Báo cáo với Thứ trưởng Hoàng Trung, TS Phan Việt Hà, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên cho biết, Viện có chức năng nghiên cứu khoa học, tư vấn chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế về nông lâm nghiệp phục vụ phát triển kinh tế- xã hội vùng Tây Nguyên. Riêng với cây cà phê, ca cao, hồ tiêu Viện có nhiệm vụ nghiên cứu và chuyển giao công nghệ trong phạm vi cả nước.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung làm việc với Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên. Ảnh: PC.
Giai đoạn 2016-2025, Viện thực hiện 7 nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia, 23 nhiệm vụ cấp bộ, 31 nhiệm vụ cấp địa phương, hơn 38 nhiệm vụ phối hợp hoặc nhiệm vụ nhánh với các đơn vị khác. Trong giai đoạn này, Viện có 9 giống cây trồng và giống tằm mới chọn lọc được Bộ NN-PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) công nhận. Đồng thời hoàn thiện hồ sơ để bảo hộ giống hồ tiêu PRDC-DP6 là giống có năng suất và chất lượng vượt trội so với các giống hiện hành.
Cũng trong giai đoạn này, Viện có 11 tiến bộ kỹ thuật và 5 quy trình được Bộ công nhận gồm: 2 tiến bộ kỹ thuật về cà phê; 4 tiến bộ kỹ thuật về cây ăn quả; 3 tiến bộ kỹ thuật về giống tằm LĐ09, LĐ22, TN2019; 1 tiến bộ kỹ thuật về quy trình sản xuất chè nguyên liệu búp tươi tại Tây Nguyên; 1 tiến bộ kỹ thuật về hồ tiêu về một số biện pháp phòng chống bệnh chết nhanh, chết chậm hại hồ tiêu.
Ngoài ra, Viện còn ban hành 64 quy trình cấp cơ sở là các kết quả mà Viện đã thực hiện trên các cây trồng, vật nuôi. Điểm nổi bật là Viện đã có bước phát triển khá mạnh về hợp tác quốc tế, từ mỗi năm chỉ có một vài hợp tác thì đến hiện nay đã có trên 17 hợp tác/năm, riêng năm 2024 kinh phí hợp tác hơn 35 tỷ đồng.
20 giống cà phê của WASI đã được chuyển giao vào sản xuất, trong đó giống TRS1 đóng vài trò chủ lực trong tái canh cà phê. Ảnh: Phương Chi.
Viện cũng đã xây dựng được hàng trăm mô hình để chuyển giao công nghệ vào sản xuất với tổng diện tích hàng trăm ha. Trong đó, chủ lực là cây cà phê, riêng giai đoạn 2020-2024 hơn 200 ha; giai đoạn 2020-2025 Viện thực hiện được 30 ha hồ tiêu, 20 ha cây ăn quả… và nhiều mô hình về cây rừng, mô hình chăn nuôi, mô hình thu hoạch và sơ chế sản phẩm, mô hình thuốc bảo vệ thực vật, mô hình ứng dụng công nghệ cao… Các mô hình này đã và đang phát huy hiệu quả và là nơi học tập, chuyển giao khoa học vào sản xuất.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trong thời gian tới, TS Phan Việt Hà kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường quan tâm đầu tư đồng bộ các trang thiết bị cho Viện; nâng cấp cơ sở vật chất vì hiện nay trang thiết bị của Viện đã cũ, hư hỏng; cơ sở vật chất xuống cấp trầm trọng, không còn đáp ứng yêu cầu nghiên cứu tại Viện và các trung tâm; tu bổ, sửa chữa và nâng cấp nhà làm việc, phòng thí nghiệm để đảm bảo nơi làm việc và nghiên cứu cho cán bộ.
Bên cạnh đó, Bộ có chương trình nghiên cứu giống dài hạn (20-30 năm) với nguồn kinh phí ổn định hằng năm để đảm bảo thời gian, kinh phí và tiến trình cho công tác nghiên cứu của Viện. Tạo nguồn vật liệu, các giống đảm bảo chất lượng và yêu cầu của thực tiễn sản xuất, đặc biệt đối với cây công nghiệp như cà phê, hồ tiêu; cây ăn quả như bơ, sầu riêng, chanh leo và cây dài ngày như dâu tằm…
TS Phan Việt Hà, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên báo cáo Thứ trưởng Hoàng Trung những kết quả nghiên cứu Viện đạt được trong thời gian qua. Ảnh: PC.
“Viện mong muốn Bộ chỉ định các cơ sở đủ tiêu chuẩn khảo nghiệm giống làm cơ sở thực hiện các bước công nhận các giống cà phê đã đủ điều kiện và sớm đưa vào sản xuất nhằm phục vụ công tác tái canh, sản xuất cà phê và các cây trồng chủ lực khác”, TS Phan Việt Hà đề xuất.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung cho rằng, Tây Nguyên có thế mạnh về cây ăn quả và cây công nghiệp. Để Tây Nguyên phát huy và thực hiện đúng chỉ tiêu, kế hoạch sản xuất cây ăn quả và cây công nghiệp của Bộ, thì vai trò đóng góp của Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên là rất quan trọng.
“Đối với trồng trọt, giống là khâu quan trọng hàng đầu. Muốn nói đến chất lượng, sản lượng, thích ứng với biến đổi khí hậu… vấn đề đầu tiên phải nói đến giống. Kết quả thực hiện của Viện trong giai đoạn 2016-2025 rất đáng ghi nhận, tôi mong muốn Viện tiếp tục phát huy trong thời gian tới”, Thứ trưởng Hoàng Trung nhấn mạnh.
Đối với những kiến nghị, Thứ trưởng Hoàng Trung ghi nhận, đồng thời giao cho các đơn vị liên quan thuộc Bộ phối hợp, giải quyết những đề xuất, kiến nghị của Viện.
