Phòng kinh tế xã lúng túng xử lý thủ tục công thương

Trong tháng đầu tiên triển khai mô hình chính quyền hai cấp, nhiều phòng kinh tế cấp xã gặp khó khăn khi xử lý các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực công thương. Từ việc cấp phép thương mại, hướng dẫn doanh nghiệp sản xuất, kiểm soát thị trường đến quản lý điện, xăng dầu, các cán bộ cấp xã thừa nhận còn lúng túng, thiếu chuyên môn và công cụ triển khai.

Một số nơi chưa thể tiếp nhận hồ sơ vì chậm mở tài khoản ngân sách, thiếu kế toán trưởng, hoặc chưa có người phụ trách đúng chuyên ngành.

Thực trạng trên được nêu tại Hội nghị làm việc giữa Ban Thường vụ, lãnh đạo Bộ với Giám đốc Sở Công Thương và Chi cục trưởng quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chiều 30/7.

Theo đó, khi ngành công thương tiến hành phân cấp theo yêu cầu của mô hình chính quyền hai cấp từ 1/7, Bộ là một trong những đơn vị đầu tiên hoàn thành phân quyền tới cấp xã, với 52% tổng số nhiệm vụ được chuyển giao, đồng thời đơn giản hóa hơn 53% thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Chỉ trong một tháng, Bộ đã tiếp nhận và xử lý hơn 300 kiến nghị từ các xã, phường, thị trấn trên toàn quốc. Phản ánh chủ yếu liên quan đến thiếu nhân lực, chưa quen quy trình nghiệp vụ, hoặc thiết bị phần mềm chưa đồng bộ.

“Chức năng, nhiệm vụ của phòng kinh tế hạ tầng cấp xã phải thực hiện là rất lớn”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thừa nhận, đồng thời đánh giá giai đoạn đầu không tránh khỏi sự lúng túng và vướng mắc, bởi mô hình hai cấp là cải cách hành chính lớn, chưa từng có tiền lệ.

Để tránh ách tắc, Bộ Công Thương đã thành lập tổ công tác chuyên trách, thiết lập đường dây nóng 24/7 qua điện thoại và zalo để tiếp nhận, hướng dẫn và giải đáp từ cơ sở. Ba ngày sau khi mô hình vận hành, Bộ đã tổ chức tập huấn trực tuyến tại hơn 2.000 điểm cầu toàn quốc cho cán bộ công thương cấp xã, phường và đặc khu.

Cùng với đó, hệ thống tài liệu hướng dẫn đã được biên soạn, cập nhật lên Cổng thông tin của Bộ và Cổng Dịch vụ công quốc gia. Cán bộ cấp xã được kết nối trực tiếp với chuyên viên các Vụ, Cục thông qua nhóm Zalo chuyên môn để xử lý các tình huống phát sinh. Các đoàn công tác từ Trung ương cũng được cử xuống từng địa phương để nắm tình hình và hướng dẫn trực tiếp.

Dù đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, việc tiếp nhận và thực thi nhiệm vụ ở cấp xã vẫn còn những điểm nghẽn. Một số nơi, cán bộ kiêm nhiệm phải đảm đương thêm nghiệp vụ công thương mà không được đào tạo bài bản. 

Việc thực thi các thủ tục hành chính về công thương còn bị cản trở bởi yếu tố kỹ thuật như, hệ thống phần mềm quản lý chưa liên thông, dữ liệu thiếu đồng bộ, nhiều địa phương chưa có cơ sở hạ tầng phục vụ xử lý thủ tục điện tử. Một số xã cũng chưa được cấp tài khoản ngân sách do chưa bổ nhiệm được kế toán trưởng, dẫn đến không thể xử lý các khoản thanh toán, quyết toán khi thực hiện nhiệm vụ mới.

Trong khi đó, nhiều thủ tục thuộc lĩnh vực công thương có liên quan mật thiết đến hoạt động sản xuất, kinh doanh tại địa phương, như đăng ký đầu mối bán lẻ xăng dầu, hỗ trợ doanh nghiệp trong thương mại điện tử, hay hướng dẫn xuất khẩu nông sản. Nếu không được xử lý kịp thời, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân.

Bộ Công Thương cho biết, sẽ tiếp tục cử lãnh đạo các Cục, Vụ xuống 34 tỉnh, thành phố để phối hợp tháo gỡ khó khăn. Đồng thời, các Sở Công Thương địa phương được yêu cầu rà soát và đào tạo lại đội ngũ cán bộ công thương cấp xã, nhất là bộ phận tiếp nhận và xử lý thủ tục.

Quan điểm của Bộ, là phân quyền phải đi đôi với nâng cao năng lực thực thi. Không thể để địa phương "gánh nhiệm vụ" mà thiếu người, thiếu công cụ và thiếu hướng dẫn. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, bên cạnh nhiệm vụ chuyên môn, Bộ cũng đẩy mạnh hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật số, kết nối các cơ sở dữ liệu chuyên ngành và đơn giản hóa quy trình xử lý để hỗ trợ tối đa cho cấp cơ sở.

“Bộ Công Thương cam kết đồng hành, phối hợp với các địa phương, nhất là Sở Công Thương và Chi cục Quản lý thị trường ở các tỉnh, thành phố để nắm chắc những vấn đề thực tiễn phát sinh và kịp thời tham mưu cho cấp có thẩm quyền giải quyết, tạo điều kiện cho mô hình chính quyền hai cấp trong lĩnh vực công thương đạt hiệu quả”, Bộ trưởng khẳng định.