Xã Triệu Vân, huyện Triệu Phong (Quảng Trị) là xã bãi ngang ven biển. Những năm gần đây, các cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu, có sức chống chịu hạn cao đã được chính quyền và người dân đưa vào trồng, trong đó cây đậu đen xanh lòng là một trong những cây trồng tiềm năng, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho bà con.
Đậu đen xanh lòng chịu hạn tốt, nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao, rất phù hợp để đẩy mạnh thâm canh, mở rộng sản xuất tại các vùng đất cát khó khăn về nước tưới ven biển miền Trung. Ảnh: PVT.
Nhờ chuyển đổi cây trồng đúng cách, trên diện tích 3 sào (500m2/sào) đất cát bạc màu ven biển thường xuyên thiếu nước, gia đình ông Hồ Xuân Thăng thôn 9, xã Triệu Vân đã phát triển cây đậu đen xanh lòng.
Trao đổi với chúng tôi về kinh nghiệm trồng đậu đen xanh lòng, ông Thăng cho biết: Đậu đen xanh lòng là cây trồng có sức chống chịu hạn cao, thích nghi và phát triển tốt ở vùng cát, ít bị nhiễm sâu bệnh, ít vốn đầu tư và công chăm sóc, thời gian gieo trồng ngắn nhưng cho hiệu quả kinh tế cao.
Ông chia sẻ: Trong quá trình triển khai trồng, tùy thuộc vào khu vực đất, nếu đất thấp thì phải lên luống. Nguồn phân sử dụng chủ yếu cho trồng đậu đen xanh lòng là phân hữu cơ, phân chuồng hoai mục. Hạn chế bón phân đạm, phân NPK vì nếu bón nhiều cây tốt quá sẽ bị nhiều lá và ít quả. Đặc biệt cần lưu ý phải trồng thưa để cây nhận ánh sách đầy đủ, tránh hiện tượng gác cành, gác lá. Nếu cây quá tốt thì phải ngắt bỏ bớt lá và các vòi dài, để cây ra đài hoa.
Đậu đen xanh lòng là cây ngắn ngày đầu tư thấp, giá trị khá cao. Ảnh: PVT.
Trồng cây đậu đen xanh lòng ngoài việc tiết kiệm nguồn nước tưới, đây còn là giải pháp quan trọng để ứng phó với tình hình hạn hán, đảm bảo nguồn thu nhập ổn định cho gia đình ông. Mỗi năm gia đình ông Thăng trồng 2 vụ đông xuân và hè thu, với giá đậu đen xanh lòng khá cao từ 40.000 – 50.000 đồng/kg, cho gia đình ông nguồn thu nhập khoảng 15 triệu đồng.
Cây đậu đen xanh lòng được người dân xã Triệu Vân đưa vào trồng thử cách đây đã lâu, nhưng phát triển mạnh từ năm 7 - 8 năm trở lại đây. Hiện tại, toàn xã Triệu Vân đã có trên 80% số hộ có tham gia trồng đậu đen xanh lòng với diện tích trên 65 ha, bình quân mỗi hộ trồng từ 1 - 3 sào, có hộ trồng nhiều lên đến 8-9 sào.
Từ những vùng đất trước đây vốn hoang hóa, đất cát, trồng lúa, hoa màu kém hiệu quả, nay đã được bà con nông dân mạnh dạn khai thác, đầu tư để phát triển chuyển đổi sang trồng cây đậu đen xanh lòng.
Việc chuyển đổi cây trồng này không những mang lại hiệu quả cao về kinh tế mà còn đạt nhiều hiệu quả xã hội như tiết kiệm nước tưới từ 75 đến 80% so trồng lúa, chống hoang hóa đất nông nghiệp do bỏ vụ, tăng độ phì cho đất, hạn chế dịch hại, ít sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Xã Triệu Vân (Triệu Phong, Quảng Trị) đã lựa chọn đúng hướng khi xác định cây đậu đen xanh lòng cho vùng đất cát ven biển. Ảnh: PVT.
Với giá đậu đen xanh lòng, trên thị trường hiện nay ước tính 1 ha cho thu nhập khoảng 50 - 60 triệu đồng/vụ, gấp nhiều lần so với các cây trồng khác khi trồng trên diện tích đất cát này.
Thực tế tại xã Triệu Vân, những năm qua khi hạn hán diễn ra, sản xuất nông nghiệp ở địa phương thường bị thiếu nguồn nước tưới dẫn đến tình trạng mất mùa. Cây đậu đen xanh lòng đặc biệt thích nghi và phát triển tốt ở vùng cát bởi sức chống chịu hạn cao. Vì vậy, người dân đã mạnh dạn đưa cây đậu đen xanh lòng vào trồng trên một số diện tích đất nông nghiệp kém hiệu quả để nâng cao thu nhập.
Ông Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch UBND xã Triệu Vân cho biết: Địa phương đã rà soát lại toàn bộ diện tích đất trên toàn xã để quy hoạch vùng sản xuất cho từng loại cây trồng, và cây đậu đen xanh lòng là một trong những cây trồng chủ lực.
Được sự phối hợp hỗ trợ, Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nông nghiệp Triệu Vân đứng ra đăng ký thương hiệu cho đặc sản đậu đen xanh lòng nên sản phẩm này ngày càng có chỗ đứng trên thị trường.
Hiện nay, sản phẩm đậu đen xanh lòng Triệu Vân đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH-CN) cấp Giấy Chứng nhận Nhãn hiệu tập thể. Sản phẩm đậu đen xanh lòng xã Triệu Vân mang chất lượng đặc trưng, thương hiệu đậu đen xanh lòng đã vươn ra thị trường trong và ngoài tỉnh, được nhiều người ưa chuộng.
Việc phát triển những loại cây trồng cạn, điển hình như cây đậu đen xanh lòng đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế cho người nông dân vùng cát ven biển xã Triệu Vân nói riêng và tỉnh Quảng Trị nói chung.
