Đồng Nai trước không gian phát triển mới: [Bài 1] Bứt phá thu hút đầu tư nông nghiệp công nghệ cao

Không gian mở giúp doanh nghiệp tăng tốc

Việc sáp nhập giữa tỉnh Đồng Nai và Bình Phước đang tạo nên một không gian có tiềm năng kinh tế lớn, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Không chỉ mở rộng về quy mô địa lý và nguồn lực, Đồng Nai mới đang cho thấy sức hấp dẫn vượt trội về môi trường đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ và đổi mới sáng tạo.

Với diện tích gần 13.000 km² và dân số ước khoảng 4,5 triệu người, tỉnh Đồng Nai mới dần định hình vai trò “đầu tàu công nghiệp” của vùng Đông Nam Bộ, trở thành trung tâm sản xuất – chế biến – hậu cần quy mô lớn của đất nước.

Trước khi sáp nhập, tỉnh Đồng Nai đã là một trong những địa phương công nghiệp phát triển sớm và mạnh của cả nước. Năm 2024, tỉnh Đồng Nai ghi nhận làn sóng đầu tư nội địa tăng vọt, với tổng vốn đăng ký từ doanh nghiệp (DN) trong nước đạt hơn 142,3 ngàn tỷ đồng, gấp 21 lần so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng trưởng đột phá, phản ánh niềm tin của khu vực tư nhân vào môi trường đầu tư kinh doanh tại địa phương. Đồng thời, có trên 4.500 DN thành lập mới với nguồn vốn đăng ký và bổ sung đạt khoảng 100.000 tỷ đồng, tạo nguồn lực dồi dào cho sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, công nghiệp phụ trợ và nông nghiệp chế biến.

Trong 5 tháng đầu năm 2025, các DN tiếp tục đẩy mạnh đầu tư, với hơn 8.000 tỷ đồng cho các dự án mới và gần 28.700 tỷ đồng bổ sung vốn từ các DN. Về phía tỉnh Bình Phước (trước khi sáp nhập), năm 2024 cũng ghi nhận gần 1.300 DN thành lập mới, vốn đăng ký hơn 15.400 tỷ đồng, đặc biệt tập trung vào các ngành chế biến nông sản, công nghiệp hỗ trợ và phát triển khu công nghiệp.

Doanh nghiệp được hưởng lợi từ việc sáp nhập, cụ thể như tập đoàn Hùng Nhơn đi đầu về nông nghiệp công nghệ cao. Xuất thân là trang trại chăn nuôi, Hùng Nhơn Group đã trở thành DN hàng đầu phát triển trong lĩnh vực này, với một hệ sinh thái đa ngành, hoạt động mạnh ở Đồng Nai và Tây Nguyên.

Với định hướng phát triển bền vững, tập đoàn này đang hợp tác với các đối tác Đức, Nhật để triển khai các dự án lớn bằng tổ hợp chăn nuôi - chế biến - logistic công nghệ cao. Lợi thế từ quy hoạch địa phương mở rộng, cơ sở hạ tầng thuận tiện giúp Hùng Nhơn Group tiếp cận thị trường nhanh hơn và giảm chi phí chuỗi cung ứng. “Việc hình thành tỉnh mới tạo dư địa phát triển lớn cho doanh nghiệp chúng tôi mở rộng thêm hệ sinh thái và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế”, ông Vũ Mạnh Hùng, Chủ tịch Tập đoàn Hùng Nhơn chia sẻ.

Một dự án khác đầu tư công nghệ cao vào chiếu xạ nông sản là Nhà máy chiếu xạ và Trung tâm ứng dụng công nghệ bức xạ Ánh Dương, tại KCN công nghệ cao Long Thành (Amata Long Thành) có tổng vốn đầu tư trên 650 tỷ đồng, là điểm nhấn cho xu hướng đầu tư khoa học công nghệ phục vụ nông nghiệp xuất khẩu. Vị trí chiến lược trong tam giác khu kinh tế trọng điểm phía Nam giúp doanh nghiệp tối ưu hóa logistics và tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng.

