‘Linh khí quốc gia’ góp một ý tưởng cho bài ca giữ nước

Lê Thiếu Nhơn - Thứ Sáu, 10/01/2025 , 12:14 (GMT+7)

‘Linh khí quốc gia’ là ý tưởng được đại tá Trần Thế Tuyển viết thành trường ca, nhằm kêu gọi hành động thiết thực cho những người đã ngã xuống vì độc lập dân tộc.

Đại tá Trần Thế Tuyển. 

“Linh khí quốc gia” là một trường ca khác biệt. “Linh khí quốc gia” khác biệt với những trường ca mà đại tá Trần Thế Tuyển đã viết, và “Linh khí quốc gia” cũng khác biệt với những trường ca đã công bố trong văn chương Việt. Vì sao khác biệt? Vì hầu hết trường ca đều được viết để kể lại một câu chuyện đã xảy ra, còn “Linh khí quốc gia” được viết để đề nghị một ý tưởng mong muốn sớm thực hiện: “Ngày hai mươi bảy tháng bảy, hằng năm/ Linh khí quốc gia - những người giữ nước”.

Ý tưởng “linh khí quốc gia” được đại tá Trần Thế Tuyển xác định như một dự án tâm linh cần thiết, cho nên cả 6 chương của trường ca trở thành dữ liệu biện chứng cho giá trị thực tiễn của Quốc giỗ. Vận dụng cả lịch sử và truyền thuyết, đại tá Trần Thế Tuyển đưa ra minh ước: “Những người lính đầu tiên ngã xuống/ Thành cổ tích, dân ca/ Thành điệu chầu văn hay làn quan họ/ Thành bài chòi, thành câu vọng cổ/ Da diết theo dân tộc mấy ngàn năm”.

Xã hội chúng ta đã quen thuộc với khái niệm “liệt sĩ”, nhưng đại tá Trần Thế Tuyển cảm thấy tinh thần đền ơn đáp nghĩa của người Việt Nam phải sâu rộng hơn nữa. Đại tá Trần Thế Tuyển hướng đến khái niệm “nghĩa sĩ” và dành hẳn một chương cồn cào nhất, trăn trở nhất để bái vọng “Những nghĩa sĩ như cột mốc biên cương”.

Với một dân tộc đã chịu đựng tai họa xâm lăng triền miên, không thể đong đếm hết bao nhiêu đứa con của mẹ Việt Nam lặng lẽ chôn vùi trong binh lửa. Những chiến công hiển hách và những mất mát âm thầm, khi đặt cạnh nhau, đều không thể nén những cơn xúc động cuộn trào từ trái tim con người biết nghĩ về Tổ quốc, biết nghĩ về đồng bào. Những địa danh mỗi lần nhắc lại sông Như Nguyệt, gò Đống Đa, cọc Bạch Đằng, ải Chi Lăng, đảo Gạc Ma... đều tự hào và đều nghẹn ngào. Cho nên, “liệt sĩ” và “nghĩa sĩ” đều đáng kính trọng như nhau.

Hình ảnh “nghĩa sĩ” được đại tá Trần Thế Tuyển tái hiện bằng những câu thơ gan ruột: “Xương trắng/ Linh khí quốc gia/ Trường Sơn và máu hồng Đồng Tháp/ Cả những nghĩa binh quả cảm giữa đại dương”. Và ông thúc giục cộng đồng nhận diện: “Có những người lính phía bên kia chịu đựng bao cay đắng/ Âm thầm lấy máu giữ Hoàng Sa”. Đây là một thái độ sòng phẳng và văn minh của một người cầm bút.

Sự tự nguyện chìm khuất của nghĩa sĩ, đã đánh thức lòng trắc ẩn của thế hệ sau. Bởi lẽ, xuất phát từ thiện chí “Đất Tổ quốc ngập tràn sắc giặc/ Dẫu vong thân cũng thấy ấm lòng” khiến ngọn lửa yêu thương nhen nhóm lên và bùng cháy lên “Vị quốc vong thân thành đuốc sáng/ Soi cho dân tộc mấy ngàn năm”.

Trường ca "Lính khí quốc gia" của Trần Thế Tuyển.

Sinh ra và lớn lên ở Hải Hậu, Nam Định, đại tá Trần Thế Tuyển sau thời gian quân ngũ đã say mê với báo chí và văn chương. Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam và từng giữ cương vị Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải Phóng. Hiện tại, đại tá Trần Thế Truyển đảm đương vai trò Chủ tịch Hội hỗ trợ gia đình liệt sĩ TP.HCM.

Hiểu được giá trị của máu xương, của mất mát và của hòa bình, đại tá Trần Thế Tuyển đã tôn kính liệt sĩ bằng những câu thơ “Thân ngã xuống thành đất đai Tổ quốc/ Hồn bay lên hóa linh khí quốc gia”. Bây giờ, ở tuổi 75, ông cúi đầu cảm tạ cả những nghĩa sĩ “Là Thành Hoàng của nước non/ Để đất nước này nguyên vẹn từng tấc đất cha ông/ Để ban mai nơi địa đầu Lũng Cú/ Để Cà Mau cánh buồm căng gió/ Dạ cổ hoài lang nhức nhối mũi con tàu”.

