Thị trường tín chỉ các-bon tự nguyện thường biến động nhanh và nhiều tranh cãi. Dù vậy, trong năm 2025, thị trường này đang ghi nhận những bước tiến nổi bật về chất lượng tín chỉ cũng như sự chú ý ngày càng tăng đối với các loại khí gây hiệu ứng nhà kính có mức độ nguy hiểm cao.
Thị trường tự nguyện đang trưởng thành hơn
Theo khảo sát do SE Advisory Services, thuộc Công ty công nghệ Pháp Schneider Electric, công bố hồi tháng 11/2025, hơn một nửa số doanh nghiệp kỳ vọng sẽ tăng mức độ tham gia vào thị trường tín chỉ các-bon từ nay đến năm 2030. Điều này cho thấy dù các doanh nghiệp vẫn giữ tâm lý thận trọng nhưng thị trường đã “qua đáy” và đang bước vào giai đoạn phục hồi.
Năm 2025, thị trường tín chỉ các-bon tự nguyện ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, cho thấy thi trường này đã đi qua "điểm đáy" và đang trên đà phục hồi. Ảnh: Esade Insight & Knowledge Hub.
Một chỉ dấu quan trọng khác là tín chỉ các-bon chất lượng cao hiện được giao dịch với mức giá cao hơn khoảng 30% so với tín chỉ chất lượng thấp, dựa trên chỉ số do Calyx Global và ClearBlue Markets xây dựng.
Dù vậy, vẫn còn tồn tại nhiều rủi ro đối với sự phát triển của thị trường này. Một chỉ số khác của Calyx Global cho thấy chất lượng tín chỉ phát hành mới gần đây sụt giảm mạnh do sự xuất hiện của nhiều tín chỉ chất lượng thấp từ các dự án thủy điện. Trong tháng 10, uy tín của các tuyên bố “trung hòa các-bon” của Volkswagen, Nespresso và một số thương hiệu khác bị đặt dấu hỏi khi Verra - cơ quan đăng ký tín chỉ các-bon lớn nhất thế giới - xác nhận đã phát hành hàng triệu tín chỉ “thừa”.
Các dự án tích hợp công nghiệp được quan tâm hơn
Năm 2025 chứng kiến sự bùng nổ của các dự án tích hợp thu giữ và lưu trữ các-bon (CCS) vào các quy trình công nghiệp. Một ví dụ nổi bật là Microsoft mua 4,9 triệu tấn tín chỉ loại bỏ các-bon từ Vaulted Deep - công ty khởi nghiệp về chôn lấp sâu chất thải hữu cơ. Quy trình xử lý bùn hữu cơ từ các nhà máy giấy, trang trại chăn nuôi và hệ thống xử lý nước thải giúp đưa các-bon vốn được thực vật hấp thụ ra khỏi khí quyển và lưu trữ lâu dài dưới lòng đất.
Nhiều mô hình khác cũng đang được thử nghiệm: Tách CO₂ từ nước tại các nhà máy khử mặn; sử dụng xe tự hành xới bề mặt chất thải mỏ để đẩy nhanh quá trình khoáng hóa CO₂; hay việc liên minh Frontier cam kết 33 triệu USD để lắp đặt công nghệ thu giữ các-bon tại nhà máy đốt rác lớn nhất Na Uy.
Những dự án này cho thấy công nghiệp không chỉ là nguồn phát thải, mà có thể trở thành nền tảng cho các giải pháp loại bỏ các-bon quy mô lớn.
Mê-tan “lên ngôi” trong trọng tâm hành động khí hậu
Sự chú ý dành cho mê-tan và các “hợp chất gây nóng lên toàn cầu” khác tiếp tục tăng mạnh. Dù chỉ tồn tại khoảng 12 năm trong khí quyển, mê-tan lại gây hiệu ứng nóng lên mạnh gấp tới 150 lần CO₂, vì vậy việc kiểm soát loại khí này mang lại lợi ích khí hậu nhanh và rõ rệt.
Theo công ty cũng cấp dữ liệu Allied Offsets, lượng tín chỉ mê-tan được “ngừng sử dụng” hằng năm đã tăng gấp ba lần so với năm 2019, đạt hơn 18 triệu tấn CO₂ tương đương.Việc này đồng nghĩa các tín chỉ mê-tan đã được hủy khỏi hệ thống sau khi doanh nghiệp mua và ghi nhận, đảm bảo lượng phát thải tương ứng thực sự được giảm và không thể tính trùng, qua đó tạo ra tác động khí hậu thực tế.
Trong số các doanh nghiệp tham gia thị trường, Google là một người mua đáng chú ý khi cam kết hỗ trợ các dự án loại bỏ 25.000 tấn mê-tan và HFC trước năm 2030, tương đương khoảng 1 triệu tấn CO₂ nếu tính theo chu kỳ 100 năm. Những tín chỉ này đến từ các dự án tiêu hủy HFC trong điều hòa không khí và thu gom mê-tan từ bãi chôn lấp.
