Chiều 30/10 tại Tokyo, trong khuôn khổ Liên hoan phim Quốc tế Tokyo (TIFF) 2025, Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh Việt Nam (VFDA) phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản tổ chức hội thảo “Việt Nam trên màn ảnh: Tiếng nói khu vực - Vươn tầm toàn cầu”. Sự kiện quy tụ các nhà làm phim, nhà sản xuất, chuyên gia điện ảnh Việt Nam và quốc tế, cùng lãnh đạo nhiều địa phương, doanh nghiệp điện ảnh và các tổ chức xúc tiến điện ảnh của Nhật Bản.
TS Ngô Phương Lan, Chủ tịch VFDA, Giám đốc Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng (DANAFF) nhấn mạnh, đây là diễn đàn trao đổi về cách thức kết nối điện ảnh Việt Nam với các nền điện ảnh châu Á. Ảnh: VFDA.
Dự hội thảo có ông Phạm Quang Hiệu, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản; TS Ngô Phương Lan, Chủ tịch VFDA, Giám đốc Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng (DANAFF); Bà Seiko Noda, Nghị sĩ Hạ viện, Chủ tịch Liên minh nghị sĩ xúc tiến điện ảnh Nhật Bản; Ông Tadashi Maeda, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng JBIC; cùng lãnh đạo các địa phương như Đà Nẵng, Quảng Ninh, Hải Phòng, Sơn La, Điện Biên.
Hai phiên thảo luận “Điện ảnh không biên giới: Việt Nam trong bối cảnh châu Á và toàn cầu” và “Quay phim tại Việt Nam: Tiềm năng và thực tiễn” đã mở ra những góc nhìn sâu sắc về cơ hội hợp tác, coi “liên kết” là chìa khóa phát triển điện ảnh Việt trong tiến trình hội nhập.
Phát biểu đề dẫn, TS Ngô Phương Lan nhấn mạnh, hội thảo là diễn đàn kết nối điện ảnh Việt Nam với khu vực Đông Á và Đông Nam Á. Nhờ vị trí địa lý giao thoa văn hóa, Việt Nam có tiềm năng trở thành cầu nối điện ảnh khu vực, lan tỏa hình ảnh đất nước và con người ra thế giới. Theo bà Lan, dù xuất phát muộn, điện ảnh Việt đang chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19. Doanh thu phòng vé liên tục lập kỷ lục, thị phần phim Việt năm 2024 đạt 44%, vượt xa con số 25% của phim Mỹ, đưa Việt Nam trở thành thị trường duy nhất ở châu Á vượt mức doanh thu trước dịch.
“VFDA tham dự TIFF lần thứ 38 với quy mô lớn hơn nhiều so với các năm 2019 và 2022. Thông qua chuỗi hoạt động xúc tiến điện ảnh tại Nhật Bản, chúng tôi mong muốn quảng bá sâu rộng hơn hình ảnh điện ảnh Việt Nam đến các thị trường quốc tế,” bà Lan chia sẻ.
Tại hội thảo, các đại biểu quốc tế ghi nhận những chuyển biến tích cực của môi trường sản xuất phim Việt Nam và khẳng định hợp tác là yếu tố then chốt để vươn ra toàn cầu. Nhà sản xuất Yulia Evina Bhara (Indonesia), người từng đồng sản xuất Don’t Cry Butterfly của Việt Nam, nhận định: “Tương lai điện ảnh châu Á nằm ở sự hợp tác - không chỉ về tài chính hay quỹ hỗ trợ, mà quan trọng là tinh thần sáng tạo chung của khu vực".
Bà Lý Phương Dung, Phó Chủ tịch VFDA, nguyên Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết các quy định mới đã tháo gỡ nhiều rào cản cho hợp tác quốc tế trong lĩnh vực điện ảnh. Ảnh: VFDA.
Từ Nhật Bản, bà Megumi Kose, Giám đốc Ủy ban Điện ảnh Fukuoka cho biết, Fukuoka và VFDA đang hướng tới ký kết hợp tác nhằm hỗ trợ sản xuất, chia sẻ kinh nghiệm và quảng bá điện ảnh giữa hai quốc gia. Còn bà Seiko Noda, Chủ tịch Liên minh nghị sĩ xúc tiến điện ảnh Nhật Bản, bày tỏ kỳ vọng hoạt động giao lưu điện ảnh Việt - Nhật sẽ góp phần tăng cường hiểu biết văn hóa, mở rộng cơ hội hợp tác sản xuất các bộ phim có sức lan tỏa toàn cầu.
Từ góc nhìn sáng tạo, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, đạo diễn phim Địa đạo - phim tham dự TIFF năm nay - cho rằng việc phim Việt xuất hiện ở các liên hoan phim quốc tế mới là bước khởi đầu. “Điện ảnh cần đi xa hơn, đến với khán giả toàn cầu. Khi hình ảnh Việt Nam hiện diện ngày càng nhiều trong kinh tế và văn hóa thế giới, phim Việt mới thực sự ra quốc tế”, ông nói.
Các diễn giả trong nước cũng nêu rõ 3 thay đổi lớn trong môi trường sản xuất phim tại Việt Nam: thủ tục hành chính được rút gọn nhờ cơ chế “một cửa - một đầu mối” tại nhiều địa phương; chính quyền hỗ trợ đoàn phim miễn hoặc giảm chi phí tại các khu di tích, danh thắng; và hạ tầng số phát triển mạnh với mạng 5G phủ rộng, cung cấp kho dữ liệu văn hóa - du lịch phục vụ sản xuất.
Ở góc độ chính sách, bà Lý Phương Dung, Phó Chủ tịch VFDA, nguyên Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết các quy định mới đã tháo gỡ nhiều rào cản cho hợp tác quốc tế. Tổ chức điện ảnh nước ngoài có thể đăng ký quay phim trực tuyến qua cổng dịch vụ công, không cần cấp phép riêng cho từng dự án. Tuy vậy, bà Lý Phương Dung cũng thẳng thắn nhìn nhận Việt Nam vẫn thiếu cơ chế hoàn thuế và chưa có trường quay quốc gia đạt chuẩn quốc tế - 2 yếu tố quan trọng để thu hút các dự án phim lớn.
Đặc biệt, tại phiên thảo luận mở, nhiều nhà sản xuất quốc tế bày tỏ mong muốn sớm hợp tác với Việt Nam. Một số hãng phim Canada quan tâm đến bối cảnh quay tại miền Trung, trong khi đại diện các nhà làm phim hoạt hình Nhật Bản đặt câu hỏi về năng lực hậu kỳ và nguồn nhân lực hoạt hình Việt Nam, thể hiện sự quan tâm rõ rệt tới thị trường mới nổi này.
Kết thúc hội thảo, Đại sứ Phạm Quang Hiệu nhấn mạnh: “Điện ảnh không chỉ là nghệ thuật mà còn là sức mạnh mềm của mỗi quốc gia. Việc gắn kết các hoạt động liên hoan phim với diễn đàn hợp tác góp phần thúc đẩy du lịch, đầu tư và giao lưu văn hóa Việt - Nhật".
