Xuất khẩu gạo Việt Nam có thể đạt 8 triệu tấn

Dù kim ngạch giảm do giá giảm mạnh bởi nguồn cung dồi dào, nhưng xuất khẩu gạo Việt Nam vẫn đang tăng về lượng và có thể đạt 8 triệu tấn.

Xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm nay gặp bất lợi lớn do giá giảm mạnh. Thống kê của Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), cho thấy, trong 6 tháng đầu năm, giá gạo xuất khẩu bình quân giảm 18,4% so với cùng kỳ năm 2024. Giá gạo xuất khẩu giảm mạnh dẫn tới kim ngạch xuất khẩu gạo trong 6 tháng chỉ đạt 2,44 tỷ USD, giảm 15,4% so với cùng kỳ.

Bài liên quan

Xuất khẩu rau quả hướng tới mốc 8 tỷ USD

Giá gạo xuất khẩu giảm có nguyên nhân chính là nguồn cung dồi dào trên thị trường xuất khẩu gạo thế giới. Kể từ khi dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu gạo, Ấn Độ - nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới đang đẩy mạnh xuất khẩu gạo, nhất là khi niên vụ 2024-2025 của Ấn Độ đạt sản lượng gạo kỷ lục 149 triệu tấn, vượt xa nhu cầu của thị trường nội địa. Dự kiến xuất khẩu gạo của Ấn Độ trong năm nay sẽ tăng gần 25% lên mức kỷ lục 22,5 triệu tấn.

Tuy nhiên, trong khi xuất khẩu gạo giảm nhiều về kim ngạch thì vẫn tăng về lượng. Trao đổi với Báo Nông nghiệp và Môi trường, ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), cho biết, tính đến hết tháng 7, Việt Nam đã xuất khẩu được 5,5 triệu tấn gạo, tăng khoảng 4% so với cùng kỳ 2024.

Đưa gạo xuất khẩu lên tàu tại cảng biển ở TP.HCM. Ảnh: Thanh Sơn. — Đưa gạo xuất khẩu lên tàu tại cảng biển ở TP.HCM. Ảnh: *Thanh Sơn*.

Tuy lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam chỉ tăng nhẹ trong 7 tháng qua, nhưng đây là tín hiệu rất tích cực khi Thái Lan - nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới trong năm 2024, bị giảm mạnh về lượng gạo xuất khẩu. Theo Bộ Ngoại thương Thái Lan, 6 tháng đầu năm nay, lượng gạo xuất khẩu của nước này giảm tới hơn 27% so với cùng kỳ năm ngoái khi chỉ đạt 3,73 triệu tấn (cùng thời gian, Việt Nam xuất khẩu hơn 4,7 triệu tấn). Như vậy, đến thời điểm này, Thái Lan đang đứng sau Việt Nam về xuất khẩu gạo.

Ông Đỗ Hà Nam chia sẻ, nhiều thương nhân Thái Lan đã bày tỏ sự thán phục với ngành lương thực Việt Nam vì gạo xuất khẩu của Việt Nam vẫn tăng trong khi nhiều nước bị giảm.

Sở dĩ xuất khẩu gạo Việt Nam vẫn tăng về lượng, là do gạo Việt Nam đã tạo ra một thị trường riêng biệt, nhờ các loại gạo như OM, DT8, ST... Đây là những sản phẩm gạo mà chỉ Việt Nam mới có để xuất khẩu. Những loại gạo này được nhiều nước trên thế giới ưa chuộng, đặc biệt là Philippines.

Nhiều thị trường khác cũng đang tăng mua gạo Việt Nam, trong đó có các nước châu Phi. 6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu gạo sang châu Phi đã đạt trên 1 triệu tấn, và thị trường này đang tiếp tục có nhu cầu với gạo Việt Nam. Do nhu cầu cao ở nhiều thị trường, đã có những thời điểm cung không đủ cầu đối với các loại gạo như ST, DT8, OM...

Thu hoạch lúa ở tỉnh An Giang. Ảnh: Thanh Sơn. — Thu hoạch lúa ở tỉnh An Giang. Ảnh: *Thanh Sơn*.

Nhờ có những loại gạo bán được giá cao, vào thời điểm này, tuy bị giảm do tình hình chung của thị trường xuất khẩu gạo thế giới, giá bình quân gạo xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức 514 USD/tấn, trong khi giá bình quân gạo xuất khẩu của nhiều nước khác chỉ ở quanh mức 400 USD/tấn.

Một vấn đề "nóng" có thể ảnh hưởng nhiều tới xuất khẩu gạo Việt Nam trong những tháng còn lại của năm nay là Philippines (thị trường lớn nhất của gạo Việt Nam), tạm ngừng nhập khẩu gạo trong 60 ngày (từ 1/9/2025) nhằm bảo vệ người trồng lúa trong nước trước tình trạng giá lúa liên tục giảm.

Thông tin từ một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo cho thấy, để giảm thiểu tác động từ việc tạm dừng nhập khẩu gạo của Philippines, các doanh nghiệp đang đẩy mạnh giao hàng sang thị trường này trong tháng 8. Nhiều thương nhân Philippines cũng đang tranh thủ nhập khẩu gạo trước ngày 1/9. Vì vậy, xuất khẩu gạo Việt Nam sang Philippines trong tháng 8 sẽ tăng mạnh.

Với lượng gạo đã xuất khẩu được sau 7 tháng, ông Đỗ Hà Nam nhận định, đến hết năm 2025, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam sẽ đạt xấp xỉ khoảng 8 triệu tấn, qua đó, đưa Việt Nam lên đứng thứ hai trong số những nước xuất khẩu gạo trên thế giới. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cũng dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm nay sẽ đạt khoảng 7,9 triệu tấn, vượt qua Thái Lan (7 triệu tấn) để vươn lên vị trí thứ hai thế giới, chỉ sau Ấn Độ.

Thuế đối ứng của Hoa Kỳ sẽ không mấy ảnh hưởng tới xuất khẩu gạo của Việt Nam, do thị trường này chỉ chiếm thị phần nhỏ. 6 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã xuất khẩu 21 nghìn tấn gạo sang Hoa Kỳ, trị giá 19 triệu USD. Thị trường Hoa Kỳ chỉ chiếm 0,4% lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam trong nửa đầu năm nay.

Thanh Sơn