Giảm hơn 60 tỷ đồng tiền ngân sách để xử lý rác
Tính đến nay, các chỉ tiêu về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải các loại đều đã hoàn thành theo mục tiêu Nghị quyết của Tỉnh ủy, Nghị quyết HĐND tỉnh Đồng Nai đề ra; trong đó, chỉ tiêu về thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) đạt 100%, tỷ lệ chôn lấp sau xử lý dưới 15%. So với mục tiêu theo Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050, kết quả công tác quản lý chất thải trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả cao so với tình hình chung của cả nước, đáp ứng được với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đồng Nai.

Một góc Nhà máy xử lý rác sinh hoạt ở Đồng Nai. Ảnh: Tường Tú.
Hiện tại, khối lượng CTRSH phát sinh trên địa bàn tỉnh Đồng Nai khoảng 2.011 tấn/ngày, tại khu vực đô thị phát sinh khoảng 1.033 tấn/ngày, tại khu vực nông thôn phát sinh khoảng 978 tấn/ngày. Trong đó, khối lượng thu gom CTRSH khoảng 1.789 tấn/ngày được đưa về các khu xử lý (KXL) chất thải để xử lý chôn lấp, chất thải sau xử lý đạt dưới 15% và khoảng 140 tấn/ngày chất thải thực phẩm của các hộ dân tự xử lý làm phân hữu cơ hoặc thức ăn gia súc, 82 tấn/ngày chất thải có khả năng tái chế được người dân bán phế liệu hoặc thu gom qua các mô hình, đạt tỷ lệ 100%.
Ông Trần Trọng Toàn - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai cho biết: Nhằm triển khai sâu rộng việc thực hiện phân loại CTRSH tại nguồn, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp triển khai, nhân rộng nhiều mô hình về phân loại, xử lý rác sau phân loại, từ đó, giảm khối lượng CTRSH đưa về các KXL để xử lý. Cụ thể trong năm 2024, khối lượng CTRSH được phân loại, xử lý tại chỗ khoảng 221 tấn/ngày. Qua đó, giảm khoản chi ngân sách Nhà nước cho chi phí xử lý khoảng 66 tỷ đồng, giảm 11,4% chi phí vận chuyển và xử lý, ngân sách Nhà nước bù đắp khoảng 88,6%.
Hiện nay, hạ tầng kỹ thuật thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH đã có nhiều chuyển biến tích cực, hỗ trợ cho công tác quản lý CTRSH tại địa phương. Trên địa bàn tỉnh Đồng Nai có 167 đơn vị tham gia thu gom với 432 phương tiện và 7 trạm trung chuyển cơ bản đáp ứng QCVN 01:2021/BXD của Bộ Xây dựng.
Tổng nguồn vốn huy động đầu tư thực hiện 15 dự án tại 9 KXL CTRSH trên địa bàn tỉnh Đồng Nai khoảng 7.204 tỷ đồng; đến nay, 11 dự án tại 9 KXL chất thải theo quy hoạch đã đi vào hoạt động bằng nguồn vốn của các doanh nghiệp với tổng kinh phí thực hiện là hơn 1.000 tỷ đồng.
5 nhóm giải pháp trọng tâm
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác quản lý CTRSH, đáp ứng với tình hình thực tế của tỉnh Đồng Nai trong giai đoạn tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Cụ thể, cơ quan chức năng cần sớm tham mưu UBND tỉnh Đồng Nai ban hành giá cụ thể đối với hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH phù hợp với chi phí thực tế và khuyến khích phân loại tại nguồn, từ đó, giảm áp lực hỗ trợ từ ngân sách và khuyến khích người dân tham gia phân loại rác.

Một nhà máy xử lý rác thành phân compost ở Đồng Nai. Ảnh: Tường Tú.
Đồng thời, mở rộng, cải tạo, đầu tư các trạm trung chuyển đáp ứng các quy định về xây dựng và bảo vệ môi trường; sau khi hoàn tất sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức rà soát hiện trạng quản lý CTRSH theo mô hình địa phương 2 cấp, UBND cấp xã khẩn trương thực hiện nhiệm vụ về cung ứng dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH theo thẩm quyền; đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý CTRSH theo công nghệ hiện đại như: đốt rác phát điện, tái chế chất thải… tại các KXL trọng điểm để đáp ứng việc xử lý khối lượng CTRSH phát sinh và giảm tỷ lệ chôn lấp rác.
Cùng với đó, đa dạng hóa các hoạt động truyền thông hướng dẫn phân loại tại nguồn, giảm thiểu CTRSH; tổ chức huấn luyện cho cán bộ, công chức, thành viên tổ tự quản về môi trường tại các ấp, khu phố và lồng ghép giáo dục phân loại rác trong trường học, cộng đồng dân cư. Phối hợp với báo, đài tuyên truyền về lợi ích của phân loại rác, tác hại của rác thải nhựa và ô nhiễm; đẩy mạnh kêu gọi đầu tư tư nhân tham gia xử lý CTRSH, hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân nghiên cứu công nghệ xử lý tiên tiến và thủ tục cho nhà đầu tư về xây dựng, đất đai, môi trường trong lĩnh vực xử lý chất thải.
“Việc hoàn thiện khung pháp lý, tập trung đầu tư hạ tầng và đa dạng hóa nguồn lực xã hội hóa, đặc biệt là nâng cao ý thức của người dân sẽ là những giải pháp trọng tâm để kiểm soát ô nhiễm CTRSH tại khu vực đô thị và nông thôn được hiệu quả trong giai đoạn tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo quyết liệu hơn nữa trong việc triển khai các giải pháp nêu trên nhằm đạt được các mục tiêu của Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn; đồng thời, nâng cao chất lượng môi trường sống, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh” - ông Trần Trọng Toàn - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai nhấn mạnh.