Thoát nghèo từ trồng sắn dây trên đất phù sa cổ

Cây trồng “ba lợi ích”: Kinh tế - Sức khỏe - Môi trường

Sắn dây tưởng chừng là một loại cây dân dã lại trở thành “mũi nhọn” mở đường, mang lại giá trị kinh tế cao và khơi nguồn cảm hứng cho nhiều hướng đi bền vững khác.

Chúng tôi gặp ông Đặng Xuân Tạo, sinh năm 1967, cựu chiến binh ở thôn Do Đạo, xã Nhân Hà, tỉnh Ninh Bình. Ít ai nghĩ người đàn ông với vóc dáng rắn rỏi, nụ cười hiền hậu này lại là người khởi xướng và gìn giữ giống sắn dây ta thuần chủng, loại cây dược liệu từng được xem là quý hiếm, nay trở thành cây trồng chủ lực giúp nhiều hộ dân nơi đây thoát nghèo, ổn định thu nhập.

Chia sẻ với PV Báo Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT), ông Tạo cho biết, chính quyền và người dân xã Nhân Hà đang tích cực thực hiện chủ trương chuyển dịch cơ cấu cây trồng, nhằm phát triển kinh tế nông nghiệp và nâng cao đời sống người dân. Nắm bắt được thông tin và định hướng này từ chính quyền địa phương, ông đã mạnh dạn học hỏi và thực hiện mô hình trồng cây sắn dây để phát triển kinh tế gia đình.

Cùng với sự tuyên truyền, hướng dẫn của Hội Nông dân xã và sự quan tâm, tạo điều kiện của Lãnh đạo xã Nhân Hà, ông Tạo nhận thấy mô hình trồng sắn dây mang lại hiệu quả rõ rệt: Cây dễ trồng, ít tốn công chăm sóc, sử dụng được nguồn phân hữu cơ từ chăn nuôi, đồng thời có giá trị kinh tế cao và góp phần bảo vệ môi trường.

Theo ông Ngô Văn Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Nhân Hà, xã có lợi thế đất bãi ven sông Hồng, rất phù hợp để phát triển các mô hình nông nghiệp mới, trong đó sắn dây là loại cây cho thu nhập cao, ổn định và đang được khuyến khích nhân rộng.

Bà Hoàng Thị Thanh Thủy, Chủ tịch Hội Nông dân xã Nhân Hà, cũng cho biết phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững” đã được triển khai sâu rộng đến toàn thể hội viên, giúp người dân có thêm thông tin, kiến thức và định hướng phát triển bền vững. Nhờ tiếp cận thông tin, hướng dẫn từ chính quyền và Hội Nông dân, ông Tạo không chỉ thoát nghèo mà còn trở thành minh chứng cho việc giảm nghèo nhờ biết tìm hiểu thông tin, chủ động nắm bắt, áp dụng hiệu quả chủ trương và mô hình mới vào thực tiễn.

Sau thời gian nghiên cứu, tìm tòi, ông đã khôi phục thành công giống sắn dây ta thuần chủng, thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng đặc biệt của vùng đất phù sa cổ sông Hồng. Từ đó, mô hình Tổ hợp tác trồng và chế biến sắn dây ta Đặng Tạo ra đời, thu hút 15 hộ tham gia với diện tích gần 2ha và lan rộng ra toàn xã với hơn 200 hộ, tổng diện tích trồng sắn dây đạt khoảng 4-5ha.

Theo ông Đặng Xuân Tạo, cây sắn dây ta là loại cây “ba trong một”: Hiệu quả kinh tế cao, tốt cho sức khỏe và góp phần bảo vệ môi trường. Cây sắn dây dễ trồng, sinh trưởng tốt, ít bị ảnh hưởng bởi ngập úng hay gió bão ngắn ngày. Chu kỳ sản xuất và chế biến thường kéo dài từ tháng 12 đến tháng 3 âm lịch. Cây này trồng trên phù sa cổ thì chất lượng tinh bột mới đạt cao nhất vừa thơm, vừa dẻo.

Từ phù sa cổ đến tương lai xanh

Với năng suất 1 tấn củ/360 m²/năm, người dân thu được khoảng 15-17 triệu đồng/sào, trong khi vốn đầu tư chỉ từ 2,5-3 triệu đồng. Mỗi kg tinh bột sắn dây có giá 250.000 đồng, mang lại lợi nhuận gấp nhiều lần so với trồng lúa hay ngô.

Không chỉ mang lại giá trị kinh tế, cây sắn dây còn có giá trị dược liệu cao. Theo y học cổ truyền, tinh bột sắn dây có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe. “Một vài cốc sắn dây mỗi ngày giúp cơ thể khỏe mạnh hơn, đặc biệt là trong mùa hè nóng nực”, ông Tạo chia sẻ.

Bên cạnh đó, mô hình trồng sắn dây còn góp phần bảo vệ môi trường nông thôn. Theo ông Tạo, phân thải từ vật nuôi, cây trồng được tận dụng làm phân bón sạch cho giống cây này. Cây sắn dây lại có khả năng hấp thu tốt, giúp giảm thiểu ô nhiễm và tận dụng tối đa nguồn hữu cơ. Bà con vừa tiết kiệm chi phí, vừa giữ gìn môi trường sống trong lành…

Câu chuyện làm kinh tế nông nghiệp ở Nhân Hà không chỉ dừng lại ở cây sắn dây. Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của chính quyền và Hội Nông dân xã, nhiều mô hình sản xuất, chăn nuôi hiệu quả đã xuất hiện, tạo nên một bức tranh nông nghiệp đa dạng, xanh và bền vững.

Từ cây sắn dây ta đến nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp tiêu biểu đã tạo nên một vùng quê Nhân Hà đổi mới từng ngày. Người nông dân nơi đây không chỉ làm ra của cải, mà còn làm xanh lại môi trường, thoát nghèo, làm giàu cho quê hương bằng chính bàn tay, khối óc và tình yêu với nông nghiệp.

Trên mảnh đất phù sa cổ sông Hồng, “dược liệu quý từ đất”, cây sắn dây ta đang trở thành biểu tượng của nông nghiệp bền vững. Như lời ông Đặng Xuân Tạo chia sẻ: “Cây sắn dây không chỉ mang lại kinh tế, mà còn giúp chúng tôi sống xanh hơn, biết quý trọng từng tấc đất, giọt nước. Đó là cách mà người nông dân Nhân Hà chúng tôi gìn giữ và thoát nghèo, vươn lên làm giàu từ chính mảnh đất quê hương mình”.