Thứ Năm, 24/4/2025 11:41 (GMT +7)

| Hotline: 0983.970.780

Thứ Ba 18/07/2023 , 11:14 (GMT+7)

Phật giáo Nam Tông trong đời sống người Khmer ở đồng bằng sông Cửu Long

Thứ Ba 18/07/2023 , 11:14 (GMT+7)

(TN&MT)- Phật giáo Nam tông là tôn giáo có vị trí rất quan trọng đối với đời sống của người Khmer vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Nhiều năm qua, Phật giáo Nam tông góp phần giáo dục đạo đức, lễ nghĩa, tôn ti trật tự cho cộng đồng dân tộc Khmer, góp phần bảo tồn và phát huy truyền thống lịch sử văn hóa, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc cùng đồng hành với sự phát triển của đất nước.

Công tác tín ngưỡng tôn giáo

Phật giáo Nam Tông trong đời sống người Khmer ở đồng bằng sông Cửu Long

Lê Hùng {Ngày xuất bản}

(TN&MT)- Phật giáo Nam tông là tôn giáo có vị trí rất quan trọng đối với đời sống của người Khmer vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Nhiều năm qua, Phật giáo Nam tông góp phần giáo dục đạo đức, lễ nghĩa, tôn ti trật tự cho cộng đồng dân tộc Khmer, góp phần bảo tồn và phát huy truyền thống lịch sử văn hóa, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc cùng đồng hành với sự phát triển của đất nước.

a1-pgnt-khmer.jpg
Truyền thống lịch sử văn hoá của đồng bào Khmer vùng ĐBSCL gắn liền với các ngôi chùa Phật giáo Nam tông

Đồng bào Khmer vùng ĐBSCL có nền lịch sử văn hoá phong phú, đa dạng với nét nổi bật gắn liền với các ngôi chùa Phật giáo Nam tông Khmer và các ngôi tháp trong phum sóc có lối kiến trúc độc đáo cùng mô típ trang trí đặc thù. Văn hoá tinh thần, tiếng nói và chữ viết của đồng bào Khmer được hình thành từ lâu đời, hoàn thiện dần trong quá trình phát triển và đến nay đã cơ bản hoàn chỉnh đủ khả năng sử dụng trên mọi phương diện.

Cùng với đó, nền văn học Khmer có nhiều thể loại như chuyện thần thoại, cổ tích, ngụ ngôn, truyện kể dân gian, truyện thơ, trường ca, văn xuôi, ca dao, tục ngữ, ngạn ngữ, thành ngữ, còn các lễ hội truyền thống của dân tộc Khmer gắn liền với sự tích của Phật giáo Nam tông như Chôl chnăm Thmây, Đôntal, Ok om bok,...và các loại hình nghệ thuật sân khấu Rô Băm, Dù Kê,…rất đặc sắc.

Chia sẻ với phóng viên, Thượng tọa -TS Lý Hùng, Phó Trưởng Ban Pháp chế Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Phó trưởng Ban trị sự- Trưởng ban Pháp chế Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP. Cần Thơ, Phó Viện trưởng Học viện Phật giáo Nam tông Khmer cho biết: “Các loại hình nghệ thuật biểu diễn của đồng bào Khmer vùng ĐBSCL là sản phẩm văn hoá đặc sắc hình thành và phát triển trong quá trình lao động, sáng tạo, chinh phục thiên nhiên, đấu tranh chống giặc ngoại xâm đã góp phần rất lớn trong việc giáo dục đồng bào Khmer vùng ĐBSCL về lòng nhân ái, vị tha, tình yêu đôi lứa trong sáng, tình yêu quê hương đất nước nồng nàn…”.

a2-pgnt-khmer.jpg
Phật giáo Nam tông có vị trí rất quan trọng đối với đời sống tôn giáo của người Khmer vùng ĐBSCL

Theo Thượng tọa - TS Lý Hùng, ngoài việc gìn giữ và phát huy các giá trị truyền thống lịch sử văn hóa của dân tộc, Phật giáo Nam tông Khmer còn tích cực giáo lý cộng đồng dân tộc Khmer về đạo đức, lễ nghĩa, tôn ti trật tự theo triết lý hướng thiện, từ bi, hỷ xả của đức Phật; đồng thời giáo dục kinh tế lành mạnh trong cộng đồng người Khmer. Chính từ việc giáo dục, giáo lý của Phật giáo Nam tông giúp người Khmer vùng ĐBSCL luôn có lối sống ngay thẳng, thật thà, tôn trọng đạo lý, không cạnh tranh, lừa dối, mọi người trong phum, sóc luôn biết nhường nhịn, tương trợ, giúp đỡ nhau, trao đổi kinh nghiệm với nhau,…qua đó phát triển nguồn lực con người góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững, xã hội ổn định và văn minh.