Trường ca “Linh khí quốc gia” của đại tá Trần Thế Tuyển không mưu cầu những thi tứ bay bổng và những vần điệu du dương. Những câu thảng thốt giúp trường ca “Linh khí quốc gia” nén chặt để nhắc nhớ những hương hồn vô danh, để ghi tạc những oan khiên dâng hiến, để truy điệu những sứ mệnh cao cả.

Hơi thơ gấp gáp và mạch thơ chuyển động suốt trường ca “Linh khí quốc gia” chính là bài ca giữ nước thiêng liêng cho hôm nay và mai sau kiêu hãnh đứng trên đất đai tổ tiên ngàn đời để lại: “như cánh buồm/ Căng gió chở tương lai và quá khứ/ Để cốt cách Việt chói ngời lịch sử”.

Lê Thiếu Nhơn
Tin khác
‘Em bé Napalm’ trần tình về nhiếp ảnh gia Nick Ut
‘Em bé Napalm’ trần tình về nhiếp ảnh gia Nick Ut

‘Em bé Napalm’ là bức ảnh nổi tiếng nhất về chiến tranh Việt Nam, sau nửa thế kỷ lại xôn xao dư luận về câu chuyện bản quyền liên quan đến tác giả Nick Ut.

Viết về Bác như cuộc đời đã chọn
Viết về Bác như cuộc đời đã chọn

Nguyễn Hưng Hải là trường hợp đặc biệt trong số các nhà văn, nhà thơ dành cả cuộc đời, phần lớn thi nghiệp theo đuổi đề tài về Bác Hồ.

100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi
100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi

Nhắc đến Đoàn Giỏi là nhắc đến 'Đất rừng phương Nam'. Thế nhưng, nhà văn của Nam Bộ ấy còn được công chúng yêu mến bởi rất nhiều những tác phẩm bất hủ khác.

'Mưa hạ ở Sài Gòn' vọng vào nhau tiếng trong veo
'Mưa hạ ở Sài Gòn' vọng vào nhau tiếng trong veo

‘Mưa hạ ở Sài Gòn’ là tên gọi tập thơ chứa đựng nhiều bâng khuâng với cuộc đời, của tác giả Tố Hoài ở độ tuổi bát thập đã trải qua không ít thăng trầm.

Nhà văn Minh Chuyên: Kết nối ký ức vì những điều tốt đẹp
Nhà văn Minh Chuyên: Kết nối ký ức vì những điều tốt đẹp

Hơn 300 tác phẩm văn học, 200 bộ phim và nhiều công trình đề tài hậu chiến, giờ đây ở tuổi gần bát thập, nhà văn Minh Chuyên vẫn miệt mài kết nối ký ức.

Tôi viết 'Gọi người', 'Mắt biếc'
Tôi viết 'Gọi người', 'Mắt biếc'

Tôi viết gọi những đồng đội thân yêu về thăm lại Trường Sơn một thời bom đạn; tôi viết để tạ lỗi với đồng bào trên dải Trường Sơn của Tổ quốc tôi.

Cốt cách người Việt qua lối sống ăn mặc thong dong
Cốt cách người Việt qua lối sống ăn mặc thong dong

Cốt cách người Việt được tác giả Đỗ Quang Tuấn Hoàng tìm hiểu và phác thảo những nét sinh động trong cuốn sách ‘Việt Nam ăn mặc thong dong’.

'Lệ Chi Viên' tái dựng cuộc đời anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi
'Lệ Chi Viên' tái dựng cuộc đời anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi

‘Lệ Chi Viên’ được tái dựng từ ‘Bí mật vườn Lệ Chi’ nổi tiếng hơn hai thập niên trước, cho thấy sân khấu về đề tài lịch sử vẫn có sức hấp dẫn công chúng.

Thanh kiếm và lưỡi cày
Thanh kiếm và lưỡi cày

Nếu mỗi người sẽ có đủ minh triết để vui vẻ hài lòng với những điều nhỏ nhặt mình làm thì thanh kiếm sẽ không cần tồn tại nữa. Khi điều đó chưa xảy ra thì thanh kiếm vẫn còn hiện diện bên lưỡi cày.

30/4 năm nay, các bạn đi đâu?
30/4 năm nay, các bạn đi đâu?

Tôi cảm thấy biết ơn với những người đã ngã xuống. Biết ơn với những người còn sống – tiếp tục sống một cuộc đời bình dị mà đẹp đẽ như ông tôi. Và đó là lý do 30/4 năm nay, tôi không đi đâu cả. Tôi chỉ muốn về với ông mệ.

Ba tôi nhận lệnh mở đường Trường Sơn
Ba tôi nhận lệnh mở đường Trường Sơn

Ba tôi, Thiếu tướng Võ Bẩm, là tư lệnh đầu tiên của lực lượng mở đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh huyền thoại.  

Nhớ ơn thế hệ chân trần chí thép đánh bại công nghệ của siêu cường
Nhớ ơn thế hệ chân trần chí thép đánh bại công nghệ của siêu cường

Chúng tôi biết ơn thế hệ đi trước - những người đã bám trụ trong lòng đất chật hẹp để chiến đấu giành độc lập dân tộc cho thế hệ hôm nay được sống và học tập trong bầu trời hòa bình.