Tuyên truyền, phổ biến đưa Luật Địa chất và Khoáng sản vào đời sống

Hệ thống, đơn giản thủ tục nhưng chặt chẽ

Sáng 17/10, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến Luật Địa chất và Khoáng sản số 54/2024/QH15 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Hội nghị có sự tham dự của đại diện UBND các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Cà Mau, cùng nhiều tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực địa chất và khoáng sản khu vực ĐBSCL.

Phát biểu khai mạc, ông Trần Phương, Phó Cục trưởng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam nhấn mạnh: Hội nghị nhằm phổ biến có hệ thống các nội dung mới của Luật Địa chất và Khoáng sản, Nghị định 193/2025/NĐ-CP và các Thông tư hướng dẫn thi hành. Đồng thời, giải đáp trực tiếp vướng mắc của địa phương, doanh nghiệp trong quá trình triển khai.

Phó Cục trưởng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đề nghị các tỉnh, thành tăng cường công tác tuyên truyền, quán triệt nội dung Luật đến toàn bộ hệ thống chính trị, rà soát, điều chỉnh quy hoạch khoáng sản theo quy định mới, gắn với công tác bảo vệ môi trường, an toàn lao động và chuyển đổi số trong quản lý khai thác.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang Hồ Thanh Bình cho rằng, hội nghị là dịp để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp, giúp nâng cao năng lực pháp lý, tháo gỡ khó khăn trong áp dụng quy định mới, đưa Luật thực sự đi vào đời sống.

Hoàn thiện hành lang pháp lý

Theo Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Luật Địa chất và Khoáng sản số 54/2024/QH15 được xem là bước tiến lớn trong quản lý tài nguyên quốc gia. Luật mới phân nhóm khoáng sản thành 4 nhóm, tạo thuận lợi cho công tác cấp phép và giám sát. Trong đó, đã đơn giản hóa thủ tục hành chính đối với khoáng sản làm vật liệu san lấp (nhóm IV). Đồng thời, Luật cũng quy định rõ các trường hợp được phép thu hồi khoáng sản dôi dư trong quá trình thi công công trình hoặc cải tạo đất nông nghiệp.

Đặc biệt, Luật quy định quyết toán tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo sản lượng thực tế, giúp minh bạch nguồn thu, đồng thời kiểm soát chặt chẽ sản lượng khai thác của các đơn vị được cấp phép. Nghị định 193/2025/NĐ-CP và các Thông tư hướng dẫn thi hành cũng nhấn mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý, công khai dữ liệu khoáng sản, minh bạch hóa cấp phép và tăng cường giám sát môi trường khai thác.

Phần thảo luận tại hội nghị tập trung vào những khó khăn của các địa phương trong quản lý khoáng sản nhỏ lẻ, phân tán, thiếu nhân lực chuyên môn và thiết bị giám sát. Đại diện Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam ghi nhận các ý kiến đóng góp, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp cùng các địa phương tháo gỡ vướng mắc, đảm bảo việc thực thi Luật được đồng bộ và hiệu quả.

Tài nguyên khoáng sản được xác định là nguồn lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, nhưng cũng là lĩnh vực cần được quản lý chặt chẽ, gắn với bảo vệ môi trường và sinh kế cộng đồng. Việc tuyên truyền, phổ biến và đưa Luật mới vào thực tiễn chính là bước khởi đầu quan trọng để lan tỏa tinh thần thượng tôn pháp luật, nâng cao ý thức trách nhiệm trong khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên quốc gia, hướng đến phát triển bền vững vùng ĐBSCL và cả nước.

Luật Địa chất và Khoáng sản số 54/2024/QH15 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, gồm 12 chương, 122 điều, quy định về điều tra cơ bản địa chất, quản lý khoáng sản, bảo vệ tài nguyên, bảo đảm an toàn mỏ và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân. Nghị định 193/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật, trong đó nhấn mạnh công khai thông tin khoáng sản, minh bạch cấp phép và ứng dụng công nghệ số trong quản lý.