Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung về thu hồi đất, giá đất... trong Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai. Dự thảo đang được lấy ý kiến tổ chức, cá nhân trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường từ 28/7 - 17/8/2025.
Việc sửa đổi, bổ sung Luật nhằm kịp thời giải quyết các vấn đề ưu tiên, cấp bách của lĩnh vực đất đai để tháo gỡ kịp thời những vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn, tháo gỡ “điểm nghẽn” về thể chế, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh: Lan Anh.
Cấp xã có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư
Tại dự thảo tờ trình sửa Luật, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai gồm 68 khoản, chia thành 3 nhóm nội dung. Trong đó có nhóm các nội dung thể chế quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp theo kết luận của Ban Chấp hành Trung ương về sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 18- NQ/TW do Đảng ủy Chính phủ đề xuất được Ban Chấp hành Trung ương thông qua tại Nghị quyết số 69-NQ/TW ngày 19/7/2025.
Đáng chú ý, Bộ đề xuất bổ sung 2 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng vào điều 79.
Thứ nhất, thu hồi đất để thực hiện các dự án có yêu cầu đặc thù về địa điểm đầu tư; dự án cấp bách, phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại; dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, dự án logistics, đô thị, du lịch, thương mại…
Thứ hai, trường hợp sử dụng đất để triển khai dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, nhưng hết thời hạn (kể cả gia hạn) vẫn chưa thỏa thuận xong.
Nếu chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc với hơn 75% số người sử dụng đất trong phạm vi dự án thì Nhà nước sẽ thu hồi phần diện tích còn lại để giao hoặc cho thuê đất cho chủ đầu tư.
Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 80 theo hướng: Việc thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng phải căn cứ quy định tại Điều 78 hoặc Điều 79 của Luật Đất đai, đồng thời phải thuộc trường hợp dự án Dự án phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 80 theo hướng: Điều kiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là phải hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư theo quy định của Luật Đất đai trừ trường hợp người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc người sử dụng đất ở đồng ý thu hồi đất trước khi bố trí tái định cư và đã được bố trí tạm cư, chi trả kinh phí tạm cư hoặc người được tái định cư tại chỗ đã được bố trí tạm cư, chi trả kinh phí tạm cư.
Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 3, tên, điểm b khoản 5 Điều 87 theo hướng: Quy định thời hạn niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư 15 là 10 ngày (thời hạn theo quy định tại khoản 3 Điều 87 Luật Đất đai là 30 ngày), quy định thời hạn tổ chức đối thoại trong trường hợp còn có ý kiến không đồng ý về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư 30 ngày kể từ ngày tổ chức lấy ý kiến (thời hạn theo quy định tại khoản 3 Điều 87 Luật Đất đai là 60 ngày).
Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ đã được bố trí tạm cư hoặc nhận kinh phí tạm cư.
Ngoài ra, Bộ cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 6 Điều 91 theo hướng: UBND cấp tỉnh, UBND cấp xã có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư để bảo đảm chủ động trong việc bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi. Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất trừ trường hợp quy định tại khoản 10 Điều 87 của Luật Đất đai…
Áp dụng Bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong nhiều trường hợp
Về tài chính đất đai, giá đất, Bộ đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 10 Điều 13 (quyền của Nhà nước với tư cách là chủ sở hữu toàn dân về đất đai) theo hướng quy định hệ số điều chỉnh giá đất, tỷ lệ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các loại hình dự án và hệ số khấu trừ chi phí hạ tầng khi thực hiện dự án.
Bộ đề xuất sửa đổi Điều 159, 160 Luật Đất đai theo hướng áp dụng Bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất, tính thuế, phí liên quan đến việc sử dụng đất, thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Ảnh: Lan Anh.
Dự thảo đề xuất sửa đổi, bổ sung Điều 155 theo hướng bổ sung căn cứ tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất; đồng thời, hoàn thiện các quy định về căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; bổ sung quy định thời điểm định giá đất, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất.
Bổ sung trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất để thực hiện các dự án công trình sự nghiệp, chuyển đổi số (khoản 1 Điều 157).
Sửa đổi, bổ sung Điều 158 theo hướng sửa đổi nguyên tắc định giá đất, thông tin đầu vào để định giá đất theo các phương pháp định giá đất; bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết các phương pháp định giá đất.
Đặc biệt, sửa đổi Điều 159, 160 Luật Đất đai theo hướng áp dụng Bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất, tính thuế, phí liên quan đến việc sử dụng đất, thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
Đồng thời quy định hệ số điều chỉnh giá đất là tỷ lệ tăng, giảm của các khu vực, vị trí đã quy định trong bảng giá đất, được áp dụng cho các trường hợp áp dụng bảng giá đất nhằm điều chỉnh giá đất trong bảng giá đất theo từng năm và được sứa đổi, bổ sung trong năm. Giao UBND cấp tỉnh quyết định ban hành hệ số điều chỉnh giá đất áp dụng từ ngày 01 tháng 01 hằng năm, bắt đầu từ năm tiếp theo của kỳ 5 năm áp dụng bảng giá đất. Giao Chính phủ quy định chi tiết việc xây dựng, ban hành hệ số điều chỉnh giá đất. Còn các nội dung liên quan đến chính sách về thuế thì sẽ được sửa đổi, bổ sung tại các văn bản quy phạm pháp luật về thuế.
Ngoài ra, sửa đổi, bổ sung Điều 161, điểm h khoản 2 Điều 162 theo hướng bổ sung quy định về hệ số điều chỉnh giá đất.
