'Tấm vé vàng' cho nông sản Việt: [Bài 3] UAE - Cửa ngõ giàu có và tiềm năng

Mặc dù có quy mô dân số không lớn, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) vẫn được xem là một trong những thị trường giàu tiềm năng cho hàng nông sản Việt Nam, nhờ thu nhập cao, nhu cầu nhập khẩu lớn và vai trò là “trạm trung chuyển” vào các nước Trung Đông khác.

Ông Trương Xuân Trung, Bí thư thứ nhất, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại UAE - Qatar cho biết, UAE có dân số khoảng 12,5 triệu người, tổng GDP năm 2024 đạt 484,7 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người gần 50.000 USD/năm.

Bài liên quan

'Tấm vé vàng' cho nông sản Việt: [Bài 1] EU - thị trường tỷ USD còn bỏ ngỏ

'Tấm vé vàng' cho nông sản Việt: [Bài 2] Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính

Đây là thị trường có sức mua cao, đặc biệt do cơ cấu kinh tế không có lợi thế về nông nghiệp (nông nghiệp chỉ chiếm 0,9% GDP), UAE gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung từ nhập khẩu, nhất là với các mặt hàng nông lâm thủy sản, đồ gỗ, thực phẩm chế biến.

UAE cũng là nền kinh tế có chính sách thương mại khá cởi mở. Hầu hết các mặt hàng nhập khẩu chỉ chịu thuế 0-5%. Trong đó, nhiều nông sản Việt Nam như rau quả tươi, gạo, trái cây được hưởng thuế 0%; thủy sản, hạt điều, tiêu chịu thuế 5%.

Không chỉ vậy, UAE còn là thành viên của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), với hệ thống hải quan liên thông. Điều này đồng nghĩa, khi hàng hóa vào được UAE, đều có thể tiếp cận dễ dàng các thị trường như Ả Rập Saudi, Qatar, Kuwait, Oman và Bahrain mà không phải chịu thêm thuế.

Tổng kim ngạch thương mại Việt Nam - UAE năm 2024 đạt 6,5 tỷ USD, tăng 38% so với năm trước. Trong 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang UAE đạt gần 3,4 tỷ USD, tăng nhẹ 0,27% so với cùng kỳ. Riêng nhóm nông sản đạt 232,2 triệu USD, tăng 17,31%.

Trong đó, một số mặt hàng nông sản nổi bật của Việt nhập khẩu vào thị trường UAE có mức tăng khá tốt như hạt điều đạt hơn 95 triệu USD (tăng 34,64%); rau quả đạt hơn 69,4 triệu USD (tăng 55,3%); thủy sản đạt 31 triệu USD (tăng 20,8%); gỗ và sản phẩm gỗ đạt 20,2 triệu USD (tăng 26,6%).

Tuy nhiên, tỷ trọng hàng nông lâm thủy sản Việt Nam trong tổng kim ngạch nhập khẩu nông sản của UAE (khoảng 200 tỷ USD/năm) còn thấp. Đây là dấu hiệu cho thấy dư địa mở rộng vẫn còn rất lớn đối với nông lâm thủy sản Việt Nam.

"Dù là thị trường mở, nhưng UAE vẫn có những quy định rất nghiêm ngặt, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống", ông Trương Xuân Trung thông tin thêm, UAE và các nước GCC có hệ thống hải quan chung, nên nếu một lô hàng vi phạm như dư lượng hóa chất vượt ngưỡng cho phép, toàn bộ các lô hàng tương tự của Việt Nam sẽ bị kiểm tra gắt gao ở tất cả các nước trong khối.

Trong năm 2023, Việt Nam từng bị cảnh báo về hai lô hàng nông sản do dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt mức. Sự cố này dẫn đến việc tất cả các lô hàng tương tự từ Việt Nam bị kiểm tra chặt chẽ ở toàn bộ khu vực GCC, gây ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín và hoạt động xuất khẩu.

Để khai thác hiệu quả hơn thị trường UAE và khu vực Trung Đông, ông Trung khuyến nghị doanh nghiệp Việt cần chủ động nắm rõ các quy định của thị trường, từ chứng nhận Halal, nhãn mác, đến các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. 

Đầu tư kiểm soát chất lượng sản phẩm, đặc biệt là dư lượng hóa chất và thuốc trừ sâu, tránh bị cảnh báo hoặc cấm nhập khẩu. Tìm hiểu văn hóa và tập quán kinh doanh của người Hồi giáo, điều này giúp doanh nghiệp điều chỉnh sản phẩm phù hợp với thị hiếu và phong cách tiêu dùng bản địa. Chú trọng bao bì, mẫu mã và xây dựng thương hiệu để tăng khả năng nhận diện và cạnh tranh với hàng hóa từ các nước khác.

Đặc biệt, cần đàm phán điều khoản thanh toán an toàn khi ký kết hợp đồng thương mại, tránh rủi ro trong giao dịch.

UAE không chỉ là thị trường tiêu dùng lớn với tiềm năng tăng trưởng cao, mà còn là "cửa ngõ vàng" giúp hàng nông sản Việt mở rộng ra toàn bộ khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, muốn tận dụng tốt lợi thế này, doanh nghiệp Việt cần chuyển đổi tư duy, nâng cao năng lực và tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về tiêu chuẩn và chất lượng.

Theo ông Ngô Hồng Phong - Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng có thế mạnh và đang có sự tăng trưởng tốt vào thị trường UAE như hồ tiêu, gỗ và sản phẩm gỗ, hạt điều, gạo, thủy sản, rau quả.