Việc EC giơ cảnh báo “thẻ vàng” IUU với Senegal là một phần trong cam kết toàn cầu của EU nhằm chống lại hoạt động đánh bắt hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) và là phản ứng trước những thiếu sót đáng kể trong nhiều năm của Senegal cũng như đòi hỏi nước này phải tăng cường hợp tác hơn nữa.
Quyết định của EC dựa trên những thiếu sót nghiêm trọng được nhìn thấy trong vài năm qua trong hệ thống tuân thủ của Senegal, với các nghĩa vụ quốc tế với tư cách là quốc gia treo cờ, có cảng, ven biển hoặc thị trường tiêu thụ thủy sản.
Đánh bắt quá mức, ô nhiễm và biến đổi khí hậu đang gây áp lực ngày càng lớn lên nguồn thủy sản phong phú của Senegal. Ảnh: Sipanews.
Những thiếu sót trong hệ thống giám sát, kiểm tra và kiểm soát của Senegal đã được xác định ở các tàu cá treo cờ Senegal và hoạt động ở vùng biển ngoài phạm vi quyền tài phán của đất nước cũng như trong các biện pháp kiểm soát được thực hiện đối với các tàu đánh cá nước ngoài tại cảng Dakar.
Ngoài ra, EU đã phát hiện hoạt động xuất khẩu thủy sản bất hợp pháp từ Senegal sang thị trường này, làm suy yếu độ tin cậy của hệ thống truy xuất nguồn gốc để chứng nhận tính hợp pháp của các sản phẩm thủy sản. Cuối cùng, Senegal chưa thể hiện sự sẵn sàng hợp tác với EC trong việc chống khai thác IUU.
EC có cách tiếp cận không khoan nhượng đối với hoạt động đánh bắt cá IUU, một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với việc khai thác bền vững nguồn lợi thủy sản.
Đánh bắt IUU gây nguy hiểm cho những nỗ lực toàn cầu nhằm thúc đẩy quản trị đại dương tốt hơn và chính sách nghề cá chung của EU. Nó cũng gây ra mối nguy hiểm đáng kể cho môi trường biển, tính bền vững của nguồn cá và đa dạng sinh học biển. Cuộc chiến chống khai thác IUU là một khía cạnh thiết yếu của Thỏa thuận xanh châu Âu, chiến lược đa dạng sinh học của EU và Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc về bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và tài nguyên biển.
Ủy viên Môi trường, Đại dương và Thủy sản Virginijus Sinkevičius cho biết: “EC cam kết mạnh mẽ về nghề cá bền vững và quản lý đại dương hiệu quả. Chúng tôi không khoan nhượng đối với hoạt động đánh bắt cá IUU. Chúng tôi hành động bằng cách đưa ra thẻ vàng đối với Senegal. Senegal đóng một vai trò quan trọng trong quản lý nghề cá ở Tây Phi”.
“Chúng tôi sẵn sàng hợp tác tích cực với quốc gia trong cuộc chiến chống khai thác IUU và đặc biệt là giúp quốc gia khắc phục tình trạng này, giải quyết các mối đe dọa mà hoạt động khai thác IUU gây ra đối với tính bền vững của nguồn lợi thủy sản, cộng đồng ven biển, an ninh lương thực và sinh kế của những ngư dân tuân thủ các quy tắc”, Sinkevičius nói thêm.
EC đã khởi xướng một cuộc đối thoại chính thức với Senegal, công nhận cam kết của Chính phủ mới của Senegal trong việc giải quyết những thiếu sót đã được xác định và bày tỏ sự sẵn sàng hỗ trợ nước này trong cuộc chiến chống khai thác IUU.
Điều quan trọng cần lưu ý là ở giai đoạn này, quyết định này không đòi hỏi bất kỳ biện pháp nào liên quan đến thương mại. Việc rút “thẻ vàng” tạo cơ hội cho Senegal phản ứng và khắc phục tình hình trong một khung thời gian hợp lý.
Tuy nhiên, nếu tình trạng không tuân thủ vẫn tiếp diễn, điều đó có thể dẫn đến việc nước này nhận “thẻ đỏ”, có khả năng dẫn đến các biện pháp trừng phạt như lệnh cấm xuất khẩu sản phẩm thủy sản của nước này sang thị trường EU.
Theo Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO), đường bờ biển dài của Senegal khiến việc đánh bắt cá trở thành một công việc quan trọng và là động lực kinh tế cho 15 triệu dân nước này.
Nghề cá đóng góp hơn 3% vào GDP quốc gia và tạo ra khoảng 53.000 việc làm trực tiếp và hơn nửa triệu việc làm gián tiếp, chủ yếu trong đánh bắt và chế biến thủ công.
Senegal cũng là nước xuất khẩu cá chủ chốt với kim ngạch xuất khẩu cá và sản phẩm thủy sản đạt 353 triệu USD năm 2015.
Cá và hải sản cũng là một phần trong chế độ ăn uống của quốc gia Tây Phi này, chiếm 43% lượng protein động vật tiêu thụ của cả nước, với trung bình một người dân ở Senegal ăn khoảng 24kg cá mỗi năm.
Tuy nhiên, đánh bắt quá mức, ô nhiễm và biến đổi khí hậu đang gây áp lực ngày càng lớn lên nguồn thủy sản phong phú của nước này, đặc biệt là nghề cá ven biển chiếm 80% tổng sản lượng đánh bắt, 60% nguồn cung cho xuất khẩu và hơn 108.000 việc làm.
