Công trình Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng tại TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam. Ảnh: Báo Văn hóa.
Danh sách 50 công trình kiến trúc tiêu biểu được Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức tuyển chọn và đưa ra nhân dịp kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và chào mừng Ngày Kiến trúc Việt Nam (27/4). Trong đó có công trình Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng của Quảng Nam, tác giả kiến trúc sư Nguyễn Luận và họa sĩ Đinh Gia Thắng.
Công trình lấy nguyên mẫu Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ, sinh năm 1904, tại xóm Rừng, thôn Thanh Quýt, xã Điện Thắng, huyện Điện Bàn (nay là phường Điện Thắng Trung, thị xã Điện Bàn). Mẹ Thứ không chỉ là hình mẫu của lòng yêu nước mà còn là tấm gương sáng về sự kiên cường, khi đã dũng cảm che giấu, nuôi dưỡng các chiến sĩ du kích, bộ đội Quân Giải phóng miền Nam trong suốt những năm tháng chiến tranh, đồng thời chịu đựng mất mát to lớn khi 9 người con trai, 1 con rể và 2 cháu ngoại hy sinh trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Quần thể tượng đài tọa lạc trên đỉnh núi Cấm (thôn Phú Thạnh, xã Tam Phú, TP.Tam Kỳ) với tổng diện tích 150 nghìn m2. Tượng Mẹ Việt Nam anh hùng trong toàn khối tượng đài có chiều cao 18,5mm, rộng 84,7m, chiều dài theo đường cánh cung là 117m.
Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng chính thức khánh thành vào tháng 3/2015, đúng dịp kỷ niệm 40 năm giải phóng tỉnh Quảng Nam (24/3/1975-24/3/2015). Trong khuôn viên Tượng đài có Không gian trưng bày hình ảnh, tư liệu về Mẹ Việt Nam anh hùng, bao gồm gần 300 hiện vật tiêu biểu, được chọn lọc từ hơn 1.000 hiện vật sưu tầm từ các Mẹ, đại diện cho hơn 127.000 Mẹ Việt Nam anh hùng trên cả nước.
"Tượng đài Mẹ Thứ không chỉ là một công trình kiến trúc kỳ công mà còn mang giá trị linh thiêng, là điểm đến của mỗi người dân Việt Nam để bày tỏ lòng tri ân đối với những người mẹ anh hùng bất khuất, luôn bền bỉ đấu tranh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc", khách tham quan cho biết.
Trong danh sách 50 công trình kiến trúc tiêu biểu của 34 tỉnh, thành phía Nam (từ tỉnh Quảng Trị trở vào), TP.Hồ Chí Minh có 8 công trình, TP.Đà Nẵng và TP.Huế cùng có 3 công trình. Các tỉnh, thành phố còn lại có từ 1-2 công trình nằm trong danh sách.
Theo Hội Kiến trúc sư Việt Nam, việc công bố và tổ chức triển lãm 50 công trình tiêu biểu không chỉ nhằm trưng bày các công trình tiêu biểu mà đây chính là những sáng tạo vượt bậc từ tâm huyết, trí tuệ của nhiều thế hệ kiến trúc sư cống hiến cho sự phát triển của đất nước.
