Theo một báo cáo vừa được Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) công bố với sự hỗ trợ từ Chính phủ Australia, để giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân tài đang cận kề và thúc đẩy tăng trưởng bền vững, bao trùm trong quá trình chuyển đổi xanh, khu vực tư nhân của Việt Nam cần có các hành động nhằm thúc đẩy sự tham gia kinh tế của phụ nữ.
Tăng cơ hội cho phụ nữ là tăng khả năng chống chịu
Báo cáo “Lợi Thế Xanh: Vai trò của nữ giới trong lực lượng lao động và lãnh đạo - Nền tảng cho doanh nghiệp phát triển bền vững tại Việt Nam” chỉ ra rằng mặc dù các ngành năng lượng mặt trời, tái chế nhựa, và sản xuất lúa gạo đóng vai trò trung tâm trong các mục tiêu khí hậu của Việt Nam, tỷ lệ nữ giới hiện diện trong lực lượng lao động chính thức và các vị trí lãnh đạo tại 3 ngành này vẫn còn rất thấp, chỉ chiếm trung bình lần lượt là 23% và 21%.
Khi các ngành này tăng trưởng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường cũng như mở ra hàng loạt cơ hội việc làm xanh, khoảng cách giới sẽ kìm hãm đổi mới sáng tạo, làm chậm tốc độ tăng trưởng và giảm khả năng cạnh tranh và năng suất của doanh nghiệp.

Cam kết của Việt Nam về kinh tế phát thải thấp là cơ hội để doanh nghiệp tư nhân tiên phong chuyển đổi và kiến tạo tương lai bao trùm. Ảnh: baochinhphu.vn.
Báo cáo này là nghiên cứu đầu tiên tại Việt Nam đưa ra các khuyến nghị thiết thực cho các doanh nghiệp trong 3 ngành nói trên - được lựa chọn dựa trên tiềm năng tăng trưởng phát thải thấp và khả năng thu hút đầu tư - nhằm mở rộng cơ hội cho phụ nữ thông qua tuyển dụng có mục tiêu, đào tạo nâng cao kỹ năng và các chính sách toàn diện có tính đến yếu tố giới tại nơi làm việc cũng như trong chuỗi cung ứng.
Đại sứ Australia tại Việt Nam, bà Gillian Bird cho biết: “Khi phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động, nền kinh tế sẽ được hưởng lợi. Mở rộng cơ hội việc làm cho phụ nữ không chỉ mang lại thịnh vượng chung, mà còn tăng cường khả năng chống chịu và thúc đẩy tăng trưởng bao trùm - đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt cho quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam”.
Theo bà Gillian Bird, bằng cách tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong các ngành quan trọng để ứng phó với biến đổi khí hậu, chúng ta có thể đẩy nhanh tiến độ đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0, đồng thời đảm bảo rằng các lợi ích của tăng trưởng được chia sẻ cho tất cả mọi người.
Cần áp dụng chính sách cơ hội bình đẳng
Tiếp nối quan điểm của Đại sứ Australia tại Việt Nam, việc loại bỏ các rào cản đối với sự tham gia của phụ nữ sẽ giúp thu hẹp khoảng cách kỹ năng, xây dựng nguồn nhân lực sẵn sàng cho tương lai và cải thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Báo cáo cho thấy, các doanh nghiệp thúc đẩy bình đẳng giới có khả năng thích ứng tốt hơn với rủi ro khí hậu, giảm phát thải, nắm bắt cơ hội tăng trưởng mới và thu hút được sự quan tâm mạnh mẽ từ các nhà đầu tư. Một số doanh nghiệp được phỏng vấn cho biết, việc triển khai một kế hoạch hành động trong doanh nghiệp nhằm thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ - ví dụ như áp dụng chính sách cơ hội bình đẳng - cải thiện khả năng tiếp cận các nguồn tài chính cạnh tranh.

Đầu tư vào phụ nữ là nền tảng cho phát triển bền vững. Ảnh: Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.
Nhóm Ngân hàng Thế giới ước tính lộ trình hướng tới phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam sẽ tạo ra gần một triệu việc làm mới tính tới năm 2040, đặc biệt là trong các lĩnh vực liên quan đến khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Do đó, các doanh nghiệp cần có những biện pháp chủ động để đảm bảo phụ nữ có thể tiếp cận công bằng các cơ hội việc làm này.
“Cam kết mạnh mẽ của Việt Nam về một nền kinh tế phát thải thấp và có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu không chỉ là một yêu cầu tất yếu, mà còn là cơ hội lớn để các doanh nghiệp tư nhân đóng vai trò tiên phong trong tiến trình chuyển đổi và kiến tạo một tương lai bao trùm hơn,” ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia của IFC tại Việt Nam, Campuchia và Lào khẳng định.
Ông cho biết thêm: “Báo cáo mới này với một lộ trình hành động cụ thể theo từng ngành cho thấy những doanh nghiệp quan tâm tới vai trò của nữ giới có lợi thế rõ rệt trong việc thu hẹp khoảng cách kỹ năng, tạo ra việc làm tốt hơn, thu hút đầu tư và dẫn đầu quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam với một mô hình vận hành hiệu quả và bền vững hơn”.
Báo cáo "Lợi thế Xanh: Vai trò của nữ giới trong lực lượng lao động và lãnh đạo - Nền tảng cho doanh nghiệp phát triển bền vững tại Việt Nam" là một phần trong nỗ lực lớn hơn của IFC, được tài trợ bởi chương trình phát triển của Chính phủ Australia tại Việt Nam, nhằm hỗ trợ các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu của khu vực tư nhân. Những giải pháp này không chỉ thúc đẩy tạo việc làm cho cả nam và nữ mà còn góp phần cải thiện sinh kế, tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu và phù hợp với các mục tiêu phát triển quốc gia của Việt Nam.