Phút tĩnh tại chiều 30 Tết.
Chiều 30 Tết, sự thúc hối của những ngày cuối cùng tháng Chạp đã tạm nguôi ngoai. Tín hiệu bình yên đầu tiên của mùa xuân dễ dàng nhận ra ở chiều 30 Tết. Chút thong dong của người bận rộn, chút bâng khuâng của người thờ ơ, chút ngậm ngùi của người cô độc.
Chiều 30 Tết nôn nao như một ngọn gió mà lại ấm áp như một ngọn lứa, đủ để những xa lạ được nối kết lại, chân thành thổ lộ và bồi hồi lắng nghe câu chuyện của nhau. Tôi vẫn tin, chiều 30 Tết, không có thanh âm nào vang lên từ một phía rồi chìm khuất từ một phía, mà luôn tạo ra làn sóng nôn nao hồi đáp của kỷ niệm miên man.
Chiều 30 Tết, chẳng hiểu sao, tôi thường sốt ruột nghĩ đến những chợ hoa mà tôi từng gặp trên đường dài cơ cầu mưu sinh. Chợ hoa ngã ba sông, chợ hoa nơi phố thị, chợ hoa ở ngoại ô... đều mang không khí hồi hộp giống hệt nhau trước khi vệt nắng hoàng hôn ngả vào đêm trừ tịch. Cũng màu hoa ấy, cũng sắc hoa ấy, nhưng lại được thời khắc giao thừa ấn định hai số phận khác nhau, hoặc là báu vật diêm dúa hoặc là rác thải buồn thương.
Một góc chợ hoa chiều 30 Tết.
Thật lạ lùng, có thể vì bận rộn kế hoạch tất niên, hoặc có thể vì toan tính tinh quái, nhiều người cứ đợi chợ hoa sắp vãn mới đi mua. Lúc đó, ít hoa thì giá ngất ngưởng mà nhiều hoa thì giá bọt bèo. Một sự đánh cược thót tim giữa người bán và người mua. Mỗi lần chứng kiến cảnh oái oăm giành giật và bỉ bai của chợ hoa chiều 30 Tết, tôi cứ xao xác không nguôi.
Mặt người từng trải nắng mưa sao nỡ chèn ép mặt hoa hồn nhiên tươi thắm? Cái đẹp còn bị giằng co giữa cái khôn và cái dại đến bao giờ? Cái đẹp còn bị chới với giữa cái may và cái rủi đến bao giờ? Cái đẹp không thể tự chủ, thì nỗi lo “cái nết đánh chết cái đẹp” không phải càng mơ hồ và mịt mù sao?
Chiều 30 Tết, tôi thích ngồi lặng yên trong ngôi nhà ấu thơ để nhìn ra con hẻm nhỏ, mà mỗi bước chân qua lại đã nghe tiếng động bớt nhọc nhằn hơn. Từ con hẻm nhỏ lô xô những mái nhà nặng trĩu âu lo đói no hàng ngày, tôi từng ngước lên bầu trời xanh thẳm những đám mây lang thang và mơ ước những chuyến đi rộn ràng.
Tôi đã tha hương, thực sự tôi đã tha hương. Năm tha hương đầu tiên, vì sự liều lĩnh và hiếu thắng của tuổi trẻ, tôi đã phóng xe máy vượt gần 600 km để về nhà cho kịp bữa cơm sum họp chiều 30 tết. Khuôn mặt mừng rỡ của mẹ tôi không thể nào che giấu được đôi mắt hoảng sợ. Mẹ tôi không quở trách gì, chỉ lặng lẽ thắp nén hương lên bàn thờ tổ tiên, như một cách cảm tạ các bậc tiền nhân độ lượng đã phù hộ cho đứa con lang bạt. Tôi bỗng hiểu rằng, giá trị lớn nhất của mỗi gia đình chiều 30 Tết là được thấy mọi người thân đều an toàn và lành lặn, dẫu mâm cao cỗ đầy hay đắp đổi rau dưa.
Càng sống nhiều và càng sống đầy, thì càng thấy chiều 30 Tết thật sự đáng trân trọng. Đấy là lúc cảm nhận rõ ràng mỗi giây trôi rất chậm của mỗi năm trôi rất nhanh. Đấy là lúc cảm nhận ngậm ngùi sự bất lực níu kéo những cái bắt tay ân cần và những cái vẫy tay chia biệt đã lướt qua âm thầm giữa những hạnh ngộ nhân duyên ngắn ngủi. Đấy là lúc cảm nhận cụ thể sự tác động của thời gian đã nhập vào và xóa bớt những dữ liệu yêu ghét trong thẻ nhớ riêng mình, mà không thể mong ngóng bất kỳ sự trợ giúp nào của công nghệ hiện đại. Đấy là lúc đối diện bản thân để dần dần hiểu thêm, cuộc đời vẫn giống như dòng sông quanh co tự tìm ra cách chuyển động bền bỉ từ con suối thanh vắng.
Vẻ đẹp làng quê Việt. Tranh của Hoàng A Sáng.
Chiều 30 tết là một cuộc trở về. Mảnh vườn cỏ úa nào hoặc bậc thềm rêu cũ nào, cũng trở thành thánh đường cho cuộc trở về cho những con người thiết tha nguồn cội. Cuộc trở về đoàn viên của những bôn ba. Cuộc trở về an ủi của những lận đận. Cuộc trở về tằn tiện của những túng bấn. Cuộc trở về nhẹ nhõm của những nhọc nhằn. Cuộc trở về gom góp của những dành dụm...
Tất cả đều xóa nhòa sang hèn và được mất. Tất cả đều hắt lên ánh sáng gần gũi của dĩ vãng và ánh sáng thăm thẳm của tương lai để ánh sáng hạnh phúc của hiện tại được hiển lộ đích thực chiều 30 Tết.
Đối với tôi, chiều 30 Tết là cột mốc khởi sự cho năm mới bình yên. Cuộc trở về nơi chôn nhau cắt rốn vào chiều 30 Tết, mãi mãi như chuyến hành hương của đức tin và hy vọng.
Chiều 30 Tết, tôi cố gắng dọn dẹp những vướng bận và những ích kỷ mà bản thân trót đeo mang danh lợi, vì không dám chạm vào khoảnh khắc giao thừa chất chứa bao nhiêu trầm tích thiêng liêng bằng tính cách bạc nhược và tâm hồn tả tơi./.
