Indonesia tìm hiểu chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn của Việt Nam

Ngày 27/8, Thứ trưởng Bộ NN-MT Hoàng Trung tiếp và làm việc với đoàn Hạ viện Cộng hòa Indonesia do Thiếu tướng Sturman Panjaitan, Đại biểu Quốc hội kiêm Phó Chủ nhiệm Ủy ban dẫn đầu. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - Indonesia đang bước vào giai đoạn phát triển mới trong năm 2025, sau khi hai nước chính thức nâng cấp lên Đối tác Chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm hồi tháng tháng 3, đồng thời kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (30/12/1955 - 30/12/2025).

Thiếu tướng Sturman Panjaitan phấn khởi chia sẻ, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2024 đạt 16,7 tỷ USD. So với mức 8 tỷ USD năm 2020, ông đánh giá Việt Nam - Indonesia đang trên đà tăng trưởng trong hợp tác kinh tế. Hai nước chia sẻ nhiều mục tiêu tương đồng: trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045, nắm bắt cơ hội chuyển đổi năng lượng, ứng dụng khoa học - công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Hạ viện Indonesia đang trong quá trình soạn thảo dự luật thương mại cho các sản phẩm như dừa, ca cao, chè, cà phê, thuốc lá. Do đó, ông Sturman mong muốn tham khảo kinh nghiệm xây dựng và thực thi các quy định pháp lý hiện hành của Việt Nam, qua đó xây dựng khuôn khổ phù hợp với xu hướng toàn cầu và thúc đẩy chuỗi cung ứng hiệu quả.

Chính sách phát triển theo chuỗi giá trị, gắn với lợi ích nông dân

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Hoàng Trung nhấn mạnh, ngành nông nghiệp và môi trường Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn trong GDP và được Chính phủ xác định là bệ đỡ quan trọng của nền kinh tế. Bộ NN-MT hiện quản lý 17 luật chuyên ngành về nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, thủy lợi và môi trường.

Trên nền tảng đó, Việt Nam xây dựng các chiến lược phát triển quốc gia cho từng lĩnh vực. Với ngành trồng trọt, Chính phủ chú trọng quy hoạch chuỗi giá trị từ sản xuất - chế biến - tiêu thụ - xuất khẩu, gắn với dự báo thị trường và định lượng nhu cầu, tiếp cận theo hướng bảo vệ tài nguyên đất, nước, rừng, vừa thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Thứ trưởng, mỗi ngành hàng đều được lựa chọn dựa trên lợi thế cạnh tranh tự nhiên, điều kiện khí hậu, đất đai, đồng thời tính đến sinh kế, phúc lợi cho nông dân. Những sản phẩm chiến lược phải đáp ứng ba tiêu chí: giá trị kinh tế cao, khả năng chiếm lĩnh thị trường và phát triển bền vững. Dựa trên đó, Nhà nước ban hành chính sách hỗ trợ về nguồn lực, thương hiệu quốc gia, tạo điều kiện cho địa phương và doanh nghiệp triển khai hiệu quả.

Đoàn Hạ viện Indonesia ấn tượng với các giống trái cây nhiệt đới của Việt Nam, cũng như chính sách phát triển nông nghiệp bền vững. Thiếu tướng Sturman Panjaitan khẳng định, với nền tảng hợp tác hiện có, quan hệ nông nghiệp Việt Nam - Indonesia sẽ có nhiều kết quả tích cực. 

Người dân là trung tâm, doanh nghiệp là động lực

 "Nước bạn có diện tích nhỏ hơn Indonesia, nhưng lại đứng top đầu thế giới về sản xuất và xuất khẩu gạo, cà phê, hạt điều", Thiếu tướng Sturman Panjaitan đánh giá cao mô hình phát triển nông nghiệp - nông thôn của Việt Nam và cũng bày tỏ quan tâm tới cơ chế hợp tác giữa nông dân và doanh nghiệp. 

Ông cho biết, Indonesia có hàng triệu ha trồng cọ dầu, và chính phủ đang tối ưu hóa chính sách từ trồng trọt đến chế biến, bảo đảm lợi ích hài hòa giữa nông dân và doanh nghiệp. Một số mặt hàng như ca cao của Indonesia tuy có diện tích trồng lớn nhưng chất lượng chưa đạt như tiềm năng, do đó Indonesia cũng đề nghị Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm chế biến sâu, nâng cao tiêu chuẩn.

Trả lời phía Indonesia, Thứ trưởng Hoàng Trung cho biết cơ chế hợp tác giữa nông dân và doanh nghiệp tại Việt Nam dựa trên nguyên tắc tự nguyện và cùng có lợi. Chính phủ tạo điều kiện, các bộ, ngành hỗ trợ về vốn, khuyến nông, xúc tiến thương mại và tháo gỡ rào cản thị trường.

Người dân được trao quyền sản xuất, tổ chức tiêu thụ thông qua thương lái hoặc hợp tác với doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nông nghiệp không chỉ bao tiêu sản phẩm mà còn hỗ trợ giống, kỹ thuật, tín dụng, nhờ đó hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu 9 triệu tấn gạo và 1,3 triệu tấn cà phê, bên cạnh khối lượng lớn trái cây. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh: "Xác định rõ, quy hoạch mặt hàng chiến lược, chúng tôi triển khai sản xuất theo hướng bền vững, khuyến nông, tập huấn và đầu tư công nghệ cao. Các sản phẩm như gạo, cà phê, hạt điều không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, giữ vững vị thế xuất khẩu hàng đầu thế giới".

Về sử dụng phân bón hữu cơ và phụ phẩm nông nghiệp mà phía Indonesia kiến nghị chia sẻ, Thứ trưởng thông tin, Việt Nam sản xuất khoảng 20,9 triệu tấn phân bón mỗi năm, trong đó có 3 triệu tấn phân bón hữu cơ. Bộ NN-MT đang khuyến khích người dân sử dụng thay thế cho phân bón hóa học, vừa giảm chi phí, vừa bảo vệ môi trường.

Thứ trưởng Hoàng Trung kỳ vọng Thiếu tướng Sturman Panjaitan sẽ đóng góp tiếng nói tích cực cho hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Indonesia, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác chiến lược song phương.