Bên cạnh đó, Phật giáo Nam tông không đơn thuần chỉ là một tôn giáo, thỏa mãn nhu cầu tâm linh của đồng bào Khmer, mà trong lịch sử, tôn giáo này còn có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của cộng đồng Khmer. Các tu sĩ Khmer là những trí thức Khmer, họ nắm toàn bộ tinh hoa tri thức đã tích lũy từ bao đời nay của dân tộc Khmer từ ngôn ngữ đến nghệ thuật, kinh nghiệm sản xuất... và trao truyền lại cho thanh niên Khmer tu học tại chùa, giúp họ nâng cao nhận thức, hiểu biết và vận dụng vào cuộc sống để phát triển kinh tế gia đình, xã hội sau khi hoàn tục; đồng thời tích cực tham gia các hoạt động phúc lợi xã hội như xây dựng trường học, bắc cầu, làm đường phục vụ lợi ích dân sinh.

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng có đông đồng bào dân tộc Khmer. Trên cơ sở đó, Phật giáo Nam tông Khmer nói chung, các tu sĩ Khmer nói riêng đã phối hợp cùng các cấp chính quyền lồng ghép tuyên truyền trong các buổi thuyết giảng kinh, luật, luận trên chùa, qua đó góp phần thực hiện hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế- xã hội trong đồng bào dân tộc Khmer vùng ĐBSCL.

a3-pgnt-khmer.jpg
Phật giáo Nam tông đang tích cực giáo lý cộng đồng dân tộc khmet về đạo đức, lễ nghĩa, tôn ti trật tự theo triết lý hướng thiện, từ bi, hỷ xả của đức Phật

Cũng theo Thượng tọa - TS Lý Hùng, bảo tồn và phát huy truyền thống những giá trị văn hóa là một giải pháp trực tiếp tác động đến việc phát huy những giá trị văn hóa Khmer gắn với Phật giáo Nam tông Khmer vùng ĐBSCL trong giai đoạn hiện nay; đồng thời bảo tồn các giá trị văn hóa tinh thần của đồng bào dân tộc Khmer để đáp ứng yêu cầu, mục tiêu phát triển của đời sống xã hội, góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Bên cạnh đó, giáo dục Phật giáo có thể định hướng phát triển cho một nền giáo dục nhân bản và toàn diện. Vì vậy, giáo dục Phật giáo nói chung, giáo dục Phật giáo Nam tông nói riêng thời kỳ hội nhập quốc tế là vấn đề cần được quan tâm để cải tiến kịp thời theo xu thế hội nhập trong thời gian tới. Để thực hiện tốt chính sách bình đẳng, đoàn kết, phát huy nguồn nhân lực, tương trợ nhau cùng phát triển trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam, trong thời gian tới cần tiếp tục nghiên cứu thực hiện một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của chức sắc, tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer để hỗ trợ việc tuyên truyền, triển khai thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước để thúc đẩy sự phát triển bền vững trong cộng đồng Khmer vùng ĐBSCL.

  • Bắc Kạn: Hàng vạn du khách dự Lễ hội Lồng Tồng Ba Bể

    (TN&MT) - Hàng năm, cứ mỗi dịp xuân về, người dân Ba Bể lại tổ chức lễ hội để cầu chúc cho một năm mới có nhiều may mắn. Lễ hội Lồng Tồng Ba Bể là lễ “xuống đồng” lớn nhất của tỉnh Bắc Kạn, đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2014. Chính hội vào ngày mùng 10 tháng Giêng hàng năm, tại thôn Bó Lù, xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể.

  • Hội nghị Lãnh đạo Phật giáo ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia lần thứ 2

    Sáng 25/12, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Giáo hội Phật Giáo Việt Nam tổ chức khai mạc Hội nghị Lãnh đạo Phật giáo ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia lần thứ 2.

  • Nét đặc trưng Lễ hội thờ Thần nước vùng đất Tiền Bạt

    Người dân vùng đất Tiền Bạt, phường Thạch Quý, thành phố Hà Tĩnh coi lễ hội ở Miếu Đôi rất quan trọng, có tác động không nhỏ đến sự an cư của làng. Bởi vậy, trong nghi lễ thờ thần nước, với quan niệm “đất có thổ công, sông có hà bá”, lễ cầu mưa là một trong những tín ngưỡng đặc trưng.

