Theo con đường Quốc lộ 12A đến gần cửa khẩu quốc tế Cha Lo (xã Dân Hóa, tỉnh Quảng Trị), rẽ phải theo con đường đổ bê tông rộng là dẫn đến khu tái định cư Cha Lo.
Những ngôi nhà xây vững chắc được bố trí xen kẽ nhau qua con đường. Giữa những ngôi nhà ấy, bà con trồng cây ăn quả, trồng rau… đã có thu hoạch.
Khu tái định cư bản mới Cha Lo bây giờ. Ảnh: T. Ngân.
Mấy năm trước, bản Cha Lo cũ là nơi định cư của hơn 40 hộ đồng bào dân tộc Chứt tại Km137, Quốc lộ 12A đã hàng chục năm nay.
Sau trận lũ vào cuối năm 2019, bà con phát hiện ở hai quả đồi phía sau bản xuất hiện những vết nứt kéo dài, có chiều rộng từ 30-40 m. Nguy cơ sạt lở đất đe dọa hằng ngày đến cuộc sống của bà con dân bản.
Vào mùa mưa năm sau, tình trạng nứt, lở núi càng nghiêm trọng hơn. Chính quyền địa phương và lực lượng Bộ đội Biên phòng Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Cha Lo đã phải di dời khẩn cấp bà con đến khu trường học an toàn hơn.
Sau đó, 34 hộ dân với 132 nhân khẩu ở bản Cha Lo phải chia ra ở ghép với bà con các bản Bãi Dinh, Ka Ai (xã Dân Hóa). Ngay sau đó, chính quyền địa phương đã gấp rút xây dựng khu tái định cư cho bà con.
Khu tái định cư bản Cha Lo được quy hoạch trên diện tích rộng gần 5 ha trên vùng đất đồi thoai thoải, thuận tiện đường giao thông. Chính quyền địa phương và nhà tài trợ đã khẩn trương hoàn tất mọi thủ tục liên quan để khởi công xây dựng.
Sau hơn một năm phải đi ở nhờ, cuối năm 2021, cả 34 hộ gia đình người dân bản Cha Lo cũ đã được dọn vào nơi ở mới. Bà con đã an cư trong những căn nhà mới, cách bản cũ chừng 2 km.
Bà con bản Cha Lo đã có cuộc sống bình yên mỗi khi mùa mưa bão về. Ảnh: T. Phùng.
Mỗi ngôi nhà có diện tích 50 m2, trụ đổ bê tông, tường xây bằng gạch, mái lợp tôn chống nóng, tổng trị giá 150 triệu đồng. Đây là nguồn tài trợ của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và nguồn vốn đối ứng của địa phương Minh Hóa.
Bây giờ được sống yên lành trong căn nhà mới chắc chắn, chị Hồ Thị Giáo mừng lắm. Chị cho biết, trước đây gia đình sống trong ngôi nhà sàn bằng gỗ đơn sơ, lại nằm trong vùng thường xuyên bị sạt lở núi nên rất lo lắng.
“Từ khi được chính quyền cho di dời đến nơi ở mới này yên tâm hơn. Chỉ mong Nhà nước xây cho điểm trường nữa để các cháu đi học gần hơn”, chị Giáo bộc bạch.
Cũng như gia đình chị Giáo, từ ngày được dọn về ở trong ngôi nhà mới, anh Hồ Hân vui mừng lắm, luôn làm việc. Anh cùng vợ dọn sạch vườn trên diện tích được cấp để trồng sắn, đậu xanh. Trước sân nhà, anh kiếm cây ăn quả về trồng. “Trồng vừa có bóng mát vừa có quả cho con trẻ ăn”, anh nói trong niềm vui.
Từ trên dốc nhìn xuống, bản mới Cha Lo như một khu phố thị nhỏ với những ngôi nhà thẳng hàng, nếp nhà giống nhau bên con đường bê tông sạch sẽ.
Anh Hồ Hồi, Trưởng bản Cha Lo cho biết, tuyến đường từ Quốc lộ 12A nối với bản được đổ bê tông chắc chắn lắm. Từ đường của bản vào các nhà cũng được bê tông nên sạch sẽ và đẹp mắt.
“Mấy năm qua, bà con dân bản không còn phải sống trong cảnh thấp thỏm lo sợ sạt lở đất, trôi nhà. Không biết nói gì hơn, chúng bà con chỉ biết sống tốt hơn để cảm ơn Đảng, Nhà nước, các nhà tài trợ đã quan tâm, giúp đỡ”, anh Hồi cho biết.
Các gia đình tại bản Cha Lo mới đã bảo vệ rừng, làm vườn để tăng thu nhập. Ảnh: T. Phùng.
Trưởng bản Hồ Hồi cũng nói thêm, các việc như điện lưới, nước sạch cũng đã được đầu tư đồng bộ, kéo về tận mỗi hộ gia đình. Mỗi khi đêm về, bản lại rộn ràng tiếng audio, tiếng tivi trong ánh điện sáng soi rõ con đường. Trẻ em cũng có nơi để chơi đùa rất vui.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đinh Minh Thảo, Chủ tịch UBND xã Dân Hóa chia sẻ, trên địa bàn xã miền núi cũng đang gặp nhiều khó khăn về phát triển kinh tế, xã hội. Chính quyền địa phương động viên bà con tham gia bảo vệ rừng, phát triển sản xuất, chăn nuôi gia súc để tăng thu nhập.
“Tại bản Cha Lo, bà con đã ổn định nơi ăn chốn ở và không còn nỗi lo mỗi khi mùa mưa bão về. Ngoài việc làm vườn, chăn nuôi, các hộ gia đình ở đây cũng đã được bố trí bảo vệ rừng để tăng thêm thu nhập mỗi năm và cuộc sống ngày càng khá lên”, ông Đinh Minh Thảo chia sẻ.
