Cà phê giả và hệ lụy
Để tối đa hóa lợi nhuận, các cơ sở sản xuất cà phê giả không từ một thủ đoạn nào. Nguyên liệu chính không phải là những hạt cà phê căng mọng, được rang xay đúng quy trình, mà là một hỗn hợp tạp chất đáng sợ bao gồm: Đậu nành, bắp (ngô) được rang cháy khét để tạo màu đen và mùi hắc tương tự cà phê. Hóa chất tạo màu, tạo mùi, sử dụng các loại hóa chất công nghiệp không rõ nguồn gốc để tạo ra màu nước đen sánh và mùi thơm nồng giả tạo.
Chất tạo bọt, tạo độ sánh là các phụ gia công nghiệp được thêm vào để đánh lừa thị giác và cảm giác của người uống. Một số trường hợp cực đoan còn được phát hiện có trộn cả bột pin (chứa Mangan Dioxit - MnO2), sỏi đá nhỏ để tăng trọng lượng.
Việc sử dụng cà phê giả gây ra nhiều hệ lụy, trong đó ảnh hưởng cực kì nghiêm trọng đến sử khỏe người tiêu dùng. Ảnh: TT.
Hệ lụy của việc tiêu thụ thứ “nước độc” được gắn mác cà phê này đối với sức khỏe là vô cùng nguy hiểm: Ngộ độc cấp tính: Các hóa chất không rõ nguồn gốc có thể gây ra các triệu chứng tức thì như đau bụng, nôn mửa, chóng mặt, tiêu chảy.
Tổn thương gan, thận: Gan và thận là hai cơ quan chính chịu trách nhiệm đào thải độc tố. Việc nạp vào cơ thể các hóa chất công nghiệp trong thời gian dài sẽ gây quá tải, dẫn đến suy giảm chức năng gan, thận, thậm chí là ung thư.
Ảnh hưởng hệ thần kinh: Các kim loại nặng như Mangan trong tàn dư pin là chất cực độc, có thể gây tổn thương não và hệ thần kinh không thể phục hồi, dẫn đến các triệu chứng tương tự bệnh Parkinson.
Nguy cơ ung thư tiềm tàng: Bắp, đậu nành mốc chứa Aflatoxin – một độc tố vi nấm có khả năng gây ung thư cực mạnh. Việc rang cháy ở nhiệt độ cao không thể loại bỏ hoàn toàn độc tố này. Mỗi ly cà phê giả không chỉ lấy đi tiền bạc của người tiêu dùng, mà còn đang âm thầm bào mòn sức khỏe, đẩy họ đến gần hơn với bệnh tật.
Xói mòn niềm tin
Khi cà phê giả tràn lan, không chỉ người tiêu dùng là nạn nhân. Chính những người nông dân trồng cà phê một nắng hai sương, những doanh nghiệp sản xuất cà phê chân chính và cả thương hiệu quốc gia cũng đang phải gánh chịu những hậu quả nặng nề. Cạnh tranh không lành mạnh: Cà phê giả có giá thành sản xuất thấp, do đó được bán ra với mức giá rẻ mạt. Điều này tạo ra một cuộc cạnh tranh khốc liệt và không công bằng, đẩy các doanh nghiệp làm ăn chân chính, đầu tư vào chất lượng và quy trình vào thế khó. Họ phải đối mặt với bài toán: giữ chất lượng thì giá cao khó bán, giảm giá thì thua lỗ.
Xói mòn niềm tin người tiêu dùng: Khi uống phải cà phê giả, người tiêu dùng dần mất niềm tin vào tất cả các sản phẩm cà phê. Họ trở nên hoang mang, nghi ngờ và có xu hướng "tẩy chay" hoặc giảm tiêu thụ.
Phân biệt cà phê thật - giả trở thành nỗi ám ảnh của người tiêu dùng. Ảnh: TT.
Câu hỏi "Làm sao để phân biệt cà phê thật - giả?" trở thành nỗi ám ảnh, và sự hoài nghi này giáng một đòn mạnh vào toàn bộ thị trường. Hủy hoại thương hiệu quốc gia: Việt Nam là cường quốc xuất khẩu cà phê. Tuy nhiên, những vụ việc sản xuất cà phê bẩn trong nước đã làm xấu đi hình ảnh và uy tín của cà phê Việt trên trường quốc tế. Nó khiến các nhà nhập khẩu e ngại, gây khó khăn cho việc xuất khẩu và làm giảm giá trị của hạt cà phê Việt Nam.
Chung tay bảo vệ giá trị “thủ phủ cà phê”
Buôn Ma Thuột không chỉ là một địa danh, đó là “Thủ phủ cà phê”, là linh hồn và niềm tự hào của cả một ngành công nghiệp.
Ly cà phê Buôn Mê nguyên bản phải là thứ cà phê có vị đắng dịu, hương thơm thanh tao, được chắt chiu từ tinh hoa đất trời và công sức của người nông dân. Nó là một di sản, một nét văn hóa đặc sắc.
Buôn Ma Thuột không chỉ là một địa danh, đó là “Thủ phủ cà phê”, là linh hồn và niềm tự hào. Ảnh: TT.
Để nạn cà phê giả không còn đất sống, cần một sự chung tay quyết liệt từ nhiều phía: Cơ quan chức năng cần tăng cường thanh tra, kiểm tra đột xuất và xử lý thật nghiêm minh, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi sản xuất, kinh doanh cà phê giả gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
Doanh nghiệp chân chính cần đoàn kết, xây dựng các tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng, minh bạch hóa nguồn gốc sản phẩm và tích cực truyền thông để người tiêu dùng nhận biết được sản phẩm thật.
Người tiêu dùng hãy trở thành người tiêu dùng thông thái. Nói không với cà phê giá rẻ bất thường, không rõ nguồn gốc. Tìm hiểu và lựa chọn những thương hiệu uy tín, có cam kết về chất lượng.
Cuộc chiến chống lại cà phê giả không chỉ là việc của riêng ai. Đó là cuộc chiến để bảo vệ sức khỏe của chính chúng ta, bảo vệ sinh kế của hàng triệu người nông dân và doanh nghiệp tử tế, và quan trọng hơn cả, là để bảo vệ và trả lại giá trị đích thực cho ly cà phê Việt Nam – một giá trị vốn đã được thế giới công nhận.
