Trải nghiệm 'sống xanh' tại Trường học sinh thái Genesis Hà Nội

Trải nghiệm xanh cho học sinh mỗi ngày

Ngay sau lễ phát động Giải thưởng Trường học Sinh thái ASEAN Việt Nam 2025, trường THCS Genesis (Hà Nội) đã đón tiếp đoàn tham quan gồm đại diện các trường học, chuyên gia, doanh nghiệp và tổ chức hoạt động trong lĩnh vực giáo dục và môi trường. Chuyến tham quan không chỉ là cơ hội kết nối giữa các bên, mà còn mang đến góc nhìn sinh động về cách một ngôi trường có thể hiện thực hóa triết lý “sống xanh” thông qua những trải nghiệm học tập cụ thể, thiết thực dành cho học sinh..

Ấn tượng đầu tiên đối với nhiều đại biểu là kiến trúc xanh nổi bật của ngôi trường. Những mảng tường phủ đầy cây leo, hệ thống thông gió và chiếu sáng tự nhiên, cùng thiết kế tiết kiệm năng lượng đã tạo nên một không gian học tập gần gũi với thiên nhiên. Các chuyên gia đánh giá cao việc nhà trường tích hợp các giải pháp kiến trúc bền vững ngay từ khâu thiết kế và xây dựng, coi đó như một phần của “giáo trình sống động” – nơi học sinh có thể hàng ngày quan sát, cảm nhận và học hỏi trực tiếp từ chính môi trường học đường của mình.

Trong chuyến tham quan, cô Vũ Thị Thu Trang, Hiệu phó trường Genesis chia sẻ rằng toàn bộ công trình trường đã tận dụng ánh sáng, thông gió tự nhiên, lớp vỏ giảm nhiệt... Bên cạnh đó, trường dành nhiều diện tích cho cây xanh và không gian mở, kết hợp vườn sinh thái, khu thủy canh, giúp học sinh trực tiếp trải nghiệm các bài học về môi trường.

Ngoài ra, Trường THCS Genesis Hà Nội còn áp dụng các giải pháp kiến trúc thông minh nhằm giảm thiểu lượng CO2 thải ra ngoài (chỉ 1,374 tấn CO2/năm) và tiết kiệm điện nước (giảm 60% điện/năm và 40% nước/năm). Ngôi trường Xanh “Carbon thấp” với khí hậu trong lành, đảm bảo sức khỏe của các học sinh theo học tại trường.

"Chúng tôi muốn mỗi ngày đến trường đều là một trải nghiệm xanh, để từ đó học sinh hình thành thói quen sống bền vững,” cô Trang nhấn mạnh.

Đoàn cũng dừng chân tại khu vườn sinh thái nằm trong khuôn viên trường. Trên diện tích không lớn, học sinh đã tự tay trồng rau, chăm sóc cây ăn quả và duy trì hệ thống phân loại, xử lý rác hữu cơ tại chỗ. Với nhiều thầy cô đến từ các tỉnh thành, đây là minh chứng rõ rệt cho cách nhà trường đưa giáo dục sinh thái vào thực tiễn, tạo ra những giờ học gắn với kỹ năng sống, thay vì chỉ dừng lại ở lý thuyết trên lớp.

Ý thức xanh - hành động xanh

Sau chuyến tham quan, ông Phil Smith, Giám đốc tổ chức NatureWize Vietnam nhận định, Genesis là một trong những ngôi trường tiêu biểu nhất mà ông từng biết, không dừng lại ở thành tích đã đạt được mà luôn hướng tới những bước tiến xa hơn sau giải thưởng. Theo ông, yếu tố then chốt chính là thái độ quyết liệt, tầm nhìn của người đứng đầu nhà trường, cùng sự đồng hành bền bỉ của cộng đồng và gia đình. Chính sự kết nối này tạo nên một mô hình lý tưởng, là hình mẫu để nhiều trường khác có thể tham khảo và học hỏi trong hành trình xây dựng môi trường giáo dục xanh.

Cùng cảm nhận sau khi tham quan mô hình trường Genesis, cô Thu, Tổng Phụ trách trường Tiểu học Đại Từ (phường Định Công) nhận xét: “Những sản phẩm này không chỉ thể hiện sự khéo léo của học sinh, mà còn truyền đi thông điệp mạnh mẽ về việc biến rác thải thành nguồn tài nguyên hữu ích”.

