Chấm dứt tư duy "chờ lệnh"
Từ 1/7/2025, việc vận hành mô hình chính quyền hai cấp ở địa phương đã mang lại những tác động sâu rộng. Sau một thời gian triển khai, những tín hiệu tích cực từ sự thay đổi này đang dần lộ diện rõ nét trong lĩnh vực thủy lợi.
Ông Đoàn Văn Ban - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý tài nguyên nước và Phòng chống thiên tai TP Hải Phòng (thứ 2 từ trái sang) trong cuộc Tọa đàm liên quan đến công tác thủy lợi do Báo Nông nghiệp và Môi trường thực hiện. Ảnh: Đinh Mười.
Trao đổi với Báo Nông nghiệp và Môi trường, ông Đoàn Văn Ban - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý tài nguyên nước và Phòng chống thiên tai TP Hải Phòng, nhận định: "Chính quyền hai cấp là một chủ trương lớn nhằm tinh gọn bộ máy, nhưng hiệu quả cốt lõi nằm ở việc đưa quyết sách đến gần dân hơn".
Theo ông Ban, trước đây, quy trình xử lý các vấn đề thủy lợi thường vấp phải độ trễ nhất định do cơ chế hành chính nhiều tầng nấc. Một sự cố nhỏ ở kênh mương nội đồng hay một vi phạm hành lang bảo vệ công trình đôi khi phải mất nhiều tuần để văn bản đi từ xã lên huyện, rồi chờ hướng dẫn ngược trở lại. Tuy nhiên, từ tháng 7/2025, bức tranh này đã thay đổi.
"Điểm khác biệt lớn nhất mà chúng tôi ghi nhận được là sự chủ động, quyết liệt của chính quyền cấp phường mới. Lãnh đạo các địa phương hiện nay, dù nhiều người được luân chuyển từ nơi khác về, đã thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao. Họ không còn thụ động chờ chỉ đạo mà trực tiếp bắt tay vào xử lý các điểm nóng”, ông Ban nhấn mạnh.
Sự thay đổi này đặc biệt quan trọng đối với Hải Phòng, nơi tốc độ đô thị hóa nhanh chóng khiến các công trình thủy lợi thường xuyên bị xâm hại. Việc rút ngắn quy trình hành chính giúp ngăn chặn các hành vi vi phạm ngay từ khi mới phát sinh, thay vì để "sự đã rồi" như trước kia.
Kỷ cương được siết chặt
Một trong những "điểm nghẽn" trong quản lý thủy lợi tại cơ sở trước đây là sự nể nang, né tránh do các mối quan hệ làng xã, họ hàng chằng chịt tại địa phương. Ông Ban cho biết, mô hình mới với việc luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ không phải người địa phương đã giải quyết triệt để vấn đề này.
Kỷ cương trong quản lý, vận hành, khai thác các công trình thủy lợi được siết chặt hơn. Ảnh: Đinh Mười.
"Các lãnh đạo xã, phường mới rất nhiệt tình và khách quan trong công tác phối hợp. Họ tăng cường kiểm tra, đôn đốc xử lý vi phạm lấn chiếm công trình thủy lợi một cách công tâm, không vướng bận quan hệ gia đình, họ hàng,..." ông Ban chia sẻ.
Bên cạnh đó, trong công tác phòng chống thiên tai - nhiệm vụ sống còn của thành phố ven biển, sự huy động lực lượng tại chỗ cũng trở nên linh hoạt hơn. Thông tin phản hồi từ cơ sở lên Chi cục và ngược lại diễn ra gần như tức thời, giúp cơ quan quản lý nhà nước có cái nhìn toàn diện để tham mưu chính sách sát sườn với thực tế.
Tuy nhiên, ông Đoàn Văn Ban cũng thẳng thắn nhìn nhận những thách thức đang đặt ra. Việc chuyển đổi mô hình quản lý đòi hỏi đội ngũ cán bộ phường phải đa năng, trong khi nhiều người chưa có chuyên môn sâu về thủy lợi.
Để giải quyết bài toán này, Chi cục Quản lý tài nguyên nước và Phòng chống thiên tai đang tham mưu cho Sở Nông nghiệp và Môi trường tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu. "Chúng tôi tập trung đào tạo về Luật Thủy lợi, quy trình vận hành công trình cho cán bộ phường, đặc biệt là những người kiêm nhiệm, giúp họ nhanh chóng nắm bắt công việc", ông Ban cho biết.
Về vấn đề nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là kinh phí duy tu cho các công trình nhỏ lẻ hoặc đã xuống cấp, Chi cục đang rà soát để đề xuất UBND Thành phố ưu tiên nguồn lực. Đối với các hệ thống thủy lợi liên tỉnh như kênh Hòa Phong (liên quan đến 2 địa phương cũ trước đây), cơ quan chức năng cũng đang xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ hơn để đảm bảo an ninh nguồn nước.
"Chúng ta có quyền hy vọng về một tương lai với hệ thống thủy lợi được quản lý chặt chẽ, vận hành thông suốt. Chi cục cam kết sẽ đồng hành tối đa để mô hình chính quyền hai cấp thực sự phát huy hiệu quả, góp phần xây dựng Hải Phòng văn minh, an toàn trước thiên tai," ông Đoàn Văn Ban chia sẻ thêm.
