'Viên gạch xanh' xây dựng Trường học Xanh

Từ CLB Sống xanh đến thói quen xanh

Năm 2024, Trường THPT Sơn Trà (Đà Nẵng) được Trung tâm Nghiên cứu Xây dựng Năng lực Thích ứng (CAB) chọn là một trong bốn trường trên địa bàn quận Sơn Trà (cũ) tham gia Dự án “Xây dựng và thực hiện lộ trình giảm sử dụng nhựa một lần trong trường học”. Dự án được kỳ vọng trở thành bước khởi đầu cho một mô hình trường học xanh, giúp thay đổi nhận thức và hành vi của học sinh, giáo viên về việc sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường.

Ngay khi tiếp nhận, toàn bộ cán bộ, giáo viên của trường đã tham gia tập huấn và đưa ra kế hoạch thực hiện. Bên cạnh đó, Câu lạc bộ (CLB) Sống Xanh cũng được ra đời nhằm khơi nguồn ý thức bảo vệ môi trường từ chính học sinh.

Tên gọi của CLB mang ý nghĩa xây dựng một lối sống xanh để bảo vệ môi trường. CLB do chính học sinh vận hành với các thành viên giữ vai trò như những "đại sứ" môi trường, vận động người bạn cùng trường hạn chế tối đa việc sử dụng sản phẩm nhựa và tham gia bảo vệ môi trường.

Mặc dù “tuổi đời” còn non trẻ, nhưng CLB đã triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa như tuyên truyền về tác hại của rác thải nhựa trong các buổi sinh hoạt ngoại khóa, chào cờ; tổ chức các cuộc thi về phân loại, tái chế rác tại nguồn, hay hướng dẫn thực hành phân loại rác đúng cách.

Em Mai Đăng Sơn, học sinh lớp 12/1, là một thành viên năng nổ của CLB. Sơn cho biết, trước đây em thường dùng ly nhựa và hộp giấy khi mua đồ ăn, nhưng sau khi tham gia CLB, em quyết định thay đổi. Hai năm qua, Sơn chỉ dùng bình nước và hộp cơm cá nhân mang theo mỗi ngày.

“Lúc đầu hơi bất tiện, nhưng nghĩ đến việc giảm được một phần rác thải cho trường, em thấy vui và tiếp tục duy trì,” Sơn chia sẻ.

Từ hành động tiên phong của các thành viên trong CLB Sống xanh, nhiều bạn hoc sinh trong trường cũng bắt đầu thay đổi thói quen, mang theo bình nước cá nhân, nói không với túi ni-lông, hạn chế dùng hộp xốp. Có những lớp học hơn một nửa số học sinh thường xuyên sử dụng bình nước cá nhân. Hình ảnh học sinh nhà trường mang theo các bình nước, hộp cơm cá nhân trở nên quen thuộc, minh chứng cho sự thay đổi trong nhận thức và hành động.

Kiến tạo thế hệ có trách nhiệm với môi trường

Theo cô Trương Quỳnh Anh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Sơn Trà, ngay từ khi bắt đầu triển khai dự án, nhà trường đã tích cực tuyên truyền, lồng ghép nội dung “giảm rác thải nhựa” vào tiêu chí thi đua của từng lớp và các cuộc thi học sinh. Từng bước, các em được khuyến khích hình thành thói quen tốt thông qua các hoạt động gần gũi, dễ thực hiện.

 “Chúng tôi đặt các lồng thu gom chai nhựa ở sân trường, đồng thời, bố trí hai thùng rác riêng cho rác tái chế và rác khác dọc hành lang, để học sinh thực hành phân loại hằng ngày. Khi hành động được lặp lại thường xuyên, nó sẽ trở thành thói quen,” cô Quỳnh Anh chia sẻ.

Song song với đó, nhà trường còn mở rộng tuyên truyền đến phụ huynh. Không chỉ nói về tác hại của rác thải nhựa đối với môi trường, giáo viên còn nhấn mạnh khía cạnh sức khỏe, đánh trúng tâm lý lo lắng của cha mẹ dành cho con.

Cô Quỳnh Anh kể: “Chúng tôi nói với phụ huynh rằng hộp xốp, chai nhựa khi tiếp xúc với đồ nóng có thể gây hại lâu dài, thậm chí dẫn đến bệnh nan y. Từ đó, nhiều phụ huynh đã tự giác nấu ăn sáng ở nhà cho con, hạn chế để con mua đồ đóng hộp, nước chai nhựa.”

Sự kiên trì của nhà trường, cùng những hành động cụ thể mỗi ngày, đã giúp thay đổi dần dần nhận thức của phụ huynh lẫn học sinh. Đến nay, hầu hết các bậc phụ huynh đều đồng thuận với chủ trương này. Họ không chỉ nhìn thấy ý nghĩa về mặt môi trường mà còn tin rằng việc hạn chế đồ nhựa dùng một lần giúp con em mình có lối sống lành mạnh hơn. Cùng với đó, các thầy cô giáo cũng nâng cao năng lực lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các tiết học chính khóa, khiến mỗi bài học đều trở thành một thông điệp sống xanh nhẹ nhàng và thấm sâu.

Sau gần một năm thực hiện, lượng rác thải nhựa tại trường giảm rõ rệt. Học sinh đã quen với việc sử dụng bình nước cá nhân, túi vải, hạn chế ống hút nhựa, ăn sáng tại nhà thay vì dùng hộp xốp hay túi ni-lông.

Cô Quỳnh Anh cho biết, sắp tới nhà trường sẽ tổ chức cuộc thi “Giảm rác thải nhựa” để khuyến khích sáng tạo và lan tỏa tinh thần này mạnh mẽ hơn. “Điều quan trọng là phải kiên trì hướng dẫn, nhắc nhở và quan sát hằng ngày. Mỗi em học sinh hiểu được lợi ích của việc giảm nhựa thì đó chính là một hạt mầm xanh được gieo xuống,” cô nói.

Theo cô Trương Quỳnh Anh, giảm thiểu rác thải nhựa là hoạt động được Trường THPT Sơn Trà duy trì nhiều năm và sẽ tiếp tục triển khai lâu dài. Thời gian tới, nhà trường tiếp tụp bố trí thùng rác riêng ngoài hành lang, đồng thời lồng ghép nội dung tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong các tiết học, buổi sinh hoạt ngoại khóa và các sự kiện thường niên. Đồng thời, kiên trì hướng dẫn và theo dõi học sinh thực hiện đúng quy định để hình thành thói quen sống xanh bền vững.

“Chúng tôi không chỉ muốn các em bỏ chai nhựa hay hộp xốp, mà muốn các em trở thành thế hệ tương lai có trách nhiệm với môi trường, biết yêu thiên nhiên và trân trọng cuộc sống,” cô Quỳnh Anh chia sẻ.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường giao Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, Quỹ Vì tương lai xanh tổ chức Giải thưởng trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2025 - Trường học không rác thải nhựa. Mọi thông tin liên quan đến Giải thưởng bạn đọc xem trên Báo điện tử nongnghiepmoitruong.vn, trang web của Giải thưởng ecoschool.vn hoặc Nhà báo Nguyễn Quỳnh Chi, SĐT: 0967181555 hoặc mail: nquynhchi.00@gmail.com.