Phát triển kinh tế - xã hội bền vững, đi đôi với bảo tồn tài nguyên và môi trường luôn là một bài toán khó với các địa phương. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, tỉnh Khánh Hòa đã tìm ra hướng đi riêng cho mình.
Bà Nguyễn Thị Lan, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa. Ảnh: Kim Sơ.
Phóng viên đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Lan, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa về những chính sách và giải pháp đột phá mà tỉnh đang triển khai.
Thưa bà, trong định hướng phát triển, Khánh Hòa đã cân bằng mục tiêu xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống dân sinh với việc quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường nông nghiệp như thế nào?
Khánh Hòa luôn xác định rõ: phát triển kinh tế - xã hội phải gắn liền với bảo vệ tài nguyên và môi trường. Đây là nguyên tắc xuyên suốt. Trong những năm qua, tỉnh đã triển khai nhiều chính sách đồng bộ để đạt được sự cân bằng này. Về xóa đói giảm nghèo và nâng cao dân sinh, chúng tôi hỗ trợ sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu địa phương, cùng với đó là đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới.
Bưởi da xanh giúp người dân ở khu vực miền núi Khánh Vĩnh vươn lên thoát nghèo. Ảnh: Kim Sơ.
Về quản lý tài nguyên, tỉnh quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, khuyến khích canh tác hữu cơ, giảm sử dụng hóa chất và đặc biệt là ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước. Về bảo vệ môi trường nông nghiệp, các chương trình thu gom, xử lý bao bì thuốc bảo vệ thực vật và phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn đã và đang được triển khai mạnh mẽ.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đặt mục tiêu giảm nghèo rất cụ thể. Xin bà chia sẻ các giải pháp trọng tâm mà tỉnh sẽ triển khai để đạt được mục tiêu này?
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, đã đặt mục tiêu rõ ràng: tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn giai đoạn 2026-2030) duy trì mức giảm 1-1,5%/năm. Để thực hiện mục tiêu này trong giai đoạn 2025-2030, Khánh Hòa tập trung vào các giải pháp then chốt. Trước hết là xây dựng chính sách giảm nghèo hiệu quả và bền vững bằng cách triển khai rà soát, xác định hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều mới, xây dựng lộ trình và phương pháp giảm nghèo để người nghèo được thụ hưởng và tiếp cận chính sách một cách tốt nhất.
Song song đó, tỉnh tăng cường đào tạo nghề gắn với việc làm phù hợp với đặc điểm, phong tục tập quán canh tác của từng vùng, huy động và thúc đẩy lồng ghép nguồn lực trong việc thực hiện chính sách giảm nghèo và chú trọng nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác giảm nghèo. Đặc biệt, tỉnh gắn kết giảm nghèo với xây dựng nông thôn mới, tập trung vào xây dựng nông thôn mới xanh, thông minh, bền vững để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Trước những ý kiến phản biện từ các chuyên gia, nhà khoa học về hiệu quả của các chính sách quản lý tài nguyên và môi trường nông nghiệp tại địa phương, Sở đã tiếp thu và điều chỉnh như thế nào? Định hướng chiến lược sắp tới của Sở là gì để nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên theo hướng bền vững?
Sở luôn coi trọng và tiếp thu nghiêm túc ý kiến của các nhà khoa học và chuyên gia. Chúng tôi đã điều chỉnh nhiều chính sách quan trọng, bao gồm tăng cường giám sát bằng cách bổ sung cơ chế giám sát chặt chẽ việc khai thác, sử dụng đất và nguồn nước.
Áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm để đảm bảo nguồn nước cho cây trồng. Ảnh: Kim Sơ.
Đồng thời, Sở điều chỉnh quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu và khuyến khích ứng dụng công nghệ số như GIS và hệ thống quan trắc môi trường trong quản lý tài nguyên. Về định hướng chiến lược sắp tới, chúng tôi tập trung vào quản lý tài nguyên bền vững theo nguyên tắc “khai thác đi đôi với tái tạo”; đẩy mạnh nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao, gắn với bảo vệ môi trường; xây dựng cơ chế hợp tác công – tư để huy động nguồn lực xã hội và chú trọng nâng cao năng lực cộng đồng trong quản lý và giám sát tài nguyên.
Trong số các giải pháp đã và đang triển khai, theo bà, đâu là giải pháp được xem là đột phá nhất, có khả năng cải tạo môi trường nông nghiệp và mang lại sinh kế bền vững, lâu dài cho người nông dân Khánh Hòa trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay?
Giải pháp được xem là đột phá chính là phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao kết hợp mô hình kinh tế tuần hoàn. Điều này mang lại hiệu quả kép. Về công nghệ cao, chúng tôi ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, nhà màng, nhà kính giúp tiết kiệm nước và hạn chế sâu bệnh. Đồng thời, chúng tôi chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng thích ứng khí hậu, ưu tiên giống chịu hạn, chịu mặn.
Về kinh tế tuần hoàn và sinh kế bền vững, tỉnh phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp (tái sử dụng phụ phẩm, sản xuất phân bón hữu cơ, năng lượng sinh học). Quan trọng hơn, tỉnh gắn nông nghiệp với du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, tạo thêm sinh kế đa dạng cho nông dân ngoài thu nhập từ sản xuất thuần túy. Nhờ vậy, chúng ta vừa cải tạo được môi trường nông nghiệp, vừa tạo nền tảng sinh kế vững chắc, giúp bà con nông dân giảm sự phụ thuộc vào một nguồn thu nhập duy nhất.
Xin cảm ơn Bà!
