Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, để nâng cao năng lực ứng phó tại cơ sở, tỉnh Điện Biên đang tập trung kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng phòng, chống thiên tai (PCTT) cấp xã, lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản người dân ngay từ cơ sở.

Các lực lượng tại chỗ tham gia khắc phục hậu quả mưa lũ và hỗ trợ người dân làm nhà. Ảnh: Hoàng Châu.
Thực tế những năm gần đây cho thấy, mưa lớn kéo dài, lũ quét, sạt lở đất thường xảy ra bất ngờ, gây thiệt hại nặng nề tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh, nhất là ở các xã vùng cao, nơi có địa hình chia cắt, dân cư sống ven suối, sườn đồi. Trước thực trạng đó, các cấp chính quyền xác định việc củng cố lực lượng PCTT cấp xã là giải pháp thiết thực nhằm ứng phó hiệu quả và giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.
Hiện nay, sau sáp nhập toàn tỉnh Điện Biên có 43 xã và 2 phường. Các đơn vị hành chính cấp xã đã thành lập Ban chỉ huy PCTT và Tìm kiếm cứu nạn (TKCN) theo đúng quy định. Thành phần Ban chỉ huy gồm lãnh đạo UBND xã làm trưởng ban, cùng sự tham gia của lực lượng công an, quân sự, y tế, MTTQ, đoàn thể và trưởng các thôn, bản. Ngoài ra, các xã đã hoàn thành xây dựng phương án ứng phó thiên tai theo từng cấp độ rủi ro thiên tai, đảm bảo sát với đặc điểm địa hình, dân cư và tình hình thời tiết từng khu vực.
Ông Đoàn Xuân Tứ, Chủ tịch UBND xã Mường Toong, tỉnh Điện Biên, chia sẻ: Lực lượng tại chỗ là yếu tố quyết định trong việc kịp thời xử lý tình huống, bảo vệ người dân khi thiên tai xảy ra. Với đặc thù địa hình vùng cao, thường xuyên chịu ảnh hưởng của mưa lũ, xã luôn chủ động rà soát, kiện toàn Ban chỉ huy PCTT, đồng thời phối hợp tổ chức tập huấn, trang bị kỹ năng, phương tiện cho lực lượng xung kích, sẵn sàng xử lý mọi tình huống khẩn cấp.
Không chỉ làm nhiệm vụ ứng phó, lực lượng PCTT cấp xã còn là đầu mối quan trọng trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng. Các tổ đội thường xuyên phối hợp với mặt trận và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền tại các thôn, bản về kỹ năng phòng tránh thiên tai, quy trình sơ tán.
Bên cạnh tổ chức lực lượng, việc diễn tập, tập huấn nâng cao kỹ năng cũng được chú trọng. Hằng năm, tỉnh Điện Biên phối hợp với các tổ chức chuyên môn tổ chức huấn luyện cho lực lượng PCTT cấp xã về kỹ năng sơ tán, cứu hộ, cứu nạn, sử dụng phương tiện ứng cứu, xử lý tình huống sạt lở đất, lũ quét… Qua đó, tăng cường khả năng phản ứng nhanh, chủ động phòng tránh và giảm thiểu thiệt hại.

Diễn tập di dời người và tài sản khỏi khu vực sạt lở (ảnh chụp tháng 10/2024). Ảnh: Hoàng Châu.
Để lực lượng PCTT cấp xã hoạt động hiệu quả, các địa phương cũng quan tâm đầu tư trang thiết bị cần thiết như áo phao, dây thừng, bộ đàm, loa pin, đèn pin, lều bạt… phục vụ ứng cứu tại chỗ. Một số xã có nguy cơ cao còn thành lập các tổ xung kích, phân công rõ trách nhiệm từng cá nhân, từng thôn bản trong việc hỗ trợ nhân dân di dời, đảm bảo an toàn khi có tình huống bất ngờ.
Việc kiện toàn lực lượng PCTT cấp xã đã góp phần quan trọng giúp các địa phương chủ động hơn trong mùa mưa lũ. Không chỉ là lực lượng xung kích trong thiên tai, các tổ đội còn là đầu mối tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về kỹ năng phòng tránh, giảm nhẹ rủi ro.
Với phương châm “bốn tại chỗ” và lấy xã, bản là trung tâm trong ứng phó thiên tai, Điện Biên từng bước củng cố hệ thống phòng, chống thiên tai ngay từ cơ sở, góp phần bảo đảm an toàn cho người dân trong mùa mưa lũ.