Những tài liệu quý giá không chỉ giúp độc giả hiểu rõ hơn về tầm nhìn Hồ Chí Minh trong việc định hình, định hướng báo chí cách mạng mà còn là kim chỉ nam cho các thế hệ làm báo được Báo Nhân dân tập hợp trong cuốn sách “Những bài viết về văn hóa, báo chí của Bác Hồ trên Báo Nhân dân” trong sự kiện kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam.
Tuyển tập những bài báo Bác Hồ viết trên báo Nhân dân
Sáng 18/6, Báo Nhân Dân tổ chức Lễ ra mắt sách “Những bài viết về văn hóa, báo chí của Bác Hồ trên Báo Nhân dân”, các ấn phẩm đặc biệt và Triển lãm kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam tại Tòa soạn Báo Nhân Dân, số 71 Hàng Trống, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người thầy vĩ đại của những người làm báo cách mạng Việt Nam. Ảnh tư liệu TTXVN.
Sự kiện là hoạt động trọng điểm tri ân Chủ tịch Hồ Chí Minh – người sáng lập nền Báo chí Cách mạng Việt Nam, tri ân các thế hệ nhà báo đã cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đây cũng là dịp để ôn lại hành trình vẻ vang của báo chí cách mạng, từ tờ Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập năm 1925, qua các giai đoạn đấu tranh, giành độc lập, thống nhất đất nước, đến thời kỳ đổi mới và hội nhập hiện nay.
Những dấu ấn trên khẳng định vai trò tiên phong của báo chí cách mạng trên mặt trận tư tưởng – văn hóa, định hướng phát triển báo chí hiện đại trong kỷ nguyên chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo, đồng thời lan tỏa giá trị lịch sử, văn hóa và nghề nghiệp đến công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Phát biểu tại sự kiện, PGS.TS Vũ Trọng Lâm (Giám đốc - Tổng biên tập NXB Chính trị quốc gia Sự thật) chia sẻ: “Chủ tịch Hồ Chí Minh là người sáng lập nền báo chí cách mạng Việt Nam, đồng thời là một cây bút xuất sắc, một nhà báo lỗi lạc. Người tự nhận mình là một người “có duyên nợ đối với báo chí”. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng hết sức phong phú, sôi nổi của mình, Người đã dùng báo chí như một vũ khí sắc bén để đấu tranh với kẻ thù, đồng thời tuyên truyền, động viên nhân dân làm cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Là người lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ quan tâm chỉ đạo, xây dựng báo chí mà Người còn trực tiếp viết báo. Là người hoạt động báo chí suốt đời không mệt mỏi, ngay cả trong thời gian giữ trọng trách lãnh đạo đất nước, nhiệm vụ nặng nề và thời gian eo hẹp, Người vẫn viết báo đều đặn. Riêng trên báo Nhân Dân, từ khi báo ra số đầu tiên (năm 1951) cho đến khi Người đi xa (năm 1969), đã đăng hơn 1.200 bài viết của Người, trung bình mỗi năm Người viết 60 - 70 bài.
Ấn phẩm "Những bài báo của Bác Hồ trên báo Nhân dân" lần đầu được Báo Nhân dân ra mắt. Ảnh: Báo Nhân dân.
Trong nửa thế kỷ, tính từ ngày đăng bài báo đầu tiên cho đến khi qua đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết khoảng 2.000 bài báo thuộc nhiều thể loại, viết cho hơn 50 tờ báo và tạp chí trong và ngoài nước, bằng nhiều thứ tiếng, thể hiện tầm cao của tư tưởng cách mạng, tấm lòng yêu nước, thương dân và đạo đức cách mạng trong sáng, với ngôn ngữ giản dị, bình dân, với phong cách đa dạng và hấp dẫn, có sức lay động trái tim và khối óc của hàng trăm triệu người trên toàn thế giới.
Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, thực hiện Kế hoạch số 28-KH/BTGVDVTW, ngày 4/4/2025 của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương về tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Báo Nhân Dân tổ chức biên tập, xuất bản cuốn sách "Những bài viết về văn hóa, báo chí của Bác trên Báo Nhân Dân".
Trong tổng số hơn 1.200 bài viết của Bác Hồ đăng trên Báo Nhân Dân, nhóm biên soạn đã lựa chọn 300 bài viết tiêu biểu, được chia làm ba phần theo các khung thời gian: Phần I - Các bài viết trong những năm 1951 - 1954; Phần II - Các bài viết trong những năm 1955 - 1959; Phần III- Các bài viết trong những năm 1960 - 1969.
Tổng biên tập báo Nhân dân Lê Quốc Minh phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Báo Nhân dân.
“Đọc các bài viết của Người, chúng ta thấu hiểu sâu sắc rằng, Người viết báo không chỉ bằng tư duy sắc sảo của một nhà cách mạng, mà còn bằng trái tim yêu nước nồng nàn, bằng trí tuệ của một nhà văn hóa lớn. Với hơn 170 bút danh, mỗi cái tên là một sự hóa thân, một thông điệp, thể hiện tầm cao tư tưởng của Người.
Ngôn ngữ của Người trong những bài viết không hào nhoáng, không khuôn sáo, mà thấm đẫm trí tuệ, tình cảm và sức lay động. Đó là ngôn ngữ của cách mạng, của lương tri, của niềm tin son sắt vào sự nghiệp cách mạng và sức mạnh của quần chúng nhân dân” - PGS.TS Vũ Trọng Lâm nói.
