Xây dựng thương hiệu Gà Tiên Yên thảo dược

Nhắc đến Quảng Ninh, ngoài hải sản tươi ngon, gà Tiên Yên chính là đặc sản khiến người dân đất mỏ tự hào. “Lợn Móng Cái - Gái Đầm Hà - Gà Tiên Yên” - câu ngạn ngữ dân gian quen thuộc ấy chính là minh chứng đơn giản mà rõ ràng nhất cho giá trị đặc biệt của sản vật nức tiếng này.

Gà Tiên Yên hay còn gọi là gà đồi hay gà râu, là một giống gà nội địa của Việt Nam, có nguồn gốc ở huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh. Giống gà Tiên Yên vốn nổi tiếng từ nhiều năm, nhưng để tìm được con gà đúng gốc Tiên Yên thì phải xuống tận các thôn, bản. Chỉ có ở những thôn bản vùng sâu, vùng xa thuộc các xã như Phong Dụ, Hà Lâu, Yên Than mới có những con gà giống bố, mẹ được chăn thả theo hướng tự nhiên, sức đề kháng cao, dễ nuôi, thức ăn phong phú, dễ kiếm, chủ yếu từ phụ phẩm nông nghiệp như ngô, khoai, sắn...

Gọi là gà đồi là bởi giống gà địa phương ở đây truyền đời được nuôi thả rong, hàng ngày, chúng đi bộ lang thang trên các triền đồi để tự kiếm ăn từ các loại trùng, dế, kiến, mối. Chiều xuống, gà này lại có thói quen bay lên ngủ trên các cành cây. Vì gà đi bộ và bay nhảy liên tục, ăn thực phẩm từ thiên nhiên nên thịt gà Tiên Yên ngọt thơm, săn chắc mà vẫn giòn, không dai, béo mà không ngấy, được đông đảo người tiêu dùng ưa chuộng.

Thời gian qua, hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng gà Tiên Yên cũng như làm mới sản phẩm OCOP nổi tiếng địa phương, huyện Tiên Yên đã xây dựng thương hiệu gà Tiên Yên thảo dược.

Ông Lý Văn Diểng, Chủ tịch Hội nông dân huyện Tiên Yên, cho biết, khoảng 2 năm trở lại đây, sức tiêu thụ đối với gà Tiên Yên có dấu hiệu giảm so với trước, một phần do ảnh hưởng của dịch Covid-19. "Chúng tôi quyết định làm mới sản phẩm gà Tiên Yên bằng cách thay đổi phương pháp chăn nuôi, bổ sung thức ăn làm từ thảo dược để mang tới hương vị độc đáo, mới lạ của thịt gà Tiên Yên đến với người tiêu dùng", ông Diểng chia sẻ.

Cũng theo ông Diểng, việc nuôi thử nghiệm gà Tiên Yên thảo dược đã cho kết quả tốt, thịt gà thơm ngon và mang hương vị thảo dược. Từ đó, ông Diểng đã kết hợp với người dân trên địa bàn xã Đông Ngũ, huyện Tiên Yên xây dựng mô hình nuôi gà Tiên Yên thảo dược đầu tiên trên địa bàn huyện. Mô hình này hiện chỉ cung cấp gà theo đơn đặt hàng của khách.

Ông Nguyễn Văn Ước, hộ chăn nuôi mô hình gà Tiên Yên thảo dược đầu tiên tại xã Đông Ngũ, huyện Tiên Yên, chia sẻ: "Gia đình tôi đang chăn 2.000 gà Tiên Yên theo phương pháp mới. Cụ thể, gà được chăn thả hoàn toàn tự nhiên, ngoài ra, trong vườn tôi còn trồng các loại cây thuốc, thảo dược như cỏ mần trầu, gấc, hương nhu... Gà Tiên Yên khi kiếm ăn trong vườn kết hợp ăn các loại cây này thì tăng sức đề kháng, chống lại các bệnh như hen, bệnh đường ruột... Nhờ đó, tôi không phải dùng bất kỳ một loại kháng sinh nào trong quá trình nuôi".

Được biết, gà Tiên Yên từ 2 tháng tuổi trở lên sẽ được chăn bằng thức ăn được phối trộn từ cám gạo, cám ngô, thân chuối với các loại dược liệu được sấy khô, nghiền bột như hồi, quế, đinh hương, cam thảo rừng... Đây là nguồn thảo dược chính cung cấp cho gà và được ông Lý Văn Diểng nghiên cứu cho ra tỉ lệ phù hợp để tăng hương vị thịt gà Tiên Yên.

Gà Tiên Yên là 1 trong những sản phẩm OCOP chủ lực của tỉnh Quảng Ninh, được dày công xây dựng thương hiệu thông qua dán tem điện tử và đeo nhẫn truy xuất nguồn gốc. Gà Tiên Yên có giá từ 120.000 - 150.000 đồng/kg và thường “cháy hàng” nhất là vào các dịp lễ, Tết. Với sản phẩm mới là gà Tiên Yên thảo dược, giá bán gà sẽ tăng lên 15 - 20%, giúp tăng thu nhập cho bà con nông dân.

Hiện nay, gà Tiên Yên được bán qua hệ thống chợ, các điểm dừng chân và các quán ăn dọc Quốc lộ 18A qua địa bàn huyện Tiên Yên. Bên cạnh đó, huyện Tiên Yên đã quảng bá, giới thiệu gà Tiên Yên tiêu thụ tại các công ty, nhà hàng, siêu thị và các tỉnh thành lân cận như Hà Nội, Hải Phòng. Gà Tiên Yên với hương vị thịt thơm ngon, đậm đà đã được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam công bố nằm trong tốp 50 món ăn đặc sản nổi tiếng Việt Nam.