Ngày 17/12, Cục Phòng, chống Ma túy và Thực thi Pháp luật Quốc tế (INL) thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) hoàn thành khung hợp tác kéo dài trong bốn năm qua, với nhiều thành quả quan trọng trong việc tăng cường hệ thống tư pháp cho người chưa thành niên tại Việt Nam.
Kể từ khi được khởi động vào tháng 12 năm 2021, dự án đã hỗ trợ Chính phủ cải cách hệ thống pháp luật và tăng cường thể chế nhằm bảo vệ tốt hơn quyền, nhân phẩm và phúc lợi của trẻ vị thành niên có tiếp xúc với pháp luật trong suốt quá trình tố tụng tư pháp.
Ông Michael Swanberry, Quyền Phó Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam. Ảnh: IOM.
"Chúng tôi ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong việc cải thiện quy trình tư pháp hình sự cho người chưa thành niên, bao gồm việc thông qua Luật Tư pháp Người chưa thành niên. Những thành tựu này sẽ không thể đạt được nếu thiếu sự cống hiến và phối hợp chặt chẽ của các đối tác thuộc Chính phủ Việt Nam, IOM, UNICEF cùng các bên liên quan đã đóng góp chuyên môn và tâm huyết cho sáng kiến này," ông Michael Swanberry, Quyền Phó Đại sứ, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, chia sẻ.
Hoa Kỳ tiếp tục cam kết hỗ trợ Việt Nam trong nỗ lực bảo vệ trẻ em khỏi các loại tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, bao gồm mua bán trẻ em, qua đó cùng nhau xây dựng một tương lai chung vững mạnh và thịnh vượng.
Trẻ em vi phạm pháp luật được tăng cường tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ dựa vào cộng đồng, qua đó thúc đẩy quá trình phục hồi và tái hòa nhập thành công. Về lâu dài, các biện pháp này góp phần giảm nguy cơ tái phạm, bị mua bán hoặc di cư không an toàn.
Bà Kendra Rinas, Trưởng phái đoàn IOM Việt Nam. Ảnh: IOM.
Hàng năm, khoảng 80.000 trẻ em tham gia vào hệ thống tư pháp của Việt Nam, trong đó có khoảng 8.000 trẻ em vi phạm pháp luật, 2.000 trẻ em là nạn nhân của tội phạm và 70.000 trẻ em liên quan đến các vụ việc pháp luật về gia đình.
Đối với nhiều em, các thủ tục tư pháp truyền thống như thẩm vấn với cơ quan công an hay tố tụng tại tòa có thể gây sợ hãi và tổn thương tâm lý.
Trong bốn năm triển khai, dự án đã đạt được nhiều kết quả quan trọng giúp thúc đẩy môi trường tư pháp thân thiện với trẻ em.
Cải cách pháp luật: Tăng cường khung pháp lý về tư pháp cho người chưa thành niên, nổi bật là việc thông qua Luật Tư pháp Người chưa thành niên mang tính lịch sử. Nâng cao năng lực chuyên môn: Tập huấn cho hàng nghìn cán bộ thực thi pháp luật và cán bộ tư pháp về cách áp dụng các quy trình thân thiện với trẻ em và bảo đảm nguyên tắc đặt lợi ích của trẻ lên hàng đầu.
Bộ tài liệu tập huấn toàn diện cho lực lượng biên phòng tuyến đầu. Ảnh: IOM.
Ngoài ra, đào tạo chuyên sâu về phòng, chống đưa người di cư trái phép và mua bán người: Xây dựng bộ tài liệu tập huấn toàn diện cho lực lượng biên phòng tuyến đầu, đặc biệt là cán bộ làm việc tại các cửa khẩu, tập trung vào phòng, chống đưa người di cư trái phép và phát hiện sớm nạn nhân bị mua bán. Đây là tuyến phòng thủ đầu tiên trước tội phạm xuyên biên giới và cũng là điểm tiếp xúc đầu tiên với người di cư và trẻ em có nguy cơ bị mua bán. Chăm sóc nạn nhân toàn diện: Xây dựng các hướng dẫn kỹ thuật giúp trẻ em là nạn nhân của bạo lực tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ một cách toàn diện.
"Chúng tôi tự hào khi bộ tài liệu tập huấn chuyên ngành đã trang bị các kỹ năng thiết yếu cho 310 cán bộ cửa khẩu, từ kỹ năng kiểm tra hộ chiếu giấy tờ, đánh giá rủi ro, cho đến nhận diện nạn nhân bị mua bán, đồng thời thúc đẩy cách tiếp cận lấy nạn nhân làm trung tâm và thân thiện với trẻ em. Nỗ lực này phù hợp với Luật Phòng, chống mua bán người sửa đổi của Việt Nam," bà Kendra Rinas, Trưởng Phái đoàn IOM tại Việt Nam, chia sẻ.
“Những nỗ lực này giúp tăng cường bảo vệ trẻ em là nạn nhân, tạo điều kiện để các em có thể chia sẻ trải nghiệm của mình một cách an toàn và giảm thiểu nguy cơ bị tổn thương thêm,” ông Ziad Nabulsi, Quyền Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam, nhận định.
Ban hành luật mới chỉ là bước khởi đầu, thách thức thực sự sẽ nằm ở việc thực thi hiệu quả các điều luật để bảo đảm các quy định tiến bộ được chuyển hóa thành những thay đ tích cực, thiết thực trong đời sống hằng ngày của mọi trẻ em trên khắp Việt Nam.
