Đêm 26/7, trận mưa lớn kéo dài đổ xuống các xã vùng thấp của huyện Sông Mã (cũ), tỉnh Sơn La. Lượng nước đổ về đột ngột khiến mực nước tại trạm thủy văn xã Chiềng Khương trên sông Mã dâng cao với biên độ lũ 315 cm.
Cơn lũ "cuốn phăng" con đường bê tông. Ảnh: Đức Bình.
Trong khoảng từ 1 giờ đến 2 giờ sáng ngày 27/7, đỉnh lũ ghi nhận đạt 28.296 cm, cao hơn báo động cấp 3 tới 146 cm. Lũ quét xảy ra dữ dội trong đêm, cuốn phăng nhà cửa, tài sản và để lại hậu quả nặng nề cho người dân các xã, đặc biệt là xã Chiềng Sơ.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Nguyễn Thành Công đến động viên người dân tại xã Chiềng Sơ. Ảnh: Đức Bình.
Ngay trong sáng sớm 27/7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Nguyễn Thành Công cùng đoàn công tác liên ngành vượt qua tuyến đường lầy lội để tiếp cận tâm điểm thiệt hại. Đoạn đường vào bản như bị “xé nát” bởi lũ. Đất đá, rác thải trộn lẫn với bùn tạo thành nhiều vũng sâu, mỗi bước chân đều bị "nuốt trọn" bởi đất. Có đoạn đường chia thành 3-4 lối nhỏ, sạt trượt thường trực.
Khi đoàn đến từng nhà, người dân không giấu nổi sự mỏi mệt. Nhiều người đang cúi gằm mặt dọn bùn đất, giọt nước mắt lăn dài trên má. Trận lũ đã cuốn theo cả gia sản tích cóp của nhiều hộ, có nhà còn giữ được "xác", có nhà chỉ còn lại bệ móng và những mảnh kính vỡ vụn.
Ngôi trường mầm non tan hang sau trận lũ. Ảnh: Đức Bình.
Bản Đứa Cát chịu ảnh hưởng trực tiếp từ làn sóng lũ giờ chỉ còn vài căn nhà trống hoác, đất đá lăn đầy ra đường, cung đường bê tông mới hoàn thiện cách đây không lâu giờ trở thành kè “suối”, nước vẫn đổ về ào ạt.
Những đứa trẻ ngồi thất thần trên các mỏm đá còn sót lại giữa dòng nước, ánh mắt ngơ ngác. Ngôi trường mẫu giáo, giờ chỉ còn thấy cái cầu trượt bơ vơ. Đất bùn đánh sập cả lối vào. Chúng không biết ngày mai có còn trường lớp để đến, hay đơn giản chỉ là không biết bữa ăn kế tiếp sẽ là gì. Trước mắt chúng là cả một bản làng đang bị bùn đất ôm trọn.
Bà Lò Lan Phương, Chủ tịch UBND xã Chiềng Sơ mới nhậm chức từ cuối tháng 6, còn nhiều công việc dang dở để xây dựng xã, đón trận lũ khiến bà vô cùng đau xót. 2 đêm dài thức trắng cùng dân. Công tác khắc phục hậu quả và tìm kiếm người mất tích đang được triển khai khẩn trương.
Trước diễn biến thời tiết còn phức tạp, xã đã chỉ đạo các lực lượng tại chỗ tổ chức ứng phó theo phương châm “bốn tại chỗ”. Các tổ công an, quân sự xã, dân quân tự vệ được phân công về từng bản, trực tiếp tuyên truyền, cảnh báo người dân cố gắng liên hệ thông qua hệ thống nhóm Zalo... nhưng trong 2 đêm vừa qua đều bặt vô âm tín, do các cột sóng đã bị "đánh" gãy.
Những chiếc quan tài được vận chuyển vào trong khu vực an táng. Ảnh: Đức Bình.
