Ngày 17/10 và 20/10, Toà án nhân dân tỉnh Lâm Đồng đã mở phiên toà xét xử sơ thẩm vụ án hành chính số 168/2025/TLST-HC giữa người khởi kiện là Công ty TNHH Thương mại Đại Thuận Phát (Công ty Đại Thuận Phát) và bị đơn là UBND huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận (cũ) - người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng là Chủ Tịch UBND xã Sơn Mỹ, tỉnh Lâm Đồng (đại diện theo pháp luật là ông Nguyễn Văn Ty - Chủ tịch UBND xã).
Toàn cảnh phiên toà xét xử sơ thẩm. Ảnh: Lê Hoàng.
Tại vụ án này, Công ty Đại Thuận Phát đã khiếu kiện, yêu cầu huỷ bỏ toàn bộ Quyết định số 509/QĐ-UBND ngày 20/3/2025 của UBND huyện Hàm Tân về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất của Công ty để thực hiện dự án KCN Sơn Mỹ I. Đồng thời kiến nghị các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét, tính toán lại toàn bộ phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với Công ty Đại Thuận Phát, và bảo đảm tuân thủ đầy đủ các quy định tại Luật đất đai năm 2024, Nghị định 88/2024/NĐ-CP và các văn bản liên quan, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp khi bị Nhà nước thu hồi đất.
Nội dung vụ án
Công ty Đại Thuận Phát là chủ sở hữu 2 dự án nuôi tôm và trồng rừng sinh thái tại xã Sơn Mỹ, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận (nay là xã Sơn Mỹ, tỉnh Lâm Đồng) với tổng diện tích 86.264 m2 (được UBND tỉnh Bình Thuận giao đất năm 2004 và 2005). Cả 2 dự án có thời hạn thuê đất 49 năm.
Trong số diện tích đất được giao, chỉ có một phần là đất sạch. Tại Dự án trồng rừng sinh thái, còn 1.266 m2 đất do các hộ gia đình, cá nhân quản lý, sử dụng. Công ty Đại Thuận Phát phải tiến hành thỏa thuận, nhận chuyển nhượng và bồi thường với phần diện tích đất này. Ngoài ra, để bảo đảm tính liên hoàn trong quá trình triển khai dự án nuôi tôm và tránh chia cắt mặt bằng sản xuất… Công ty còn nhận chuyển nhượng đất của người dân trong và ngoài ranh dự án với tổng diện tích 13.000 m2. Nâng tổng diện tích của dự án lên 24.506 m2.
Tổng diện tích đất thực tế mà Công ty Đại Thuận Phát đã và đang quản lý, sử dụng hiện nay tại 2 dự án trên là 99.264m2.
Tháng 12/2011, UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Quyết định số 2764/QĐ-UBND để thu hồi 100.892 m2 đất Công ty Đại Thuận Phát thuê, để thực hiện Dự án KCN Sơn Mỹ I.
Quyết định số 509 ngày 20/3/2025 của UBND huyện Hàm Tân (cũ) về phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với Công ty Đại Thuận Phát. Ảnh: Cao Sơn.
Nhưng phải đến ngày 20/3/2025, UBND huyện Hàm Tân mới có Quyết định số 509/QĐ-UBND phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho Công ty Đại Thuận Phát. Theo đó, tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ là hơn 286 triệu đồng, gồm: bồi thường về tài sản hơn 271 triệu đồng, chi phí di chuyển tài sản 15 triệu đồng. Đáng chú ý tại Quyết định 509, số tiền bồi thường đối với hơn 87.530 m2 đất nuôi trồng thủy sản bị thu hồi là 0 đồng và chi phí đầu tư vào đất cũng được bồi thường với giá 0 đồng.
Cho rằng phương án bồi thường tại Quyết định số 509 là chưa hợp lý, không đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp. Do vậy, Công ty Đại Thuận Phát đã khởi kiện vụ việc lên Toà án nhân dân tỉnh Bình Thuận (nay là tỉnh Lâm Đồng).
Nhận định của Viện kiểm sát
Xét về tính hợp pháp của Quyết định số 509, tại phiên toà xét xử sơ thẩm hành chính số 168/2025/TLST-HC, Viện kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh Lâm Đồng nhận thấy diện tích đất mà UBND tỉnh Bình Thuận thu hồi của Công ty Đại Thuận Phát lớn hơn diện tích mà tỉnh đã cho thuê trước đó, nên việc Công ty Đại Thuận Phát thỏa thuận nhận chuyển nhượng 13.000 m2 đất của các hộ dân là có cơ sở.
Theo Viện KSND tỉnh Lâm Đồng, tại quyết định số 260 QĐ/UBBT ngày 27/01/2005 của UBND tỉnh Bình Thuận còn có nội dung: “Đối với diện tích 1.266 m2 đất do các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nằm trong vùng dự án được chấp nhận đầu tư, Công ty Đại Thuận Phát được thực theo quy định tại khoản 2 Điều 40 của Luật Đất đai năm 2003 và khoản 6 Điều 36 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP”.
