Ngày 4/6, giới chức Mỹ cáo buộc một nhà khoa học Trung Quốc đã cố tình mang một loại nấm độc nguy hiểm vào Mỹ hồi năm ngoái. Loại nấm này, có tên Fusarium graminearum, có thể gây hại nghiêm trọng cho cây trồng như lúa mì, lúa mạch, ngô, gạo, đồng thời đe dọa sức khỏe con người và vật nuôi.
Bệnh héo đầu ngô do nấm Fusarium và tuyến trùng gây thiệt hại cho kinh tế nông nghiệp trên toàn thế giới. Ảnh minh họa.
Theo Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI), Liu Zunyong (34 tuổi) bị phát hiện giấu loại nấm độc này trong ba lô khi nhập cảnh tại sân bay Detroit vào tháng 7/2024. Liu bị trục xuất về Trung Quốc ngay sau khi giới chức Mỹ phát hiện mẫu vật nghi vấn.
Trong cáo trạng, FBI nhấn mạnh nấm Fusarium graminearum có thể được sử dụng như một "vũ khí khủng bố sinh học trong nông nghiệp", gây tổn thất lớn về an ninh lương thực. Cụ thể, loại nấm này gây ra bệnh đầu hạt, gây lép hạt, ngắn bông và giảm chất lượng ở một số loại cây trồng và là nguyên nhân gây thiệt hại kinh tế lên đến hàng tỷ USD trên toàn cầu mỗi năm.
Liên quan đến vụ án, Jian Yunqing (33 tuổi) - nghiên cứu sinh tại Đại học Michigan, cũng bị buộc tội hỗ trợ Liu. Cả hai bị truy tố với các tội danh âm mưu, buôn lậu, khai báo gian dối và gian lận visa.
Công tố viên liên bang Jerome Gorgon Jr. tuyên bố, các hành động này đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia Mỹ, đặc biệt khi một trong hai người là đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ban đầu, Liu phủ nhận liên quan tới mẫu vật khi bị thẩm vấn, nhưng sau đó ông thừa nhận dự định dùng loại nấm này để nghiên cứu tại Đại học Michigan, nơi Jian đang làm việc và Liu từng công tác.
Điều tra viên FBI cũng tìm thấy trong điện thoại của Liu một bài báo khoa học với tiêu đề liên quan tới "Chiến tranh sinh học từ mầm bệnh thực vật trong bối cảnh biến đổi khí hậu". Một tuần trước khi đến Mỹ, Liu và Jian có trao đổi tin nhắn đáng ngờ, ám chỉ về kế hoạch này.
Tháng 2/2025, khi FBI điều tra tại phòng thí nghiệm của Đại học Michigan, Jian phủ nhận việc hỗ trợ Liu. Tuy nhiên, FBI đã tìm thấy bằng chứng rằng Jian đã tiếp xúc với loại nấm này tại phòng thí nghiệm mà không có giấy phép từ cơ quan quản lý Mỹ.
Hiện tại, do Mỹ và Trung Quốc không có hiệp ước dẫn độ, khả năng bắt giữ Liu là rất khó khăn, trừ khi ông quay lại Mỹ.