  • Lễ “Bun huột nặm” của người Lào ở Điện Biên

    (TN&MT) - Tỉnh Điện Biên rất nhiều dân tộc anh em sinh sống, trong đó dân tộc Lào có khoảng hơn 4.000 người. “Bun huột nặm” là tiếng gốc Lào – dịch sang tiếng Việt có nghĩa là Tết té nước. Đây là lễ hội đặc trưng của dân tộc Lào, để chào đón năm mới theo phật lịch.

  • Tín ngưỡng thờ nước ở vùng đồng bằng sông Hồng

    (TN&MT) - Định cư quần tụ dọc theo hàng chục con sông lớn nhỏ từ ngàn năm nay, cộng đồng cư dân vùng đồng bằng sông Hồng vẫn luôn gìn giữ tín ngưỡng thờ nước và nghi lễ thỉnh nước trong các lễ hội dân gian.

  • Phật giáo Đà Nẵng bảo vệ môi trường

    Triết lý Phật giáo có nhiều răn dạy phật tử về sống hài hòa với tự nhiên, sống tiết kiệm, trân quý sinh vật sống rất phù hợp với lối sống xanh, bảo vệ môi trường hiện nay. Một nghiên cứu khảo sát của PGS.TS Lưu Quý Khương (Đại học Đà Nẵng) đã cho thấy, Phật giáo đóng vai trò tích cực trong tuyên truyền cũng như thực hành các hoạt động môi trường tại cộng đồng.

  • Chuẩn hóa lễ hội truyền thống

    (TN&MT) - Được xem là bảo tàng “sống” về văn hoá của các dân tộc đã được lưu truyền qua nhiều thế kỷ, lễ hội truyền thống đang đứng trước nhiều nguy cơ bởi tác động của xu thế hội nhập, “thương mại hóa”, “nhất thể hóa”, “đơn điệu hóa”… Trong bối cảnh đó, Bộ tiêu chí về xây dựng môi trường văn hóa trong lễ hội truyền thống (Bộ tiêu chí) được ban hành có ý nghĩa quan trọng, không chỉ hài hòa giữa yếu tố bảo tồn và phát triển, mà còn đảm bảo sự sống còn của những giá trị văn hóa truyền thống.

  • Góc nhìn của Phật giáo trong bảo vệ môi trường

    (TN&MT) - Trong giáo lý nhà Phật, môi trường được coi là một trong những yếu tố quan trọng để che chở, bao bọc cho sự sống con người. Với triết lý từ bi hỷ xả, Phật giáo mang đến thông điệp con người không nên gây tổn hại đến bất cứ điều gì, kể cả môi trường.

  • “Chuyển biến xanh” tại các lễ hội ở Lào Cai

    (TN&MT) - Tuyên truyền người dân và du khách ý thức hơn trong việc xả rác, đặt thêm các thùng rác, dọn dẹp vệ sinh trước, trong và sau các Lễ hội, thành lập các tổ kiểm tra nhắc nhở ý thức bảo vệ môi trường - đó là những hành động thiết thực của cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai để nâng cao ý thức của nhân dân và du khách về bảo vệ môi trường tại các lễ hội trên địa bàn.

  • Sơn La: Quan tâm bảo vệ môi trường các lễ hội

    (TN&MT) - Nằm ở phía Tây Bắc của Tổ quốc, Sơn La hội tụ 12 dân tộc anh em với kho tàng di sản văn hóa mang sắc thái riêng độc đáo của từng dân tộc, đã tạo nên bức tranh văn hoá đa dạng, phong phú, cùng hệ thống lễ hội đa sắc thái. Quan tâm phát triển lễ hội gắn với bảo vệ môi trường là những mục tiêu trọng tâm đang được địa phương chú trọng triển khai.

  • Luật hóa quy định quản lý môi trường lễ hội

    (TN&MT) - Bảo vệ môi trường được xem là một trong các tiêu chí đánh giá năng lực công tác quản lý nhà nước, hiệu quả tổ chức lễ hội ở địa phương. Nhiều văn bản pháp luật đã quy định rõ về trách nhiệm, hướng dẫn việc quản lý môi trường, để hướng đến những “lễ hội xanh”.

  • Xanh - sạch - đẹp tại các lễ hội truyền thống dân tộc, tôn giáo

    (TN&MT)- Trong thời gian qua, các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long tích cực triển khai các giải pháp nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp tại các lễ hội truyền thống dân tộc, tôn giáo diễn ra hàng năm.

Xem thêm

Đọc nhiều nhất