Ấn phẩm đặc biệt tổng kết lịch sử 100 năm báo chí
Trong khuôn khổ sự kiện, Báo Nhân dân cũng ra mắt số báo đặc biệt 21/6/2025 với tầm vóc một bản tổng kết lịch sử, một lời tri ân gửi đến quá khứ, và đồng thời là một tuyên ngôn nghề nghiệp cho tương lai. Số báo được tổ chức theo bố cục 5 phần mạch lạc, xuyên suốt và giàu tính biểu tượng thành năm phần: Khởi nguồn – Sứ mệnh (1925-1945), Nhà báo – Chiến sĩ (1945-1975), Đồng hành với Đổi mới (1975-2025), Tôi kể chuyện chúng tôi, và Báo chí trong kỷ nguyên số.
Khai mạc triển lãm Báo Nhân dân trong dòng chảy 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam.
TBT báo Nhân dân Lê Quốc Minh giới thiệu các dấu mốc báo chí cách mạng Việt Nam trong dòng chảy 100 năm lịch sử. Ảnh: Báo Nhân dân.
Số báo quy tụ đội ngũ tác giả hùng hậu, đa thế hệ, từ những cây bút gắn bó với Báo Nhân Dân đến những tên tuổi nổi bật của làng báo và những nhà báo trẻ trong thời kỳ số hóa. Tất cả đã giao hòa để tạo nên một bản hòa âm đa thanh của báo chí cách mạng qua các thời kỳ.
Ấn phẩm được đánh giá là một “trang sử vàng được viết bằng ngôn ngữ báo chí”, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt từ quá khứ đến hiện tại, là nơi tập trung những giá trị bản sắc của nền báo chí cách mạng - nơi bản chất cách mạng không bao giờ tách rời Đảng, Nhân dân và đất nước.
Điểm nhấn thứ ba là ấn phẩm “Dấu ấn & Xu hướng”, một công trình biên soạn công phu gồm hai phần: Dấu ấn điểm lại 100 cột mốc tiêu biểu của báo chí cách mạng, từ các bước ngoặt về thể chế, tư tưởng đến công nghệ và tổ chức; Xu hướng phân tích các chuyển đổi lớn trong thời đại AI và truyền thông số, từ sản xuất nội dung, tổ chức tòa soạn đến tiếp cận công chúng, với dữ liệu quốc tế và góc nhìn thực tiễn trong nước. Ấn phẩm không chỉ tri ân quá khứ mà còn là lời hiệu triệu các thế hệ nhà báo giữ vững bản sắc của báo chí cách mạng trước đổi mới và đổi mới để góp phần giữ vững bản sắc của báo chí cách mạng.
Không gian đọc báo Nhân dân. Ảnh: Báo Nhân dân.
Nhân dịp này, báo Nhân dân cũng tổ chức triển lãm đặc biệt kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam (diễn ra từ ngày18/6 đến 30/6/2025 tại trụ sở Tòa soạn Báo Nhân Dân, khu vực hướng ra Hồ Gươm) để người dân và du khách tham quan. Triển lãm trưng bày tư liệu, hình ảnh, hiện vật quý về hành trình 100 năm báo chí cách mạng, từ các tờ báo đầu tiên như Thanh Niên, Việt Nam Độc Lập đến các ấn phẩm thời kháng chiến và đổi mới.
Không gian làm báo qua các giai đoạn lịch sử, từ hầm in bí mật, chiến trường ác liệt đến tòa soạn hiện đại, sẽ được tái hiện sống động. Các tác phẩm báo chí tiêu biểu, video tư liệu và sản phẩm truyền thông đa phương tiện thể hiện sự phát triển của báo chí trong kỷ nguyên số. Khu vực tương tác dành cho công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, giúp trải nghiệm quy trình làm báo và khám phá vai trò của báo chí trong đời sống xã hội. Triển lãm không chỉ lưu giữ ký ức lịch sử mà còn là cầu nối đưa công chúng đến gần hơn với giá trị văn hóa, tư tưởng và nghề nghiệp của báo chí cách mạng.
“Việc xuất bản các cuốn sách, ấn phẩm đặc biệt và triển lãm nhân dịp 21/6/2025 cùng nhiều hoạt động ý nghĩa của báo Nhân Dân nhân kỷ niệm 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam không chỉ tri ân, lưu giữ ký ức mà còn định hình phương hướng phát triển, lan tỏa giá trị nghề nghiệp và truyền cảm hứng nhập cuộc cho thế hệ hôm nay.
Thay mặt những người làm báo Đảng, xin gửi lời tri ân các thế hệ làm báo, chúc các đồng chí, đồng nghiệp gặt hái nhiều thành công trong sự nghiệp báo chí cách mạng” - TBT báo Nhân dân Lê Quốc Minh phát biểu tại sự kiện.
Kỷ niệm 100 Báo chí Cách mạng Việt Nam, Báo Nhân Dân xây dựng chuyên trang điện tử “baochicachmang.vn”, tổng hợp bài viết, hình ảnh, video và tư liệu về 100 năm báo chí cách mạng. Chuyên trang là nguồn tài liệu trực tuyến phong phú, dễ tiếp cận, phục vụ độc giả trong và ngoài nước, góp phần lan tỏa giá trị lịch sử và định hướng phát triển báo chí trong kỷ nguyên số.
