Quảng Ngãi xây dựng trường học an toàn, lành mạnh, không khói thuốc

Kết hợp nhiều cách thức tuyên truyền

Trong những năm gần đây, tình trạng học sinh sử dụng thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử, có xu hướng gia tăng và trẻ hóa, đặt ra thách thức lớn cho công tác giáo dục và quản lý học đường tại tỉnh Quảng Ngãi. Trước thực tế này, các trường học và ngành giáo dục địa phương đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm phòng chống tác hại của thuốc lá, xây dựng môi trường học đường lành mạnh, an toàn.

Theo bà Trần Thị Kim Nhạn, Trưởng phòng Giáo dục thường xuyên và Công tác học sinh – sinh viên, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi, lứa tuổi từ 13 đến 17 là nhóm dễ bị lôi kéo sử dụng thuốc lá do tâm sinh lý chưa ổn định, thiếu kỹ năng tự bảo vệ bản thân. Việc tò mò, muốn thể hiện bản thân hay bị bạn bè rủ rê khiến nhiều em học sinh sa vào thử thuốc lá, thậm chí là thuốc lá điện tử.

“Đây là điều đáng lo ngại bởi thuốc lá không chỉ gây hại cho sức khỏe, mà còn có nguy cơ kéo theo nhiều hành vi tiêu cực khác nếu không được ngăn chặn kịp thời. Do đó, Sở đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục phải tăng cường công tác tuyên truyền, xây dựng trường học không khói thuốc và phối hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc quản lý học sinh,” bà Nhạn nhấn mạnh.

Tại Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (TP. Quảng Ngãi), công tác phòng chống thuốc lá được xem là một nhiệm vụ quan trọng trong giáo dục học sinh. Thầy Trần Quang Nguyên, Phó Hiệu trưởng, cho biết: “Hàng tuần, chúng tôi lồng ghép nội dung tuyên truyền tác hại của thuốc lá trong các buổi chào cờ, ngoại khóa, sinh hoạt nhóm. Khi phát hiện trường hợp học sinh vi phạm, nhà trường xử lý nghiêm, đồng thời phối hợp với phụ huynh để giáo dục, răn đe”.

Theo thầy Nguyên, mỗi tuần nhà trường phát hiện từ 4–5 học sinh sử dụng thuốc lá truyền thống, còn thuốc lá điện tử xuất hiện ít hơn, khoảng 1–2 trường hợp mỗi học kỳ. Phần lớn học sinh hút lén lút trong giờ ra chơi, tại khu vực nhà vệ sinh hoặc những nơi khuất. Khi bị phát hiện, các em sẽ bị xếp loại hạnh kiểm chưa đạt, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập và xét tốt nghiệp. “Biện pháp kỷ luật tuy nghiêm nhưng cũng giúp các em nhận ra tác hại và hạn chế tái phạm,” thầy Nguyên cho biết.

Trong khi đó, Trường THPT Trần Quốc Tuấn (TP. Quảng Ngãi) đã ghi nhận kết quả khả quan hơn. Thầy Tạ Công Trung, Phó Hiệu trưởng, chia sẻ: “Nhờ đẩy mạnh tuyên truyền và sự phối hợp giữa đoàn trường, giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh, nhiều năm qua hầu như không có trường hợp học sinh hút thuốc trong nhà trường. Giáo viên cũng tuyệt đối không hút thuốc trong khuôn viên trường, tạo tấm gương tốt cho học sinh.”

Theo thầy Trung, các trường hợp vi phạm hiếm hoi đều được xử lý bằng biện pháp giáo dục, nhắc nhở, phối hợp cùng cha mẹ học sinh. Sau thời gian theo dõi, đa số học sinh không tái phạm. Đây là minh chứng cho hiệu quả của công tác tuyên truyền và sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường – gia đình – xã hội.

Vì sức khỏe cho thế hệ tương lai

Để tăng cường hiệu quả phòng chống tác hại của thuốc lá trong trường học, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đã chỉ đạo các trường lồng ghép vào các môn học như Giáo dục công dân, Giáo dục kỹ năng sống, các buổi sinh hoạt lớp, hoạt động ngoại khóa. Bên cạnh đó, Sở phối hợp với ngành Y tế, Công an, Tỉnh đoàn, Hội Phụ nữ tổ chức các buổi truyền thông trực tiếp, sân khấu hóa, hội thi tìm hiểu về tác hại của thuốc lá.

Không chỉ dừng lại ở các buổi tuyên truyền truyền thống, ngành giáo dục Quảng Ngãi còn tận dụng mạng xã hội, website, infographic, clip sinh động để tiếp cận học sinh. Các cuộc thi vẽ tranh, viết bài về phòng chống thuốc lá cũng được phát động rộng rãi nhằm khuyến khích học sinh thể hiện quan điểm và nâng cao nhận thức.

Đối với những học sinh vi phạm, nhà trường áp dụng biện pháp kỷ luật phù hợp, mang tính răn đe nhưng không kỳ thị. Song song với đó, các em còn được tư vấn tâm lý, thông báo cho phụ huynh và được theo dõi thường xuyên để thay đổi hành vi.

Bà Trần Thị Kim Nhạn, Trưởng phòng Giáo dục thường xuyên và Công tác học sinh – sinh viên, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, để kiểm soát tốt hơn tình trạng học sinh sử dụng thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử, thời gian tới ngành sẽ đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng hơn, tập trung vào tác hại của thuốc lá điện tử – loại sản phẩm đang nhắm đến giới trẻ với nhiều hình thức tinh vi.

Đơn vị cũng định hướng xây dựng mô hình “Trường học không khói thuốc” kết hợp với môi trường học đường an toàn, lành mạnh. Đồng thời ứng dụng công nghệ số trong truyền thông, sử dụng video ngắn, clip lan tỏa trên mạng xã hội để tiếp cận giới trẻ hiệu quả hơn; phối hợp với cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ việc buôn bán thuốc lá, nhất là thuốc lá điện tử quanh khu vực trường học.

Ngoài ra, Sở cũng đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về thuốc lá. Đồng thời, kêu gọi các tổ chức xã hội, doanh nghiệp đồng hành trong việc tổ chức sân chơi lành mạnh, hỗ trợ giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.

“Quan trọng nhất là tạo được môi trường học tập an toàn, trong lành để học sinh yên tâm học tập, rèn luyện. Chúng tôi sẽ kiên trì với mục tiêu xây dựng trường học không khói thuốc, bởi đây không chỉ là trách nhiệm với học sinh hôm nay mà còn là nền tảng cho thế hệ tương lai khỏe mạnh,” bà Trần Thị Kim Nhạn khẳng định.