Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, trong đó có nội dung đáng chú ý: không tổ chức Hội đồng trường tại các cơ sở giáo dục công lập, trừ những trường có thỏa thuận quốc tế.
Một số chuyên gia giáo dục cho rằng quy định này là bước điều chỉnh phù hợp, giúp tinh gọn bộ máy, giảm các thủ tục hành chính mang tính hình thức, đồng thời tạo điều kiện để người đứng đầu các nhà trường phát huy vai trò, trách nhiệm rõ ràng hơn.
Nhiều phụ huynh quan tâm đến chất lượng dạy và học, cùng sự minh bạch trong các khoản thu chi. Ảnh: Lan Chi.
Trong nhiều năm qua, Hội đồng trường được quy định là cơ quan quản trị, có quyền quyết định định hướng phát triển, phê duyệt các chiến lược, chủ trương lớn của nhà trường. Tuy nhiên, thực tế triển khai cho thấy ở không ít cơ sở giáo dục, hoạt động của Hội đồng trường thiếu tính thực chất, chồng chéo với vai trò của Ban Giám hiệu và cấp ủy Đảng. Không ít quyết sách quan trọng vẫn phụ thuộc chủ yếu vào hiệu trưởng, còn Hội đồng trường chủ yếu tồn tại theo kiểu "hình thức".
Theo một chuyên gia về giáo dục, Nghị quyết 71 đã thẳng thắn nhìn vào thực tế. Khi Hội đồng trường không phát huy được vai trò quản trị, lại trở thành một thủ tục hành chính, thì việc điều chỉnh bỏ đi là cần thiết. Như vậy sẽ tránh được tình trạng hình thức, đồng thời tập trung quyền và trách nhiệm vào người đứng đầu.
Một trong những điểm nhấn của Nghị quyết 71 là mô hình bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục. Đây được coi là giải pháp nhằm đảm bảo sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý, điều hành.
Chuyên gia về giáo dục trên phân tích: “Trước đây, một ngôi trường có ba “đầu mối”: Đảng ủy, Ban Giám hiệu và Hội đồng trường. Điều này đôi khi dẫn đến phân tán trách nhiệm, hoặc xảy ra mâu thuẫn về thẩm quyền. Nghị quyết 71 đã tạo ra một trục chỉ đạo rõ ràng: bí thư cấp ủy đồng thời là người đứng đầu, từ đó giúp hệ thống vận hành thông suốt hơn”.
Hiệu trưởng một trường tiểu học ở Hà Nội chia sẻ: “Với mô hình mới, chúng tôi vừa tuân thủ sự lãnh đạo của cấp ủy, vừa trực tiếp chịu trách nhiệm trước phụ huynh, học sinh và xã hội về chất lượng giáo dục. Quy định bỏ Hội đồng trường không làm giảm tính dân chủ, mà còn khuyến khích mỗi cán bộ, giáo viên góp ý trực tiếp với lãnh đạo nhà trường thông qua các kênh sinh hoạt chuyên môn và tổ chức công đoàn”.
Các chuyên gia giáo dục cũng cho rằng Nghị quyết 71 không chỉ dừng ở việc “bỏ thủ tục hành chính”, mà còn thể hiện sự điều chỉnh chính sách kịp thời, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện về giáo dục.
Theo phân tích của giới chuyên môn, việc bỏ Hội đồng trường sẽ không làm mất đi tinh thần dân chủ trong giáo dục. Trái lại, nếu đi kèm với cơ chế công khai minh bạch, tăng cường trách nhiệm giải trình và phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể trong trường, quy định này có thể mở đường cho một mô hình quản trị hiện đại, thực chất và hiệu quả hơn.
Không ít phụ huynh tại Hà Nội cũng bày tỏ đồng thuận. Chị Dương Thị Hải, phụ huynh học sinh lớp 6 của một trường THCS ở Hà Nội chia sẻ: “Chúng tôi quan tâm nhất là chất lượng dạy và học, cùng sự minh bạch trong các khoản thu chi. Nếu bỏ Hội đồng trường mà hiệu trưởng trực tiếp chịu trách nhiệm, chúng tôi mong rằng mọi thông tin tài chính, kế hoạch hoạt động sẽ được công khai rõ ràng để phụ huynh yên tâm".
Nghị quyết 71 không chỉ dừng ở việc “bỏ thủ tục hành chính”, mà còn thể hiện sự điều chỉnh chính sách kịp thời, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện về giáo dục. Ảnh: Lan Chi.
Chị Ngô Lan Hương, phụ huynh học sinh của một trường THPT ở phường Tương Mai, Hà Nội cho rằng: “Phụ huynh luôn mong muốn có tiếng nói trong các vấn đề lớn của nhà trường. Khi không còn Hội đồng trường, nhà trường cần duy trì cơ chế để phụ huynh được tham gia góp ý, lắng nghe và phản hồi kịp thời”.
Có thể thấy, quyết định bỏ Hội đồng trường theo Nghị quyết 71 được đông đảo chuyên gia, nhà quản lý giáo dục và phụ huynh đồng tình, bởi nó loại bỏ thủ tục mang tính hành chính, tránh hình thức, tinh gọn bộ máy, đồng thời tăng quyền và trách nhiệm cho người đứng đầu trong các đơn vị trường học.
