Ngành gỗ tìm giải pháp duy trì thị trường Hoa Kỳ

Bất chấp những lo ngại về thuế đối ứng, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam sang Hoa Kỳ vẫn đang tăng trưởng. Trong tháng 4, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường này đạt 799 triệu USD, tăng 4,1% so với cùng kỳ 2024. Tính chung trong 4 tháng đầu năm, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Hoa Kỳ đạt 2,9 tỷ USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2024.

Thị trường Hoa Kỳ vẫn đang chiếm tới hơn một nửa kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ, thậm chí tỷ trọng còn cao hơn một chút so với cùng kỳ năm ngoái (54,4% so với 54,1%). Số liệu này cho thấy, các doanh nghiệp ngành gỗ đang tập trung giao hàng sang Hoa Kỳ trong thời gian Chính phủ nước này tạm hoãn áp thuế đối ứng. Đồng thời cũng cho thấy xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam vẫn đang phụ thuộc nhiều vào thị trường Hoa Kỳ.

Do Hoa Kỳ chiếm tới hơn một nửa kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam, nên việc chuyển hướng sang các thị trường khác sau khi Chính phủ Hoa Kỳ chính thức áp thuế đối ứng, không phải là chuyện dễ dàng. Mỗi thị trường có một thị hiếu, nhu cầu riêng về đồ gỗ. Do đó, đồ gỗ sản xuất để bán sang Hoa Kỳ, chưa chắc đã bán được sang thị trường khác. Dung lượng của thị trường Hoa Kỳ lại quá lớn nên các thị trường khác khó có thể bù đắp được.

Chính vì vậy, vào thời điểm này, các doanh nghiệp ngành gỗ đang vừa tranh thủ giao hàng sang Hoa Kỳ, vừa hy vọng thuế đối ứng chính thức sẽ ở mức chấp nhận được. Gỗ và sản phẩm gỗ Việt Nam đang chiếm tới gần một nửa kim ngạch nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Hoa Kỳ. Do đó, các nhà nhập khẩu đồ gỗ Hoa Kỳ không dễ tìm được nguồn cung thay thế, nhất là khi Trung Quốc – nguồn cung cấp lớn thứ 2 về đồ gỗ nhập khẩu của Hoa Kỳ, cũng đang chịu mức thuế rất cao.

Bên cạnh đó, ngành gỗ Việt Nam cũng đang ưu tiên tăng nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ Hoa Kỳ. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, cho biết, do sự trả đũa về thuế quan giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, hiện tại, gỗ nguyên liệu của Hoa Kỳ rất khó xuất khẩu sang Trung Quốc vì mức thuế rất cao. Do đó, nếu Việt Nam đẩy mạnh việc nhập khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ Hoa Kỳ, vừa thể hiện thiện chí của Việt Nam, vừa giảm bớt sự chênh lệch trong thương mại gỗ giữa 2 nước.

Sử dụng gỗ nguyên liệu nhập khẩu từ Hoa Kỳ để sản xuất đồ gỗ xuất khẩu sang Hoa Kỳ cũng sẽ giúp cho các doanh nghiệp ngành gỗ giảm được áp lực thuế đối ứng khi xuất khẩu sang thị trường này. Vì theo ông Đỗ Ngọc Hưng, Thám tán Thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ, các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ, nếu chứng minh được rằng có nguồn gốc nguyên liệu hoặc yếu tố khác từ Hoa Kỳ từ 20% trở lên, thì chỉ chịu thuế đối ứng  trên phần giá trị không có nguồn gốc từ Hoa Kỳ.

Số liệu nhập khẩu gỗ nguyên liệu là minh chứng rõ ràng cho sự ưu tiên của ngành gỗ Việt Nam với gỗ nguyên liệu Hoa Kỳ. Theo Cục Hải quan, trong 3 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ Hoa Kỳ đạt 191 nghìn m3, trị giá gần 79  triệu USD, tăng 34,1% về lượng và tăng 28,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Bên cạnh đó, xác định Hoa Kỳ vẫn là thị trường quan trọng hàng đầu, nhiều doanh nghiệp ngành gỗ đang quyết tâm duy trì sự hiện diện tại thị trường này, kể cả sau khi bị áp thuế đối ứng.

Một giải pháp mà nhiều doanh nghiệp ngành gỗ đang hướng tới nhằm duy trì bán hàng vào thị trường Hoa Kỳ là phát triển hình thức bán hàng B2C (doanh nghiệp bán lẻ trực tiếp tới người tiêu dùng). Để bán hàng trực tiếp tới người tiêu dùng Hoa Kỳ, các doanh nghiệp ngành gỗ đang thông qua các nền tảng thương mại điện tử như Amazon, Wayfair...

Ông Huỳnh Lê Đại Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Đồ gỗ Nghĩa Sơn, cho biết, công ty đã bán hàng B2C từ hơn 3 năm qua. Đến nay, Nghĩa Sơn đã có được những thành quả ban đầu khi doanh số bán hàng B2C chiếm khoảng 10% tổng doanh số xuất khẩu cùa công ty.

Bà Lưu Thị Huệ, Quản lý tài khoản cấp cao của Amazon Global Selling Việt Nam, chia sẻ, doanh số bán hàng nội thất trên Amazon rất lớn. Trong cả năm 2024, ngành gỗ Việt Nam xuất khẩu được hơn 16,2 tỷ USD. Trong khi đó, chỉ trong 2 ngày của Prime Day 2024 (sự kiện mua sắm lớn của Amazon diễn ra vào tháng 7 hằng năm), tổng giá trị bán hàng các sản phẩm đồ gỗ trên sàn Amazon đạt khoảng 14,2 tỷ USD.

Tuy nhiên, bà Huệ lưu ý, để bán hàng B2C trên sàn Amazon, các doanh nghiệp ngành gỗ phải chuẩn bị kỹ càng về năng lực tài chính, năng lực cạnh tranh, nhân sự… và nhất là phải có tầm nhìn dài hạn cho chiến lược bán lẻ tới người tiêu dùng trực tiếp ở nước ngoài.

Nhằm giảm áp lực từ thị trường Hoa Kỳ, ngành gỗ Việt Nam cũng đang nỗ lực mở rộng thị trường xuất khẩu, với các thị trường có nhiều tiềm năng như Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Anh, Canada, Úc, Trung Đông...