Vượt Philippines, chuối Việt Nam giữ 'ngôi vương' tại thị trường Trung Quốc

Bản tin thị trường nông, lâm, thủy sản của Bộ Công thương cho biết, theo số liệu từ Cơ quan Hải quan Trung Quốc, 8 tháng đầu năm 2024, nhập khẩu chuối của Trung Quốc đạt xấp xỉ 1,13 triệu tấn, trị giá 592,1 triệu USD, giảm 7,9% về lượng và giảm 23% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

8 tháng đầu năm 2024, giá bình quân nhập khẩu chuối của Trung Quốc từ thế giới đạt mức 524 USD/tấn, giảm 16,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, giá bình quân nhập khẩu chuối của Trung Quốc từ hầu hết các nguồn cung giảm, ngoại trừ Mexico.

Có sự chuyển dịch về cơ cấu nguồn cung chuối cho thị trường Trung Quốc, Việt Nam trở thành nguồn cung chuối lớn nhất cho Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm 2024, lượng nhập khẩu đạt 459,94 nghìn tấn, trị giá 189,82 triệu USD, tăng 19,6% về lượng và tăng 0,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Thị phần chuối của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc tăng từ 31,33% trong 8 tháng đầu năm 2023 lên 40,71% trong 8 tháng đầu năm 2024.

Tương tự, 8 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu chuối từ các thị trường Lào, Mexico, Indonesia.

Ngược lại, Trung Quốc giảm nhập khẩu chuối từ các nguồn cung Philippines, Campuchia. Như vậy, ngành chuối Việt Nam đã thay thế vị trí nhà cung cấp số 1 của Philippines và đang chiếm lợi thế tại thị trường Trung Quốc.

Nguyên nhân được cho là thời tiết tại Philippines không thuận lợi, dẫn đến sản lượng giảm và giá cao hơn. Mặc dù chuối của Philippines vẫn được ưa chuộng tại thị trường Trung Quốc nhờ hương vị, nhưng tình trạng khan hiếm nguồn cung và chi phí cao hơn đã tạo điều kiện cho chuối Việt Nam mở rộng thị phần. Bên cạnh đó, căng thẳng địa chính trị cũng tác động khiến Trung Quốc giảm nhập khẩu chuối từ Philippines.

Chuối là một trong những mặt hàng cây ăn quả quan trọng nhất về mặt kinh tế ở Philippines. Phần lớn các giống chuối được trồng ở nước này là Cavendish, tiếp theo là Saba và Lakatan. Các giống khác bao gồm Latundan, Bungulan, Señorita, cùng nhiều giống khác. Cavendish chủ yếu được sản xuất như một sản phẩm xuất khẩu. Giống Saba/Cardaba thường được chế biến thành chuối lát để xuất khẩu trong khi Lakatan chủ yếu được tiêu thụ dưới dạng trái cây tươi tại thị trường nội địa.

Mindanao là khu vực đứng đầu về diện tích sản xuất chuối của Philippines. Chuối Cavendish tuy chỉ chiếm 19% tổng diện tích (86.000 ha) nhưng do mật độ cây trồng cao trên một ha và năng suất cao hơn nên chiếm 50 - 60% tổng sản lượng chuối. Saba chiếm 41% (186.148 ha) và 14% còn lại được trồng các giống chuối Lakatan, Latundan và các giống chuối khác.

Năm 2023, tổng diện tích đất được sử dụng để trồng chuối ở Philippines khoảng 448.900 ha, sản lượng đạt khoảng 9,02 triệu tấn. 

Ngành chuối Philippines đã và đang tập trung một số chiến lược chung để cải thiện năng suất và khả năng cạnh tranh của ngành chuối như sau: Tăng diện tích sản xuất; phục hồi các khu vực sản xuất hiện có; tăng cường quảng bá chuối trong khu vực địa phương và xuất khẩu; hỗ trợ cho những người trồng chuối quy mô nhỏ, và chú trọng quản lý dịch bệnh.