Niềm vui Định Hòa

Thành công của Định Hòa nếu so với các xã trong 11 xã điểm do Trung ương chỉ đạo là chậm, nhưng so với xuất phát điểm của xã thì đây là sự nỗ lực rất lớn, là bước phát triển vượt bậc.

Xuất phát điểm thấp

Trong số 11 xã trên cả nước được Trung ương chọn làm xã điểm triển khai Chương trình MTQG xây dựng NTM thì có lẽ Định Hòa là một trong những địa phương có xuất phát điểm thấp nhất.

Thời điểm đó, Định Hòa là xã nghèo thuộc Chương trình 135 giai đoạn II (2006-2010) của Chính phủ, kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội còn nhiều yếu kém. Toàn xã có 63,5% dân số là đồng bào dân tộc Khmer, trình độ dân trí thấp, tỷ lệ hộ nghèo còn khá cao, thiếu vốn cho đầu tư SX, nhiều tập quán lạc hậu trong đời sống, SX… đã ăn sâu trong nhận thức người dân.

Lợi thế của Định Hòa là có địa hình thổ nhưỡng bằng phẳng, là điều kiện tốt để phát triển SX nông nghiệp và có tuyến QL 61 đi qua thuận tiện cho việc giao lưu phát triển kinh tế, văn hóa xã hội…

Lý do tỉnh Kiên Giang chọn Định Hòa để trình Trung ương xem xét chọn làm xã điểm vì đây là xã vùng ven, thuần nông, đời sống còn nhiều khó khăn. Với quan điểm là khi Định Hòa trở thành xã NTM thì sẽ có nhiều bài học kinh nghiệm được rút ra để các xã khác trong tỉnh có thể học tập, nhân rộng, đồng thời tạo động lực phấn đấu: “Định Hòa làm được NTM thì mình cũng làm được”.

Chính vì vậy, khi được chọn làm xã điểm xây dựng xã NTM, chính quyền địa phương vừa mừng vừa lo. Ông Phạm Thanh Hải, Chủ tịch UBND xã Định Hòa tâm sự: “Đây vừa là niềm vui, niềm tự hào nhưng đồng thời cũng là một trách nhiệm lớn lao của Đảng bộ và nhân dân trong xã. Vì điểm xuất phát của xã rất thấp, là xã 135 của Chính phủ, hộ nghèo ở tỷ lệ cao, đồng bào dân tộc chiếm đa số, trình độ dân trí không đồng đều, hạng tầng kinh tế phát triển chậm, đa số người dân sống bằng SX nông nghiệp, tập quán canh tác lạc hậu, quy mô SX nhỏ lẻ… Để hoàn thành được 19 tiêu chí của xã NTM mà Trung ương đề ra là hết sức khó khăn”.

Cánh đồng lúa 4 tốt giúp tăng thu nhập ở xã NTM Định Hòa

Trong khi đó, xây dựng NTM là chủ trương lớn, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ; trình độ năng lực của Ban quản lý (BQL) còn hạn chế, thành viên kiêm nhiệm nhiều công việc, chưa có nhiều kinh nghiệm trong quản lý điều hành, nhất là những vần đề liên quan đến huy động vốn, tuyên truyền thay đổi nhận thức. Nhưng nhờ được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của BCĐ Trung ương, tỉnh và huyện, tạo điều kiện thuận lợi cho BQL xây dựng NTM xã hoạt động có hiệu quả, vai trò trách nhiệm của từng thành viên được nâng lên.

Theo ông Hải, để công việc thực hiện mang lại hiệu quả, Đảng ủy xã đã chỉ đạo các ngành, các tổ chức đoàn thể, chi bộ trực thuộc tham gia xây dựng mô hình NTM, trong đó phân công các ngành xây dựng kế hoạch phối hợp để tập trung thực hiện theo từng tiêu chí.

Chẳng hạn như Hội Nông dân có mô hình chăn nuôi có chuồng trại, gia đình có hố xí, sử dụng nước hợp vệ sinh. Hội Phụ nữ thực hiện cuộc vận động hội viên và nhân dân làm hố rác tại nhà gắn với đăng ký gia đình “5 không, 3 sạch”.

Mô hình xóa nhà xiêu vẹo của UBMTTQ xã, làm cột cờ đúng quy cách và treo ảnh Bác nơi trang trọng của Hội Cựu chiến binh. Đoàn Thanh niên thì có mô hình làm hàng rào kiên cố hoặc bằng cây xanh. Công an xã có kế hoạch về thực hiện tiêu chí số 19 về “giữ vững an ninh, trật tự xã hội nông thôn; kế hoạch giám sát việc tham gia xây dựng NTM của UBKT Đảng ủy… Từ đó, khối lượng công việc thực hiện ngày càng nhiều và đạt hiệu quả cao.