Đối với cô, một trong những điểm thu hút nhất của chuyến tham quan là khu trưng bày các tác phẩm nghệ thuật làm từ chai lọ và vật liệu tái chế. Những sản phẩm tưởng chừng bỏ đi đã được học sinh Genesis “hô biến” thành đồ nội thất, đèn chiếu sáng, hay những mô hình sáng tạo đầy màu sắc.

Không khí trong chuyến tham quan vừa nghiêm túc, vừa sinh động. Các thầy cô trao đổi kinh nghiệm với nhau về việc áp dụng mô hình “trường học sinh thái” ở địa phương mình. Các tổ chức quốc tế cũng bày tỏ sự quan tâm đến việc nhân rộng mô hình Genesis ra nhiều tỉnh, thành khác. Trong khi đó, chính các em học sinh lại là những “hướng dẫn viên nhỏ tuổi” đầy tự tin, dẫn khách đi thăm từng khu vực, giới thiệu cách mình và bạn bè đã cùng nhau xây dựng môi trường học đường xanh – sạch – đẹp.

Tại buổi tham quan, các khách mời đã được lắng nghe những chia sẻ từ đội ngũ giáo viên Trường Genesis về các bước đơn giản để triển khai các mục tiêu phát triển bền vững trong môi trường học đường. Theo quan điểm của các thầy cô, những gì học sinh quan sát và trải nghiệm hằng ngày sẽ dần trở thành ký ức và chính những ký ức này sẽ ảnh hưởng đến quá trình ra quyết định trong tương lai. Vì vậy, việc lồng ghép và nhắc nhở thường xuyên về các mục tiêu bền vững ngay trong không gian trường học được xem là một phần thiết yếu, nhằm nuôi dưỡng tư duy và lựa chọn xanh hơn, thân thiện hơn với môi trường của các em học sinh.

“Chúng tôi chú trọng tích hợp các mục tiêu phát triển bền vững trong các tiết học. Mỗi năm nhà trường sẽ chọn ra 1 tiêu chí trong SGDs, học sinh sẽ được nghiên cứu sâu và thể hiện sự hiểu biết của mình thông qua các dự án. Chúng tôi tin rằng những gợi ý hằng ngày sẽ biến ý định thành thói quen, và thói quen sẽ thành văn hóa mà chúng ta duy trì”, cô Cindy Loren - Giám đốc Chương trình Quốc tế chia sẻ.

Chia sẻ tại buổi tham quan, bà Mai Chi, Giám đốc dự án Trạm học xanh (Trung tâm Trẻ em và Phát triển - CCD) nhấn mạnh vai trò then chốt của đội ngũ giáo viên trong quá trình thúc đẩy phát triển bền vững tại trường học. Theo bà, giáo viên phải thực sự mong muốn hành động thì mới tạo ra được thay đổi. Tuy nhiên, dù có nguồn lực tài chính, nếu thiếu chính sách đồng bộ từ phía nhà trường, những nỗ lực này cũng khó phát huy hiệu quả. Chính sách không nên chỉ mang tính sự kiện, mà cần được tích hợp xuyên suốt trong quá trình học tập và phát triển của học sinh. Dự án Trạm học xanh kỳ vọng có thể đồng hành cùng các trường học, hỗ trợ xây dựng những lộ trình rõ ràng và khả thi hơn trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.

“Chúng tôi tin rằng, không chỉ Genesis mà tất cả các trường, dù không phải ở Thủ đô, thành phố lớn, đều có thể bắt đầu một hành trình xanh. Chúng tôi mong muốn tìm kiếm được đồng hành trong quá trình triển khai Trạm học xanh”, bà Mai Chi chia sẻ.

Khép lại chuyến đi, nhiều đại biểu cho rằng trải nghiệm tại Genesis là một ví dụ cụ thể, sống động cho khái niệm “trường học sinh thái” mà Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam 2025 hướng đến. Từ thiết kế không gian, cách tổ chức hoạt động đến sự tham gia chủ động của học sinh, tất cả đã góp phần khẳng định: xây dựng một trường học xanh không chỉ là khẩu hiệu, mà có thể trở thành hiện thực đầy cảm hứng khi có sự chung tay của nhà trường, cộng đồng và các tổ chức xã hội.