Ngăn chặn vi phạm khai thác thủy sản vùng lộng biển Tây Nam Bộ

Thời gian qua, tình trạng tàu cá vi phạm quy định về vùng khai thác tại vùng lộng biển Tây Nam Bộ vẫn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ suy giảm nguồn lợi thủy sản và ảnh hưởng đến nỗ lực chống khai thác IUU. Trước thực tế đó, ông Nguyễn Phú Quốc, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư Vùng V đã ký ban hành Quyết định số 143/QĐ-KNV5-NV ngày 24/11/2025, "Về việc thành lập Đoàn tuần tra, kiểm tra, kiểm soát số 15, thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát vùng biển Tây Nam Bộ".

Thực hiện chỉ đạo Cục Thủy sản và Kiểm ngư, từ ngày 26/11 đến 15/12/2025, Chi cục Kiểm ngư Vùng V đã phối hợp với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển và Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau tổ chức Đoàn tuần tra số 15 thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên vùng biển Tây Nam Bộ, trong đó tập trung trọng điểm tại khu vực vùng lộng biển Cà Mau - An Giang, địa bàn được xác định có nguy cơ vi phạm cao.

Tuyến lộng biển Tây Nam Bộ tiếp tục là “điểm nóng”

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tại vùng biển Tây Nam Bộ, đoàn tuần tra đã bố trí thời gian, lực lượng tuần tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung tại các khu vực thường xuyên xảy ra vi phạm. Qua đó, lực lượng chức năng đã tiến hành kiểm tra 53 tàu cá, tất cả đều là tàu cá Việt Nam, không phát hiện tàu cá nước ngoài vi phạm.

Trong số các tàu được kiểm tra, tàu cá tỉnh An Giang chiếm đa số với 35 chiếc, gồm 30 tàu lưới kéo, 3 tàu hậu cần nghề cá và 2 tàu lưới vây. Các tỉnh Vĩnh Long, Cà Mau và Đồng Tháp, mỗi tỉnh có 2 tàu lưới kéo được kiểm tra.

Ông Nguyễn Hoài Nam, chuyên viên chi cục Kiểm ngư vùng I (tăng cường cho Vùng 5 thực hiện nhiệm vụ tuần tra - Trưởng đoàn) chia sẻ: Qua theo dõi và kiểm tra thực tế cho thấy, tuyến lộng khu vực biển Tây Nam Bộ tiếp tục là một trong những địa bàn trọng điểm, tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp về tình trạng vi phạm quy định vùng khai thác thủy sản. Nhiều tàu cá hành nghề lưới kéo có chiều dài từ 15m trở lên, dù được cấp phép hoạt động vùng khơi, vẫn cố tình xâm nhập vùng lộng để khai thác thủy sản.

Theo ông Nam, trong chuyến tuần tra, đoàn công tác đã phát hiện và xử lý 8 vụ vi phạm tại khu vực này. Một số tàu cá vi phạm không chỉ về vùng khai thác mà còn vi phạm đồng thời nhiều quy định khác như: không ghi hoặc không xuất trình nhật ký khai thác thủy sản; thuyền trưởng không có văn bằng, chứng chỉ theo quy định; tàu hậu cần nhưng tham gia trực tiếp hoạt động khai thác; không bảo đảm định biên thuyền viên an toàn theo quy định.

Thực trạng trên phản ánh rõ tính chất cố ý, mức độ tái diễn của các hành vi vi phạm, gây áp lực lớn đối với công tác quản lý nghề cá, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và ảnh hưởng trực tiếp đến nỗ lực phòng, chống khai thác IUU của Việt Nam.

Dự kiến xử phạt hơn 1,8 tỷ đồng

Ông Nguyễn Hoài Nam cho biết, theo tổng hợp ban đầu, tổng số tiền dự kiến xử phạt các hành vi vi phạm hơn 1,8 tỷ đồng. Trong đó, các vụ việc không thuộc thẩm quyền xử lý của Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư Vùng V đã được chuyển hồ sơ cho Chi cục Biển, Hải đảo và Kiểm ngư Cà Mau, Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tỉnh An Giang xem xét, xử lý theo quy định, với số tiền dự kiến xử phạt khoảng 1,4 tỷ đồng.

Đối với các vụ việc thuộc thẩm quyền, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư Vùng V đã ban hành 7 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, với tổng số tiền hơn 400 triệu đồng. Việc xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm góp phần nâng cao tính răn đe, từng bước lập lại trật tự, kỷ cương trong hoạt động khai thác thủy sản trên biển.

Song song với công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, đoàn tuần tra đặc biệt chú trọng tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân. Lực lượng chức năng đã tuyên truyền trực tiếp cho hơn 50 chủ tàu, thuyền trưởng và khoảng 400 thuyền viên, vận động ngư dân chấp hành nghiêm các quy định về khai thác thủy sản, không vi phạm IUU. Đoàn công tác đồng thời trao 10 lá cờ Tổ quốc, 25 áo phao và 10 phao tròn cứu sinh cho các tàu cá, góp phần động viên tinh thần ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển, khai thác thủy sản an toàn, đúng pháp luật.

Trước những diễn biến phức tạp tại tuyến lộng biển Tây Nam Bộ, thời gian tới, các lực lượng chấp pháp trên biển sẽ tiếp tục tăng cường tuần tra, kiểm tra, giám sát, kết hợp chặt chẽ giữa xử lý vi phạm và tuyên truyền, vận động ngư dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật.

Việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác thủy sản tại vùng lộng biển Tây Nam Bộ không chỉ góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản, mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu, hướng tới mục tiêu phát triển nghề cá bền vững, có trách nhiệm.

Ngoài ra, trong quá trình tuần tra, đoàn công tác đã kịp thời tiếp cận thông tin và cứu hộ thành công một cá thể rùa xanh (vích) nặng khoảng 5 kg bị mắc vào lưới của tàu cá BT-97947-TS tại khu vực biển Tây Nam đảo Thổ Chu.

Sau khi xác minh, đoàn tuần tra, cùng với Cảnh sát biển và Bộ đội Biên phòng, đã hướng dẫn ngư dân thực hiện quy trình cứu hộ. Cá thể rùa xanh đã được thả về môi trường biển an toàn và khỏe mạnh.