Phụ nữ DTTS chủ động phát triển kinh tế để giảm nghèo
Từ bao đời nay, người phụ nữ đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) vùng núi cao, tuy khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa nhưng đều có điểm chung là đức tính kiên nhẫn, chịu thương chịu khó. Chính điều đó đã làm những mái nhà thêm ấm áp, bản làng thêm giàu đẹp, con đường thêm sạch sẽ. Ở Điện Biên, hình ảnh người phụ nữ tảo tần đã trở thành trụ cột cả trong gia đình lẫn cộng đồng.
Trong chuyến công tác vừa qua, chúng tôi gặp gỡ nhiều chị em phụ nữ Thái, Mông, Khơ Mú, Hà Nhì, Cống, Dao... Họ hiếm khi than phiền, ít lời nhưng chan chứa tình thương. Chúng tôi từng chứng kiến chị Giàng Thị Mỷ ở xã Na Son (Điện Biên) chăm sóc người chồng đi chợ phiên về trong men say. Sự dịu dàng ấy là hình ảnh điển hình của người phụ nữ Mông: Vừa lo cho chồng, vừa dạy dỗ con cái nề nếp.
Không chỉ chu toàn gia đình, phụ nữ DTTS ở các bản vùng cao, xã vùng sâu Điện Biên còn tích cực tham gia các phong trào xây dựng nông thôn mới, bảo vệ môi trường. Chị Mỷ xã Na Son, chia sẻ: Nông thôn mới có nhiều việc phải làm lắm, không nhớ hết, nhưng bảo trồng bí, trồng lạc bán cho hợp tác xã thì ngày nào tôi cũng làm. Năm nay, gia đình tôi trồng gần 1ha lạc đỏ và bí xanh, thu nhập đủ mua 2 con trâu. Bản giờ sạch sẽ hơn trước nhiều, không còn cảnh nhốt trâu bò dưới gầm sàn, chị em đều chung tay quét dọn, trồng hoa ven đường.
Mô hình sản xuất cà phê sạch được chị em phụ nữ xã Mường Ảng xây dựng và cho thu nhập 600 triệu đồng mỗi năm. Trong ảnh: Nhóm chị em đang chia sẻ kinh nghiệm làm cà phê sạch. Ảnh: Trần Hương.
Bà Pờ Diệu Ninh, Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Điện Biên, cho biết: Những năm qua, vai trò phụ nữ DTTS đã được nâng cao rõ rệt. Họ có tiếng nói trong gia đình, được bình đẳng và tôn trọng. Tỷ lệ bé gái đến trường tăng mạnh, nhiều chị em chủ động học hỏi kỹ thuật, tham gia hoạt động cộng đồng, góp phần cải thiện đời sống.
Không chỉ ở Na Son, nhiều phụ nữ DTTS trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã mạnh dạn thay đổi cách nghĩ, cách làm, coi phát triển kinh tế gia đình là con đường bền vững để giảm nghèo.
Một trong những cách làm hiệu quả ở Điện Biên là các cấp hội phụ nữ đã phát động phong trào “Mỗi gia đình nông thôn có một vườn rau sạch, nuôi gia cầm, gia súc” gắn với xây dựng nông thôn mới. Từ phong trào này, nhiều mô hình kinh tế hộ đã hình thành, điển hình như mô hình nuôi lợn nái sinh kế xoay vòng: Ban đầu chỉ có 8 hộ tham gia với 14 con lợn, sau vài lứa đã nhân đàn, chuyển tiếp cho nhiều hộ khác. Chị em phụ nữ không ngại khó, sẵn sàng giúp nhau kỹ thuật chăm sóc, hướng dẫn tận tình để mô hình thành công.
Thành quả đến từ sự siêng năng
Không dừng lại ở chăn nuôi, các cấp Hội còn vận động hội viên trồng bưởi da xanh, mắc ca, kết hợp với khuyến nông mở lớp tập huấn, đồng thời lập tổ vay vốn Ngân hàng Chính sách Xã hội, tạo điều kiện cho phụ nữ DTTS mạnh dạn đầu tư sản xuất. Nhờ đó, nhiều chị em đã vượt qua tâm lý e ngại, dám nghĩ dám làm.
Trong số những hội viên điển hình thoát nghèo có chị Lò Thị Dơ, bản Chăn, xã Tuần Giáo. Xuất phát từ hộ nghèo, cuối năm 2019 chị mạnh dạn vay vốn nuôi 10 con dê. Đây là vật nuôi phù hợp điều kiện địa phương, dễ chăm sóc, thị trường ổn định. Chỉ sau vài năm, đàn dê của chị đã phát triển trên 100 con, vừa bán dê thương phẩm, vừa nhân giống. Gia đình chị nay đã thoát nghèo, vươn lên thành hộ khá, trở thành động lực để nhiều phụ nữ trong bản học tập làm theo.
Chị Lò Thị Nguyên, phụ nữ dân tộc Thái xã Mường Phăng bán hàng nông sản địa phương qua mạng online. Ảnh: Trần Hương.
Bà Pờ Diệu Ninh, cho biết thêm: Những năm gần đây, phong trào phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế đã được triển khai sâu rộng. Hàng nghìn hội viên DTTS được tiếp cận vốn vay ưu đãi, tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt, khởi sự kinh doanh. Nhiều mô hình liên kết theo nhóm, tổ, hợp tác xã đã hình thành, tạo chuỗi giá trị cho sản phẩm nông nghiệp. Sự đồng hành của tổ chức Hội đã giúp phụ nữ tự tin hơn, mạnh dạn đầu tư sản xuất, dần thoát nghèo bền vững.
Không chỉ chăm lo kinh tế, phụ nữ Điện Biên còn tích cực tham gia bảo vệ môi trường, giữ rừng, giữ nguồn nước. Ở nhiều bản, chị em đã trồng cây xanh, trồng hoa ven đường, xây dựng cảnh quan sạch đẹp, góp phần phát triển du lịch cộng đồng. Mô hình “Nhà sạch, vườn đẹp, ngõ văn minh” được lan tỏa, vừa nâng cao đời sống tinh thần, vừa tạo thêm sinh kế mới. Chính sự chủ động này giúp phụ nữ DTTS khẳng định vai trò quan trọng trong chiến lược giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới ở tỉnh Điện Biên.
Khác với miền xuôi, nơi sản xuất dựa nhiều vào cơ giới hóa, ở miền núi, thành quả kinh tế gắn liền với sự nhẫn nại và sức lao động thủ công. Những người phụ nữ DTTS trên các nương rẫy Điện Biên, dù học vấn hạn chế, tiếng Việt chưa sõi, thậm chí có người còn chưa biết chữ nhưng họ không cam chịu đói nghèo. Họ đã nỗ lực vươn lên bằng chính đôi bàn tay, góp phần lan tỏa tinh thần tự lực, đoàn kết cộng đồng.
Hành trình từ “không có gì” đến bữa cơm đủ đầy của phụ nữ DTTS là minh chứng cho sự đổi thay mạnh mẽ. Dẫu thu nhập còn khiêm tốn, dẫu ngôi nhà chưa đủ tiện nghi, nhưng bếp lửa gia đình vẫn ấm áp, nụ cười trẻ thơ vẫn rộn vang nơi bản làng. Đó chính là thành quả của sự kiên cường, cần cù và là động lực lớn cho công cuộc giảm nghèo bền vững ở Điện Biên hôm nay.