Khai thác thế mạnh

Song song với việc đầu tư cơ sở hạ tầng, địa phương đã tập trung hỗ trợ người dân phát triển SX, nâng cao đời sống kinh tế. Trong đó, tập trung khai thác thế mạnh về nông nghiệp như xây dựng cánh đồng SX lúa 4 tốt, chương trình nhân giống lúa cấp xác nhận phục vụ SX, nuôi heo sinh sản, nuôi cá nước ngọt, nuôi gà, vịt an toàn sinh học, trồng nấm rơm, rau màu…

Nguyên Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Huy Ngọ và lãnh đạo Sở NN-PTNT Kiên Giang kiểm tra giao thông nông thôn ở xã điểm Định Hòa

Thay đổi phương thức SX theo hướng làm ăn tập thể, kinh tế hợp tác để SX hàng hóa. Xã đã thành lập được Hợp tác xã nông nghiệp và hàng chục Tổ hợp tác mang lại hiệu quả cao.

Nhiều hộ dân mạnh dạn đầu tư máy móc cơ giới hóa SX, bơm tưới tập thể bằng môtơ điện. Lúa hàng hóa làm ra được ký hợp đồng bao tiêu… Nhờ đó, đã giúp người dân giảm chi phí, nâng cao hiệu quả SX, tăng thu nhập. Nếu như trước khi bắt tay xây dựng NTM, thu nhập bình quân đầu người của xã chỉ đạt 10,2 triệu đồng/năm thì đến năm 2014 đã tăng vọt lên 27,1 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 12,7% (năm 2009) xuống còn 5,26% (năm 2014).

Anh Danh Thuộc, một xã viên thuộc ấp Hòa Mỹ vui mừng nói: “Gia đình tôi làm gần 5ha lúa. Trước đây, mỗi khi vào mùa vụ là lo sốt vó tìm nguồn vốn đầu tư, nhất là những năm giá cả thị trường biến động, tăng cao. Còn bây giờ làm lúa gắn với hợp đồng bao tiêu nông dân chúng tôi được hưởng nhiều cái lợi lắm. Ngoài việc yên tâm về đầu ra, còn được hỗ trợ về lúa giống đạt tiêu chuẩn, phân bón, thuốc BVTV… Nhờ đó, có vốn tích lũy để đầu tư mở rộng SX”.

Anh Thuộc đã mạnh dạn đầu tư để mở xưởng cơ khí vừa để chế tạo máy móc nông cụ phục vụ SX trong gia đình, vừa sửa chữa cho bà con trong vùng khi vào mùa vụ.

Về nhận thức, qua tuyên truyền đại đa số người dân đều đồng tình với chủ trương xây dựng NTM. Vì vậy, họ sẵn sàng hiến đất đai, hoa màu, di dời vật kiến trúc để phát triển cơ sở hạ tầng, từng bước chỉnh trang bộ mặt nông thôn. Tuy nhiên, Định Hòa cũng gặp không ít khó khăn do một số hộ dân quá nghèo, ngoài việc hiến đến, góp ngày công lao động, họ không có khả năng góp vốn đối ứng (Nhà nước 70%, dân 30%) để triển khai các Chương trình xây dựng NTM.

Chủ tịch UBND xã Phạm Thanh Hải cho biết: “Một số công trình Nhà nước và nhân dân cùng làm nhưng phía người dân gặp khó khăn do hoàn cảnh gia đình nghèo hay những nơi thưa dân, số tiền đối ứng lớn, chúng tôi vận động người dân cố gắng đóng góp ở mức 20% giá trị công trình. Nhờ đó mà đến nay tất cả các tuyến giao thông trong xã đều hoàn thành, đi lại thuận tiện”.

Một thành công khác của Kiên Giang trong xây dựng NTM ở Định Hòa là việc lồng ghép các nguồn vốn, huy động sức mạnh từ DN và nhân dân đóng góp. Trong tổng số 321 tỷ đồng đầu tư xây dựng NTM tại xã thời gian qua, thì vốn lồng ghép các chương trình chiếm gần 105 tỷ đồng, nhân dân đóng góp trên 89,3 tỷ đồng, DN tài trợ 74,3 tỷ đồng.

Từ nguồn vốn này, nhiều công trình phục vụ dân sinh đã được đầu tư xây dựng mới như: trạm y tế xã, trạm cấp nước sạch tập trung, nhiều trường học được đầu tư xây mới. Cất hàng trăm ngôi nhà cho hộ nghèo, nhà tình nghĩa cho gia đình chính sách…