Hợp đồng Chính phủ có ý nghĩa lớn với xuất khẩu gạo

Theo Hải quan Việt Nam, kể từ sau khi Philippines tạm ngừng nhập khẩu gạo từ 1/9/2025, xuất khẩu gạo Việt Nam đã giảm khá nhiều. Trong tháng 9, lượng gạo xuất khẩu là 467 nghìn tấn, giảm gần 1 nửa so với tháng 8 và cũng giảm gần một nửa so với tháng 9/2024.

Trong nửa đầu tháng 10, xuất khẩu gạo đạt 201 nghìn tấn, giảm mạnh so với 379 nghìn tấn của nửa đầu tháng 10/2024.

Tuy nhiên, theo ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, trong bối cảnh Philippines tạm ngừng nhập khẩu mà xuất khẩu gạo vẫn ở mức gần 500 nghìn tấn một tháng, đã cho thấy được nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường khác.

Một trong những thị trường đang được các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu gạo trong năm nay là Trung Quốc. Từ đầu năm đến nay, lượng gạo xuất khẩu sang Trung Quốc tăng gấp nhiều lần so với cùng kỳ 2024. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm nay, lượng gạo xuất khẩu sang Trung Quốc là 600 nghìn tấn, trong khi cùng kỳ năm ngoái là 241 nghìn tấn.

Thị trường châu Phi cũng đang gia tăng mua gạo Việt Nam. Những năm trước đây, châu Phi thường chỉ mua gạo Việt Nam trong quý 2 và quý 3. Nhưng năm nay, châu Phi mua gạo Việt Nam khá sớm và đến quý 4 vẫn đang tiếp tục mua. Điều này cho thấy gạo Việt Nam đang ngày càng được các nhà nhập khẩu và người tiêu dùng châu Phi ưa chuộng. Vấn đề lớn nhất khi bán gạo sang châu Phi là ở khâu thanh toán, vì các nhà nhập khẩu thường thanh toán khá chậm.

Ngoài ra, gạo Việt Nam còn có thể đẩy mạnh xuất khẩu vào một số thị trường khác như Nhật Bản. Với giá gạo rất cao ở Nhật Bản hiện nay, thì cả khi bị áp thuế nhập khẩu lên tới 400%, gạo Việt Nam vẫn có thể cạnh tranh tốt ở thị trường này. Tất nhiên, để xuất khẩu được gạo vào Nhật Bản, trong quá trình sản xuất gạo, các doanh nghiệp và nông dân còn nhiều việc phải làm để vượt qua rào cản kỹ thuật khắt khe.

Bên cạnh nỗ lực tìm kiếm, mở rộng thị trường của các doanh nghiệp, ông Đỗ Hà Nam cho rằng, việc Chính phủ đẩy mạnh đàm phán và ký các bản ghi nhớ về thương mại gạo với các nước có nhu cầu nhập khẩu gạo lớn cũng sẽ góp phần quan trọng trong việc mở rộng thị trường cho gạo Việt Nam, giúp giảm bớt rủi ro khi có biến động bất lợi ở các thị trường truyền thống.

Trong tháng 7 năm nay, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại Senegal, Việt Nam và Senegal đã ký Bản ghi nhớ (MOU) về thương mại gạo. Theo đó, tùy thuộc vào điều kiện sản xuất và thị trường, cũng như giá cả quốc tế tại thời điểm giao dịch, phía Việt Nam nhất trí thúc đẩy xuất khẩu sang Senegal một lượng gạo là 100.000 tấn mỗi năm.

Tính đến giữa tháng 10, xuất khẩu gạo trong năm nay đã đạt 7 triệu tấn. Với tình hình thị trường hiện nay, dự báo trong cả năm nay, xuất khẩu gạo sẽ đạt khoảng 8 triệu tấn.