Diện mạo một góc khu vực nông thôn tại huyện Tân Yên ngày hôm nay. Ảnh: Đinh Mười.
Hơn 10 năm qua, chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) tại tỉnh Bắc Giang không chỉ để lại dấu ấn là một cuộc cách mạng về hạ tầng, mà sâu sắc hơn, đó là một quá trình chuyển đổi toàn diện, hướng tới nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn một cách thực chất và bền vững.
Từ việc hoàn thành các tiêu chí cơ bản, Bắc Giang đang mạnh mẽ bước vào giai đoạn mới, nơi NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu trở thành những "điểm sáng" và kinh tế nông thôn được tiếp thêm động lực từ việc cơ cấu lại ngành nông nghiệp hiệu quả cùng sức bật mạnh mẽ của Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP).
Sau những năm tháng nỗ lực, diện mạo khu vực nông thôn tại tỉnh Bắc Giang đã thực sự thay đổi tích cực, thực sự khởi sắc. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Giang, đến nay (tháng 5/2025), toàn tỉnh đã có 119/143 xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 53/119 xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao.
Các tiêu chí của NTM nâng cao đòi hỏi sự đầu tư lớn hơn về hạ tầng giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế; sự chuyển dịch mạnh mẽ hơn trong cơ cấu kinh tế, hướng tới sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao; và đặc biệt là sự nâng cao rõ rệt về thu nhập bình quân đầu người, giảm nghèo đa chiều, cải thiện đời sống văn hóa và bảo vệ môi trường.
Kinh tế nông thôn được tiếp thêm động lực từ việc cơ cấu lại ngành nông nghiệp hiệu quả. Ảnh: Đinh Mười.
Đây là bước tiến quan trọng, thể hiện quyết tâm của Bắc Giang trong việc kiến tạo những miền quê không chỉ "đủ ăn, đủ mặc" mà còn "ăn ngon, mặc đẹp", sống trong môi trường văn minh, an toàn và giàu bản sắc.
Nếu cơ cấu lại nông nghiệp là nền tảng, thì Chương trình OCOP chính là "đòn bẩy" quan trọng. Đến nay (tháng 5/2025), toàn tỉnh Bắc Giang đã có hàng trăm sản phẩm OCOP được công nhận từ 3 sao trở lên.
Tại nhiều địa phương như huyện Tân Yên, huyện Lục Nam, Lạng Giang, Lục Ngạn,… phong trào xây dựng NTM diễn ra mạnh mẽ, các xã đã có những bước tiến vượt bậc, chủ động đầu tư vào các mô hình sản xuất công nghệ cao, phát triển sản phẩm OCOP, cải tạo cảnh quan môi trường, tạo nên những vùng quê trù phú.
Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Giang, việc các địa phương hoàn thành mục tiêu huyện NTM, xã NTM nâng cao đã mang lại những đổi thay tích cực, toàn diện, từ diện mạo nông thôn đến đời sống vật chất, tinh thần của người dân.
Nếu NTM nâng cao là sự "nâng tầm" toàn diện, thì NTM kiểu mẫu chính là những "ngọn hải đăng". Đến nay, Bắc Giang có 13/119 xã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Phong trào xây dựng thôn NTM kiểu mẫu cũng diễn ra sôi nổi, với 437 thôn NTM kiểu mẫu toàn tỉnh.
Con đường rộng thênh thang và những ngôi nhà khang trang, sạch đẹp tại xã Mỹ An, thị xã Chũ, tỉnh Bắc Giang. Ảnh: Đinh Mười.
Song song với việc nâng cao các tiêu chí về hạ tầng, văn hóa, môi trường, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân luôn là nhiệm vụ trọng tâm trong xây dựng NTM tại Bắc Giang. Quá trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp được triển khai mạnh mẽ, chuyển dịch từ chiều rộng sang chiều sâu, hướng tới sản xuất hàng hóa quy mô lớn, tập trung, ứng dụng khoa học công nghệ và gắn chặt với nhu cầu thị trường.
Những vùng chuyên canh cây ăn quả đặc sản như vải thiều (với hơn 29.000 ha toàn tỉnh), cam, bưởi, nhãn ngày càng được đầu tư bài bản. Đơn cử như huyện Lục Ngạn và thị xã Chũ (được thành lập từ ngày 1/1/2025), với vùng sản xuất vải thiều tập trung lớn nhất cả nước (trên 17.500 ha, sản lượng hàng năm khoảng 100.000 tấn), việc sở hữu 126 mã vùng trồng xuất khẩu đã mở đường cho trái vải Bắc Giang có mặt tại trên 30 quốc gia, mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân.
Trên thực tế, ngoài những thành tựu đạt được, thẳng thắn nhìn nhận quá trình xây dựng NTM ở Bắc Giang vẫn còn đó những khó khăn, vướng mắc. Đơn cử như nguồn lực đầu tư cho các tiêu chí nâng cao, kiểu mẫu, đặc biệt là hạ tầng môi trường như nước sạch tập trung, xử lý rác thải,… vẫn còn hạn chế nhất định; Việc huy động nguồn lực còn khó khăn, hay việc giải ngân có nơi, có lúc còn chậm so với yêu cầu,…
Tuy nhiên, với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, chung sức của người dân và những giải pháp chiến lược, khu vực nông thôn tại Bắc Giang sẽ tiếp tục có những chuyến biến tích cực, trở thành những miền quê trù phú, văn minh, hiện đại, chất lượng cuộc sống của người dân không ngừng được nâng cao.
