Chạy đua với mùa mưa lũ
Những ngày giữa tháng 6, trên công trường hồ Dầu Tiếng, không khí thi công trở nên gấp gáp, đội ngũ cán bộ kỹ sư đang đội nắng, thắng mưa để hoàn thành kịp tiến độ khi mùa mưa bão 2025 đến sớm hơn dự kiến.
Theo đại diện chi nhánh Dầu Tiếng - Phước Hòa thuộc Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Miền Nam, đến nay tiến độ giải ngân dự án sửa chữa công trình giai đoạn 2 đã đạt khoảng 75%.
Trên công trường hồ Dầu Tiếng, không khí thi công trở nên gấp gáp để hoàn thành tiến độ trước mùa mưa lũ. Ảnh: Trần Trung.
“Chúng tôi đang cố gắng bám sát tiến độ từng ngày. Mục tiêu là đảm bảo an toàn tích nước, xả lũ, phục vụ ổn định sản xuất và sinh hoạt cho hàng triệu người dân vùng hạ du” - ông Nguyễn Hữu Mạnh, Phó Giám đốc chi nhánh Dầu Tiếng - Phước cho biết.
Theo ông Nguyễn Hữu Mạnh, điểm nhấn đáng chú ý nhất trong điều tiết hồ chứa là hệ thống tràn xả lũ, sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành trước ngày 30/6, kịp thời phục vụ mùa mưa bão năm nay.
Theo đó, tràn xả lũ đã được thay mới toàn bộ 6 cửa van lớn. Đến nay, 5 cửa đã hoàn tất lắp đặt, 3 cửa đang trong quá trình vận hành thử nghiệm. Toàn bộ hệ thống sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành chính thức vào cuối tháng 6.
Không chỉ thay mới thiết bị, tràn xả lũ lần này còn được đầu tư đồng bộ hệ thống điều khiển hiện đại. Từ xy lanh thủy lực đến thiết bị đóng mở tự động, tất cả đều tích hợp hệ thống SCADA, cho phép điều khiển từ xa lẫn trực tiếp tại chỗ. Nhờ đó, việc vận hành trở nên an toàn, chính xác và giảm tối đa sự cố do con người.
Đến nay, 5 cửa tràn xả lũ hồ Dầu Tiếng đã hoàn tất lắp đặt, 3 cửa đang trong quá trình vận hành thử nghiệm. Ảnh: Trần Trung.
“Với hệ thống mới, chỉ cần vài thao tác trên bảng điều khiển, chúng tôi có thể vận hành từng cửa van theo kịch bản xả lũ đã lập trình. Đây là bước tiến lớn trong công nghệ quản lý thủy lợi” - ông Mạnh chia sẻ thêm.
Gánh trên vai trọng trách quốc gia
Hồ Dầu Tiếng không chỉ là hồ chứa lớn nhất miền Nam, mà còn là công trình mang tính an ninh quốc gia. Với dung tích hơn 1,5 tỷ m³ nước, hồ cung cấp nước tưới cho hàng trăm ngàn ha đất nông nghiệp, đồng thời cấp nước sinh hoạt, công nghiệp cho nhiều tỉnh thành: Tây Ninh, Bình Dương, TP.HCM, Long An...
Đoàn công tác Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi kiểm tra tiến độ nâng cấp, sửa chữa tràn xã lũ hồ Dầu Tiếng. Ảnh: Trần Trung.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, nguy cơ hạn hán xen kẽ lũ lụt xảy ra không theo quy luật, việc nâng cấp hồ - đặc biệt là tràn xả lũ - là yêu cầu cấp thiết. Việc hoàn thiện hệ thống van xả lũ không chỉ giúp hồ tích nước hiệu quả hơn, mà còn đảm bảo an toàn cho cả công trình và người dân vùng hạ lưu khi có mưa lớn, lũ về.
Dự án sửa chữa, nâng cấp hồ Dầu Tiếng nằm trong chiến lược lâu dài của ngành thủy lợi Việt Nam nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước trước biến đổi khí hậu. Giai đoạn 2 của dự án không chỉ nâng cấp hạ tầng, mà còn cải tiến toàn diện phương thức quản lý, chuyển đổi từ vận hành thủ công sang tự động hóa.
Khi tràn xả lũ - “trái tim” công trình - được hiện đại hóa, hồ Dầu Tiếng sẽ hoạt động hiệu quả, an toàn hơn, đủ năng lực thích ứng với các tình huống thiên tai cực đoan. Từ đó, công trình sẽ tiếp tục phát huy vai trò trung tâm trong điều tiết nước, đảm bảo sinh kế và phát triển bền vững cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Ông Nguyễn Hữu Mạnh, Phó Giám đốc chi nhánh Dầu Tiếng - Phước Hòa, khẳng định: “Sự quan tâm, đầu tư kịp thời và bài bản của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong thời gian qua chính là đòn bẩy giúp công trình hồ Dầu Tiếng được ‘thay áo mới’, hiện đại hơn, vận hành hiệu quả và an toàn hơn. Đặc biệt, việc đầu tư hệ thống tràn xả lũ không chỉ nâng cao năng lực phòng chống thiên tai, mà còn góp phần đảm bảo an ninh nguồn nước, ổn định sản xuất, sinh hoạt cho hàng triệu người dân ở hạ du.
Việc đầu tư hệ thống tràn xả lũ không chỉ nâng cao năng lực phòng chống thiên tai, mà còn góp phần đảm bảo an ninh nguồn nước. Ảnh: Trần Trung.
“Chúng tôi rất kỳ vọng Bộ tiếp tục quan tâm đầu tư trong giai đoạn tới, nhất là các hạng mục số hóa quản lý vận hành, cập nhật bản đồ ngập lụt hạ du và các công trình hỗ trợ vùng hưởng lợi. Đây là tiền đề để hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa phát huy tốt hơn vai trò trong phát triển kinh tế - xã hội bền vững, thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu của cả vùng Đông Nam Bộ”, ông Nguyễn Hữu Mạnh chia sẻ.
Dự án Sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng (giai đoạn 2) do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt tại Quyết định 3155/QĐ-BNN-TCTL ngày 19/8/2022, triển khai từ năm 2021 đến 2025 với tổng vốn đầu tư hơn 400 tỷ đồng. Các hạng mục chính gồm: chỉnh trang đập chính, nâng cấp đập phụ, sửa chữa ba đoạn kênh Tây, tràn xả lũ và cống dẫn dòng.