Đồng thời, theo Điều 2 Quyết định số 260/QĐ-UBND ngày 27/01/2005 của UBND tỉnh Bình Thuận thì UBND huyện Hàm Tân có trách nhiệm: “chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và chỉ đạo UBND xã Sơn Mỹ xác định tính hợp pháp về quyền sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân có đất nằm trong tổng diện tích đất của dự án được chấp thuận đầu tư để làm cơ sở cho Công ty TNHH Đại Thuận Phát thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 40 của Luật Đất đai năm 2003 và khoản 6 Điều 36 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP.”
Qua xem xét hồ sơ vụ án, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng nhận thấy UBND huyện Hàm Tân đã không làm đúng trách nhiệm và nhiệm vụ được UBND tỉnh Bình Thuận giao. Nhưng, trên thực tế Công ty Đại Thuận Phát có căn cứ xác định việc đã nhận chuyển nhượng 13.000 m2 đất.
Ngoài ra tại điểm d khoản 2 Điều 95 Luật Đất đai năm 2024 nêu rõ, trường hợp “Nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật từ người có quyền sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa hoàn thành thủ tục đăng ký đất đai” thì vẫn được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Từ những phân tích trên, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng nhận thấy việc chưa xem xét bồi thường đối với phần diện tích đất 1.266 m2 là chưa phù hợp với quy định về Luật Đất đai 2024.
Tại Phiên tòa, đại diện UBND xã Sơn Mỹ xác định sẽ xem xét về điều kiện bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đối với phần diện tích 87.530 m2 nằm trong Quyết định số 509 và chưa xem xét tới phần diện tích đất còn lại mà Công ty Đại Thuận Phát đòi bồi thường.
“Tuy nhiên, căn cứ vào các tài liệu bồi thường, thì Quyết định số 509 thể hiện đã bồi thường về phần tài sản trên đất theo biên bản kiểm kê vào năm 2011 trên toàn bộ diện tích 99.264m2. Do đó, việc UBND xã Sơn Mỹ cho rằng chưa xem xét đối với phần diện tích đất 13.000 m2 là không có cơ sở”, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng nêu rõ.
Còn đối với phần tài sản trên đất, căn cứ vào lời khai của các bên và biên bản kiểm kê đo đạc của Trung tâm phát triển quỹ đất và UBND huyện Hàm Tân thực hiện vào ngày 1/9/2011, cũng như các biên bản làm việc kiểm đếm tài sản trên đất do cơ quan chức năng thực hiện đều xác định Công ty Đại Thuận Phát đã thực hiện việc giải tỏa, đầu tư trên đất như: sản ủi, hạ cos nền, đào ao…
Viện KSND tỉnh Lâm Đồng xét thấy việc không bồi thường chi phí đầu tư vào đất của Công ty Đại Thuận Phát là không đúng quy định pháp luật. Ảnh: Thạc Hiếu.
Viện KSND tỉnh Lâm Đồng xét thấy, mặc dù quá trình thực hiện việc kê khai chi phí đầu tư vào đất khi cung cấp hồ sơ, tài liệu về chi phí đầu tư vào đất thì Công ty Đại Thuận Phát chưa cung cấp được theo quy định. Tuy nhiên theo quy định tại điểm b khoản 2 và khoản 5 Điều 17 Nghị định 88/2024/NĐ-CP và theo hướng dẫn tại điểm b khoản 3 Điều 7 Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên đại bàn tỉnh Bình Thuận, kèm theo quyết định số 43/2024/QĐ-UBND ngày 22/10/2024 của UBND tỉnh Bình Thuận, thì việc bồi thường chi phí đầu tư vào đất của công ty Đại Thuận Phát là 0 đồng là không đúng quy định nêu trên.
“Như vậy, việc UBND huyện Hàm Tân chỉ căn cứ vào việc Công ty Đại Thuận Phát không cung cấp được tài liệu, hồ sơ chi phí bồi thường, bác bỏ toàn bộ chi phí đầu tư thực tế và không bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại cho Công ty Đại Thuận Phát là không đúng với các quy định pháp luật nêu trên, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty Đại Thuận Phát”, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng nêu ý kiến tại phiên toà.
Từ những phân tích trên, Viện KSND tỉnh Lâm Đồng đề nghị Hội đồng xét xử tuyên chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Công ty Đại Thuận Phát về việc: Hủy bỏ toàn bộ Quyết định số 509/QĐ-UBND ngày 20/03/2025 của Ủy ban nhân dân huyện Hàm Tân về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Buộc UBND huyện Hàm Tân (nay là UBND xã Sơn Mỹ kế thừa quyền và nghĩa vụ) thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định pháp luật.
![Rùng mình trước những cơ sở chế biến thực phẩm bẩn: [Bài 1] Công khai sản xuất mỡ 'bẩn' trong khu dân cư](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/content/2025/10/02/6-165301_178-153602.jpeg)
