Kiểm tra, đánh giá toàn diện công trình
Chúng tôi có mặt tại hồ chứa nước Suối Dầu, xã Suối Dầu vào một buổi sáng tất bật của các kỹ sư và thủy nông viên. Họ tỉ mỉ kiểm tra máy đóng mở tràn, từng cửa van, từng cống xả. Công việc thường niên này chưa bao giờ được xem nhẹ, bởi mỗi chi tiết đều liên quan trực tiếp đến sự an toàn của cả một vùng.
Đội ngũ kỹ sư và công nhân thủy nông đang tỉ mỉ kiểm tra máy đóng mở tràn tại hồ Suối Dầu. Ảnh: Kim Sơ.
Bà Nguyễn Thanh Bình, quản lý hồ chứa Suối Dầu chia sẻ: "Hồ Suối Dầu hoạt động từ năm 2005, đã hơn 20 năm nên một số hạng mục đã xuống cấp. Một số tuyến kênh mương bị hư hỏng cục bộ, gây thất thoát nước, ảnh hưởng đến việc điều tiết và tưới tiêu".
Để chủ động ứng phó với mùa mưa bão, công ty đã phối hợp kiểm tra và đề xuất sửa chữa các công trình hư hỏng nhẹ. Đến nay, các hạng mục đã được khắc phục kịp thời.
Đặc biệt, tại các vị trí đã xuất hiện thấm nhẹ, đơn vị cắm cờ để báo hiệu và theo dõi thường xuyên. Dòng thấm được ghi chép đầy đủ vào sổ sách. Công nhân kiểm tra an toàn công trình hai lần mỗi ngày, sáng 7h và chiều 17h, đảm bảo không bỏ sót bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Mọi thiết bị đều được kiểm tra đảm bảo hoạt động thông suốt. Ảnh: Kim Sơ.
Rời Suối Dầu, chúng tôi tiếp tục đến hồ chứa nước Cam Ranh, xã Cam Hiệp. Tại đây, các công nhân cũng đang miệt mài bảo dưỡng máy móc, thiết bị vận hành. Ông Nguyễn Văn Hùng, Trưởng Văn phòng Cam Lâm, cho biết: "Hồ Cam Ranh được xây dựng từ năm 1999 nên công trình đã xuống cấp, gây thất thoát nước và ảnh hưởng đến công tác điều tiết".
Nhằm đảm bảo an toàn trước mùa mưa lũ, công ty đã triển khai kiểm tra, đánh giá chất lượng và sửa chữa kịp thời những hư hỏng nhỏ. Cụ thể, các vị trí sạt lở rãnh tiêu nước ở hạ lưu đập và các điểm rò rỉ, xói lở trên kênh chính phía Nam đều đã được khắc phục hoàn toàn, đảm bảo cho công tác phòng chống thiên tai trong mùa mưa bão sắp tới.
Đề xuất giải pháp và nâng cấp công nghệ
Ông Đinh Tấn Thành, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Khánh Hòa cho biết công ty đang quản lý, vận hành và khai thác 19 hồ chứa, 32 đập dâng cùng hơn 450 km kênh mương trên địa bàn tỉnh.
Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Khánh Hòa kiểm tra an toàn công trình thủy lợi. Ảnh: Kim Sơ.
Theo ông Thành, trước mùa bão, ngoài việc sửa chữa, công ty còn tập trung nâng cấp hệ thống công nghệ. Các thiết bị đo mưa tự động và hệ thống camera giám sát đã được lắp đặt tại các hồ chứa trọng điểm, giúp cán bộ kỹ thuật theo dõi tình hình 24/7.
“Với hệ thống tự động, chúng tôi có thể điều chỉnh lưu lượng nước xả ra một cách chính xác, dựa trên số liệu về mực nước hồ và lượng mưa dự báo. Điều này giúp chủ động hơn trong việc điều tiết lũ, đảm bảo an toàn cho cả hồ chứa lẫn vùng hạ du”, ông Đinh Tấn Thành chia sẻ.
Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Khánh Hòa đề xuất UBND tỉnh hỗ trợ từ nguồn ngân sách tỉnh để kiểm định an toàn đập, lắp đặt thiết bị quan trắc, xây dựng bản đồ ngập lụt vùng hạ du và cơ sở dữ liệu về hồ đập.
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, công tác bảo trì, nâng cấp hồ đập vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Phần lớn các công trình đều được xây dựng từ lâu, đã xuống cấp và cần nguồn kinh phí lớn để duy tu, sửa chữa. Nguồn kinh phí hàng năm chỉ đủ để thực hiện các công việc bảo trì, bảo dưỡng nhỏ.
Trước những khó khăn này, công ty đã đề xuất nhiều giải pháp đồng bộ và quyết liệt. Về tài chính, công ty kiến nghị các cấp có thẩm quyền xem xét, bổ sung kinh phí từ ngân sách để thực hiện sửa chữa lớn. Đồng thời, kiến nghị phê duyệt giá dịch vụ thủy lợi mới để tăng nguồn thu, giúp công ty chủ động hơn trong công tác duy tu, bảo dưỡng.
Về quản lý, công ty mong muốn các cấp chính quyền địa phương phối hợp chặt chẽ để rà soát, xử lý dứt điểm tình trạng cấp đất chồng lấn trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi. Điều này không chỉ giúp bảo vệ công trình mà còn nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân. Lãnh đạo công ty cũng nhấn mạnh cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền nâng cao ý thức người dân, hạn chế việc vứt rác thải vào kênh mương.
Đảm bảo an toàn hồ đập
Ông Lê Xuân Thái, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Khánh Hòa cho biết, toàn tỉnh hiện có 54 công trình đập, hồ chứa nước thủy lợi, với tổng dung tích hơn 716 triệu m³, phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt của người dân và các ngành kinh tế.
Qua kiểm tra, các hồ đập ở tỉnh Khánh Hòa đảm bảo an toàn. Ảnh: Kim Sơ.
Về công tác kiểm tra, đánh giá chất lượng hồ đập trước mùa mưa lũ năm 2025, thực hiện quy định của pháp luật và chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng UBND tỉnh, Sở đã chủ trì, phối hợp với các địa phương và đơn vị liên quan để kiểm tra hiện trạng an toàn của các công trình. Hầu hết các hồ chứa đều được các đơn vị quản lý, địa phương duy tu, bảo dưỡng thường xuyên. Các phương án đảm bảo an toàn cho công trình và vùng hạ du cũng đã được đề xuất và thực hiện đầy đủ theo quy định.
Đối với một số hồ chứa đã có dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng và có khả năng mất an toàn trong mùa mưa bão sắp tới, Sở đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương và đơn vị quản lý hồ đập triển khai nhiều giải pháp. Trước hết, cần tiếp tục rà soát, khắc phục, sửa chữa các hư hỏng để đảm bảo an toàn. Các quy định về quản lý an toàn đập cần được hoàn thiện, ưu tiên lập và điều chỉnh quy trình vận hành điều tiết, quy trình bảo trì, kiểm định an toàn và cắm mốc phạm vi bảo vệ công trình.
Bên cạnh Sở còn yêu cầu các đơn vị chủ động bố trí vật tư, trang thiết bị đầy đủ theo phương án phòng chống thiên tai để kịp thời ứng cứu khi có sự cố. Tăng cường theo dõi dự báo khí tượng thủy văn và ứng dụng công nghệ để điều tiết hồ chứa một cách hiệu quả, hợp lý và đảm bảo an toàn.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa đã rà soát, đề xuất danh mục các hồ đập cần sửa chữa để đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030.
