Nước màu vàng đục phát sinh từ khu vực mỏ Công ty Hà An

Ngày 6/9/2025, UBND xã Châu Hồng, tỉnh Nghệ An đã có Báo cáo số 67/BC-UBND về “Kết quả kiểm tra nguyên nhân nước đục tại xã Châu Hồng” gửi đến Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng Trung tâm Quan trắc môi trường tỉnh Nghệ An.

Báo cáo số 67/BC-UBND nêu rõ: “Vào khoảng 7h30 ngày 6/9/2025, UBND xã Châu Hồng nhận được phản ánh từ người dân xóm Trung Thành, xã Châu Hồng về việc dòng nước từ thượng nguồn Suối Bắc chảy qua xóm Trung Thành có màu vàng, đục bất thường. UBND xã Châu Hồng đã phối hợp với Công an xã tiến hành kiểm tra, xác minh tại khu vực Suối Bắc, kết quả như sau:

Nguồn nước có màu vàng đục phát sinh từ khu vực mỏ của Công ty TNHH Thiếc Hà An. Tại thời điểm kiểm tra không phát hiện Công ty TNHH Thiếc Hà An xả thải ra môi trường. Tuy nhiên, tại bể lắng cuối cùng của hệ thống bể lắng nước thải (bờ bể đắp bằng đất), phía Tây khu mỏ của Công ty TNHH Thiếc Hà An có diện tích khoảng 800 m2 có dấu hiệu nước mới rút, nước trong bể còn ít, bờ của bể có dấu vết bị đào, mới đắp đất lại.

Qua kiểm tra, làm việc, Giám đốc Công ty TNHH Thiếc Hà An là ông Đoàn Văn Thịnh công nhận: Vào ngày 5/9/2025, Công ty TNHH Thiếc Hà An tiến hành dọn dẹp mương dẫn nước và bể nước, có xả một lượng bùn đất đã tích tụ từ lâu ra nguồn nước nên đã làm cho nguồn nước Suối Bắc có màu vàng đục.

UBND xã Châu Hồng đã chụp ảnh hiện trường, quay video, lập biên bản làm việc, tiến hành lấy 3 mẫu nước tại 3 điểm: mẫu 01 tại bể lắng; mẫu 02 tại lòng mương sát bể lắng; mẫu 03 tại khu vực Suối Bắc địa điểm đoạn chảy qua cầu Tiến Thành, xã Châu Hồng để gửi cho Trung tâm Quan trắc môi trường tỉnh Nghệ An thực hiện phân tích, đánh giá mức độ ô nhiễm. Đến 16h30' ngày 6/9/2025, UBND xã Châu Hồng chưa phát hiện thấy cá và sinh vật thủy sinh chết trên sông, suối mà dòng nước đục chảy qua.

Do UBND xã Châu Hồng không có chuyên môn, phương tiện kỹ thuật để xác định lưu lượng nước thải và phân tích mẫu để xác định mức độ ô nhiễm làm căn cứ xử lý vi phạm. Vì vậy, UBND xã Châu Hồng kính báo cáo, đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường; Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Nghệ An kiểm tra thực tế, hỗ trợ UBND xã xử lý vi phạm theo quy định.

Theo thông tin chúng tôi mới nhận được từ UBND xã Châu Hồng, trong ngày 7/9/2025, đoàn công tác của UBND xã Châu Hồng tiếp tục lên hiện trường để thực hiện công tác điều tra, xác minh. Còn trong chiều 7/9, đoàn công tác của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An đang trên đường tiếp cận hiện trường để kiểm tra, đánh giá tình hình để báo cáo UBND tỉnh Nghệ An các phương án xử lý tiếp theo.

Cũng liên quan đến sự việc trên, UBND xã Châu Hồng đã có thông báo, khuyến cáo để người dân trên địa bàn không chăn thả gia súc và không sử dụng nước trên đoạn suối này, kể cá tưới tiêu cho nông nghiệp. Về 3 mẫu nước UBND xã Châu Hồng lấy trong ngày 6/9, đã được chuyển đến Trung tâm Quan trắc môi trường của tỉnh để phân tích, xác định mức độ ô nhiễm.

Cũng cần phải nói thêm rằng, Công ty TNHH Thiếc Hà An, trong quá trình hoạt động khai thác khoáng sản thiếc tại mỏ thiếc Suối Bắc trên núi Lan Toong, xã Châu Hồng, đã không ít lần vi phạm, gây sự cố về môi trường. Lần gần nhất vào ngày 1/7/2024, Công ty TNHH Thiếc Hà An đã xả thải ra môi trường dẫn đến sự cố cá chết trên suối Nậm Huống.

Vào thời điểm đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) tiến hành lên thực tế hiện trường để kiểm tra, lấy mẫu phân tích tại bể chứa chất thải, điểm khu vực hang casto thải ra đầu nguồn nước Suối Bắc của Công ty này. Kết quả cho thấy có 5/8 thông số vượt quy chuẩn  gồm Amoni vượt 1,71 lần và đặc biệt là các kim loại nặng là Asen vượt 5,4 lần; Cadimi vượt 18,56 lần; Mangan vượt 23,7 lần; Sắt vượt 16,34 lần.

Như Báo Nông nghiệp và Môi trường đã thông tin trước đó, vào sáng ngày 6/9 người dân xã Châu Hồng bất ngờ phát hiện nguồn nước ở suối Nậm Huống (hạ nguồn Suối Bắc, Suối Mai...) chuyển màu vàng, đục dù trời không mưa nên đã báo với chính quyền địa phương. Ngay lập tức, UBND xã Châu Hồng phối hợp với Công an xã này thành lập Tổ công tác tiến hành kiểm tra, xác minh, truy nguồn gốc nước đục ngược lên phía thượng nguồn suối bắc để làm rõ sự việc.