Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa Xuân Ất Tỵ. Ảnh: PT.
Ngày 12/2/2025 (tức ngày 15 tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại đàn Tịch Điền, phường Minh Nông, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ đã diễn ra Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa.
Đây là lễ hội duy nhất mang tính đặc trưng, tiêu biểu khởi thủy nghề trồng lúa nước của cư dân nông nghiệp Việt Nam, gắn liền với thời đại Hùng Vương.
Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa gồm 2 phần: Phần lễ gồm các nghi thức từ Cáo yết, cúng Thần Nông đến hoạt động tế lễ, đặc biệt là lễ nhập vía Vua Hùng và tái diễn “Vua Hùng dạy dân cấy lúa” được tiến hành trang nghiêm. Tiếp đến phần hội diễn ra các hoạt động thi cấy lúa của các đội và các trò chơi dân gian.
Lễ nhập vía Vua Hùng và tái diễn “Vua Hùng dạy dân cấy lúa”. Ảnh: PT.
Truyền thuyết kể lại rằng, thuở xưa người dân chưa biết cày cấy, làm ra thóc gạo mà ăn, chỉ sống bằng rễ cây, thịt thú rừng và nhiều loại quả, rau dại nhặt được. Các vùng đất ven sông mỗi lần nước lớn dâng lên lại được phù sa bồi thêm màu mỡ. Vua Hùng thấy đất tốt liền gọi dân đến bảo tìm cách đắp bờ giữ nước; thấy lúa mọc hoang nhiều mới bày cách cho dân giữ hạt, gieo mạ, khi mạ lên xanh thì đem cấy vào các tràn ruộng có nước.
Lúc đầu dân không biết cấy, tìm hỏi vua. Vua Hùng nhổ mạ lên, đem tới ruộng nước, lội xuống cấy cho dân xem, rồi mọi người làm theo. Kể từ đó, cứ vào đầu vụ hằng năm (tháng Giêng và tháng Sáu âm lịch) người dân Minh Nông làm lễ tịch điền để tri ân công lao to lớn của Vua Hùng.
Để bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa đặc sắc thời đại Hùng Vương, đáp ứng nhu cầu văn hóa, tinh thần của nhân dân và thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, năm 2018, UBND thành phố Việt Trì đã tổ chức khôi phục Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa, tưởng nhớ, tri ân công lao của Vua Hùng từ ngày đầu dựng nước, khai sáng ra nghề nông.
Lễ hội thu hút sự tham gia đông đảo của người dân, du khách. Ảnh: PT.
Lễ hội thu hút sự tham gia, theo dõi của đông đảo người dân và du khách; tạo điểm nhấn về hoạt động lễ hội, góp phần xây dựng Việt Trì trở thành Thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam.