Tháng 6/2025, Công ty CP Sản xuất Kinh doanh Hóa chất và Môi trường An Phú đã chính thức khởi công nhà máy mới trị giá 126 tỷ đồng tại KCN Hố Nai. Dự án cung cấp dịch vụ hóa chất và kho lưu trữ đạt chuẩn an toàn, phục vụ hàng trăm DN trong khu vực. Đây là minh chứng rõ nét cho nhu cầu phát triển công nghiệp phụ trợ tại Đồng Nai sau khi được hợp nhất. Ông Lê Bạch Long, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Đồng Nai, nhận định: “Môi trường đầu tư tại tỉnh đang cải thiện mạnh mẽ, từ thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai đến hỗ trợ kết nối đối tác. Doanh nghiệp trong nước ngày càng chuyên nghiệp hơn, có xu hướng liên kết đầu tư các dự án quy mô hoặc tham gia vào chuỗi cung ứng quốc tế nhằm nâng cao sức cạnh tranh hỗn hợp”.

Cùng với đó, xu hướng liên doanh liên kết giữa các DN vừa và nhỏ trong nước đang nổi lên như một chiến lược hiệu quả để nâng cao khả năng tiếp cận vốn, công nghệ và thị trường toàn cầu.

Chủ động tháo gỡ rào cản cho doanh nghiệp

Việc hợp nhất thành tỉnh Đồng Nai mới đang giúp địa phương phát huy những lợi thế vốn có từ trước, tiếp tục thu hút vốn đầu tư, mở rộng dư địa phát triển ra các ngành, lĩnh vực có tính cạnh tranh cao. Không chỉ đơn thuần là sự cộng gộp về địa lý và hành chính, sáp nhập đã mở ra không gian phát triển hoàn toàn mới cho tỉnh.

Tuy nhiên, dù tiềm năng phát triển và cơ hội đầu tư tại Đồng Nai mới là rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp chế biến và đổi mới sáng tạo, nhưng cộng đồng doanh nghiệp vẫn đang gặp nhiều rào cản trong quá trình triển khai thực tế. Ông Đặng Văn Điềm, Chủ tịch Liên đoàn Doanh nghiệp tỉnh Đồng Nai cho biết: “Theo khảo sát mới nhất, nhiều doanh nghiệp trong nước bày tỏ mong muốn được hỗ trợ tiếp cận quỹ đất, mặt bằng sản xuất phù hợp và nguồn vốn tín dụng xanh để đầu tư vào các lĩnh vực thân thiện với môi trường. Đồng thời, nhu cầu kết nối vào chuỗi cung ứng trong nước và xuất khẩu cũng đang là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp nội địa”.

Từ phía chính quyền, việc tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tháo gỡ điểm nghẽn trong tiếp cận nguồn lực là điều kiện tiên quyết để giúp doanh nghiệp phát huy tối đa tiềm năng, đồng hành cùng định hướng phát triển xanh và bền vững của tỉnh Đồng Nai mới. Sự thành công của tỉnh mới không chỉ đến từ hạ tầng và vị trí địa lý, mà còn từ cam kết cải cách mạnh mẽ của chính quyền địa phương, tạo nên môi trường đầu tư thông thoáng, hấp dẫn và đồng hành cùng doanh nghiệp.

Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức nhấn mạnh: “Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng, đóng góp trên 60% vốn đầu tư phát triển toàn xã hội. Địa phương sẽ ưu tiên chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và vừa, các hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình lên doanh nghiệp”.

Theo ông Đức, những điểm nghẽn, các nút thắt, rào cản sẽ lần lượt được tháo gỡ để tạo môi trường cho kinh tế tư nhân phát triển. Việc sáp nhập không đơn thuần chỉ là một quyết định hành chính, mà là một bước đi chiến lược để tái cấu trúc không gian phát triển vùng.

Với định hướng chính sách rõ ràng, minh bạch và hạ tầng ngày càng đồng bộ, Đồng Nai mới đang hội tụ các yếu tố để trở thành trung tâm thu hút đầu tư hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến và đổi mới sáng tạo.

Đồng Nai đặt mục tiêu giảm 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết trong năm 2025; giảm 30% chi phí tuân thủ và chi phí đầu tư thực hiện thủ tục hành chính. Đến năm 2026, sẽ cắt giảm 50% thời gian giải quyết thủ tục hành chính, so với năm 2024. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn còn nhiều kỳ vọng từ việc cải cách tiếp cận đất đai, hỗ trợ tín dụng xanh, đến kết nối thị trường và chuỗi giá trị.