Chiều 28/7, lãnh đạo Thái Lan và Campuchia đã chính thức thống nhất ngừng bắn vô điều kiện, nhằm chấm dứt cuộc xung đột nghiêm trọng nhất giữa hai nước trong hơn một thập kỷ qua. Lệnh ngừng bắn bắt đầu có hiệu lực từ đêm nay.
Thỏa thuận đạt được trong khuôn khổ cuộc đối thoại đặc biệt tại Malaysia, do Thủ tướng nước chủ nhà Anwar Ibrahim – Chủ tịch đương nhiệm của ASEAN – chủ trì. Tại buổi họp báo chung, ông Anwar tuyên bố: "Lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay lập tức và vô điều kiện từ nửa đêm nay. Đây là quyết định cuối cùng".
Thủ tướng Campuchia Hun Manet (trái) và quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai (phải) bày tỏ lập trường và mong muốn ngừng bắn ngay lập tức. Ảnh: Getty Images.
Cuộc đụng độ khởi phát từ cuối tuần trước, xuất phát từ tranh chấp biên giới kéo dài giữa hai quốc gia Đông Nam Á. Cả Thái Lan và Campuchia đều cáo buộc bên kia nổ súng trước và liên tiếp leo thang bằng các đợt pháo kích và không kích ác liệt dọc theo đường biên giới dài 817 km.
Trước tình hình bạo lực leo thang, Thủ tướng Anwar đã đề xuất tổ chức đàm phán ngừng bắn ngay sau khi xung đột bùng phát. Cộng đồng quốc tế, bao gồm Trung Quốc và Hoa Kỳ, cũng tích cực vận động để làm trung gian hòa giải. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trực tiếp gọi điện cho cả hai nhà lãnh đạo, kêu gọi chấm dứt xung đột và tuyên bố sẽ không ký kết bất kỳ thỏa thuận thương mại nào nếu giao tranh không chấm dứt.
Thủ tướng Campuchia Hun Manet bày tỏ cảm ơn Tổng thống Trump và chính phủ Trung Quốc vì những nỗ lực ngoại giao. Ông nhấn mạnh: "Cuộc gặp hôm nay mang lại kết quả tích cực. Chúng tôi hy vọng lệnh ngừng bắn sẽ giúp khôi phục đối thoại song phương và mở đường cho việc giảm leo thang quân sự trong tương lai".
Căng thẳng giữa hai nước đã gia tăng đáng kể sau vụ một binh sĩ Campuchia thiệt mạng trong cuộc đụng độ nhỏ hồi cuối tháng 5. Hai bên liên tục tăng cường binh lực dọc biên giới, đẩy tình hình tới bờ vực khủng hoảng ngoại giao và khiến chính phủ liên minh mong manh của Thái Lan rơi vào tình thế lung lay.
Quyền Thủ tướng Thái Lan, ông Phumtham Wechayachai, người trước đó từng nghi ngờ thiện chí của Campuchia, cho biết Thái Lan đã đồng ý ngừng bắn và cam kết thực hiện nghiêm túc và có thiện chí.
Việc hai nước nhất trí ngừng bắn được kỳ vọng sẽ mở ra giai đoạn đối thoại mới, hướng tới hòa bình bền vững tại khu vực biên giới vốn nhiều biến động.