Tính đến 20h ngày 27/7, báo cáo nhanh từ các xã như Chiềng Sơ, Huổi Một, Sông Mã, Sốp Cộp ghi nhận 2 người chết và 2 người mất tích tại xã Chiềng Sơ. Trận lũ cũng đã cuốn trôi 4 căn nhà, khiến 21 hộ dân phải di dời khẩn cấp, hàng chục căn nhà khác bị hư hại do sạt lở. Bên cạnh đó, 69 ha lúa mới gieo cấy bị vùi lấp, 3 ha cây ăn quả bị trôi, 43 con gia súc và 566 con gia cầm cũng không còn.
Đến cuối ngày hôm qua, thông tin từ phía tỉnh Hủa Phăn (Lào) cho biết đã phát hiện một thi thể nghi là nạn nhân vụ lũ quét. Tỉnh Sơn La đang phối hợp để xác minh danh tính và sớm đưa người mất về quê an táng.
Đến 19h ngày 27/7, VNPT đã điều 13 kỹ thuật viên vào hiện trường, khắc phục được 7 trong số 11 tuyến cáp quang, khôi phục liên lạc cho 7/9 trạm 2G, 28/33 trạm 3G và 28/34 trạm 4G, đồng thời khôi phục được hơn 4.150 thuê bao cố định. Viettel cũng tăng cường 4 đội cứu trợ, đến chiều cùng ngày đã khắc phục được 10/14 trạm phát sóng, 4 trạm còn lại đang tiếp tục xử lý trong đêm, tại các điểm xã thuộc huyện Sông Mã (cũ).
Về phía điện lực, theo báo cáo nhanh của Công ty Điện lực Sơn La, tính đến 18h30 ngày 27/7, trên địa bàn huyện Sông Mã (cũ) còn 39 trạm biến áp bị mất điện, khiến 3.677 khách hàng không có điện sử dụng. Qua kiểm tra cho thấy có 3 trạm bị đổ, hàng loạt cột điện trung thế bị gãy hoặc trôi, trong đó có những điểm ảnh hưởng nghiêm trọng tại xã Chiềng Sơ, Huổi Một, Mường Lầm. Do nước tại các suối vẫn chưa rút, công tác tiếp cận kiểm tra và thống kê thiệt hại gặp nhiều khó khăn.
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Sơn La đã huy động hơn 200 cán bộ, chiến sĩ phối hợp cùng dân dọn dẹp nhà cửa. Ảnh: Đức Bình.
Hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Sơn La đã huy động hơn 200 cán bộ, chiến sĩ phối hợp cùng lực lượng tại chỗ. Đại tá Chu Văn Thành, Chỉ huy trưởng cho biết lực lượng được chia làm hai nhóm chính: một nhóm mang theo nhu yếu phẩm tiếp tế cho người dân tại các khu vực bị cô lập; một nhóm hỗ trợ sửa chữa nhà cửa, dọn dẹp đất đá; hỗ trợ người dân di chuyển đến khu vực an toàn, tránh nguy cơ tiếp tục gặp tai nạn do lũ quét hoặc sạt lở đất.
Tối 27/7, Thủ tướng đã có công điện gửi lời thăm hỏi, chia buồn sâu sắc tới thân nhân các gia đình có người bị tử vong, mất tích, chia sẻ với những khó khăn, mất mát của nhân dân vùng bị thiên tai. Để tập trung khắc phục nhanh hậu quả lũ quét, sạt lở đất tại tỉnh Sơn La, đồng thời chủ động ứng phó với mưa lũ trong thời gian tới, bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân.
Thủ tướng yêu cầu tỉnh Sơn La tập trung chỉ đạo, huy động lực lượng tìm kiếm người mất tích, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho lực lượng cứu nạn; cứu chữa người bị thương; thăm hỏi, hỗ trợ gia đình có người tử vong, mất tích và tổ chức hậu sự chu đáo theo phong tục địa phương. Đồng thời, khẩn trương khắc phục các tuyến đường sạt lở, bảo đảm giao thông, nhanh chóng tiếp cận các khu vực bị lũ quét để hỗ trợ người dân, tuyệt đối không để ai thiếu đói.
