Trong dòng chảy lịch sử 80 năm ngành địa chất Việt Nam, nhiều thế hệ cán bộ, nhà khoa học đã để lại dấu ấn bằng những công trình khảo sát, những bản đồ địa chất chính xác và cả những mỏ khoáng sản quý giá được phát hiện trên khắp đất nước. Tiếp nối truyền thống ấy, những người trẻ hôm nay như anh Nguyễn Hải Minh, Phó Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên đoàn Địa chất Xạ - Hiếm đang lặng lẽ viết tiếp câu chuyện về nghề, với niềm đam mê, trách nhiệm và khát vọng cống hiến.

Anh Nguyễn Hải Minh, Phó Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Liên đoàn Địa chất Xạ - Hiếm tranh thủ ghi chép, mô tả mẫu địa chất bên dòng suối trong một chuyến công tác thực địa. Ảnh: NVCC.
Những bước chân qua núi rừng
Nhắc đến công việc của người làm địa chất, anh Minh không giấu được niềm tự hào nhưng cũng đầy xúc động. Có những chuyến công tác kéo dài nhiều tuần, anh và đồng nghiệp phải băng qua núi cao, vượt suối sâu, sống giữa rừng già, đối mặt với mưa rừng, muỗi vắt. Xa nhà, xa gia đình, có lúc vất vả đến nản lòng, nhưng rồi tình yêu nghề lại níu giữ, để mỗi bước chân trở thành sự gắn bó lâu dài với mảnh đất này.
Một kỷ niệm đáng nhớ là chuyến đi lộ trình địa chất tại vùng núi Tiên Phước (Quảng Nam) vào cuối năm 2023. Đêm trước trời mưa to, sáng sớm anh Minh cùng cả nhóm đã dậy từ 5 giờ chuẩn bị đồ đạc. Điều kiện sinh hoạt nơi dừng chân hết sức đơn sơ, không quán xá, không điện nước đầy đủ. Bữa sáng qua loa, còn bữa trưa thì ai cũng phải tự mang theo mì tôm sống, lương khô hoặc cơm nguội. Vì cơm dễ thiu, nên các thành viên trong đoàn chọn mì tôm, lương khô để cầm cự cho cả ngày đi rừng.
Hành trình bắt đầu bằng đoạn đường nắng gắt, băng qua những đồi keo mới trồng, không một bóng cây lớn. Nhiệt độ gần 40 độ C, mồ hôi đổ như tắm, ba lô nặng trĩu với đủ dụng cụ: búa địa chất, GPS, máy đo, nước uống, sổ ghi chép, mẫu vật. Vào sâu trong rừng, cả nhóm lại đối mặt với vắt rừng. Dù mặc quần dài, bôi thuốc chống vắt, vẫn có người bị vắt bám tận cổ, bắp chân. Ai cũng phải liên tục kiểm tra, gỡ vắt, có người chảy máu khá nhiều. Không khí ẩm thấp, đường trơn trượt, phải dùng rựa phát cây mà đi.
Đến trưa, cả nhóm dừng bên con suối nhỏ, lôi ra gói mì tôm sống nhai tạm. Có người đổ chút nước cho dễ ăn. Bữa trưa đơn sơ giữa núi rừng, bụi bặm, mồ hôi và cả… vắt, trở thành trải nghiệm khó quên. Đoạn đường cuối cùng, cả nhóm phải leo lên vách đá để quan sát mặt cắt địa chất. Đất đá lởm chởm, có chỗ trơn như bôi mỡ, một đồng nghiệp trượt chân may mắn chỉ bị trầy nhẹ, nhưng khiến cả đoàn thót tim.
“Ngành địa chất giúp tôi trưởng thành và bản lĩnh hơn. Mỗi chuyến đi, mỗi lần đối diện khó khăn đều để lại trong tôi một bài học. Chúng tôi học cách kiên cường, gắn bó với nhau như gia đình, và quan trọng nhất là thấy rõ ý nghĩa công việc - tìm kiếm và đánh giá tài nguyên quý cho đất nước”, anh Minh chia sẻ.
Trong công việc chuyên môn, anh Minh cùng đồng nghiệp đã tham gia nhiều nhiệm vụ quan trọng: xây dựng bản đồ địa chất, khảo sát và đánh giá tài nguyên khoáng sản trên khắp các vùng miền. Những con số tưởng chừng khô khan, như phát hiện và đánh giá hàng chục loại khoáng sản, từ bauxit, đất hiếm, titan đến cát trắng, lại chứa đựng giá trị to lớn với kinh tế và an ninh tài nguyên quốc gia.
Đằng sau mỗi thành quả ấy là những ngày dài kiên nhẫn ghi chép, đo đạc, phân tích từng mẫu đất đá; là sự kết hợp giữa kiến thức chuyên môn và tình yêu thiên nhiên. “Địa chất không chỉ là khoa học, mà còn là sự dấn thân để góp phần xây dựng một nền tảng bền vững cho phát triển đất nước”, anh Minh nói.
Khát vọng của thế hệ trẻ
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày thành lập ngành Địa chất Việt Nam, anh Minh càng cảm nhận rõ hơn trách nhiệm của lớp trẻ. Anh bày tỏ: “Giữ gìn và phát triển ngành địa chất không chỉ là công việc, mà là trách nhiệm và niềm tự hào. Chúng tôi nguyện tiếp nối tấm gương của các thế hệ đi trước, tiếp tục học tập, nghiên cứu nghiêm túc, ứng dụng khoa học công nghệ mới, nâng cao chất lượng điều tra cơ bản, tìm kiếm, thăm dò, quản lý và sử dụng tài nguyên khoáng sản một cách hiệu quả, bền vững”.
Theo anh, ngành Địa chất Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn khi khoa học và công nghệ phát triển nhanh chóng. Việc hoàn thiện Luật Địa chất và Khoáng sản 2024 sẽ là một dấu mốc quan trọng, mở ra cơ chế quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên hiệu quả, bền vững hơn. Đây cũng là cơ hội để thế hệ trẻ khẳng định mình, đóng góp trí tuệ và sức lực cho ngành.

Bằng sự bền bỉ trong công việc, bằng tình yêu nghề và niềm tin vào tương lai, những người trẻ như anh Nguyễn Hải Minh đang âm thầm 'giữ lửa' cho ngành địa chất. Ảnh: NVCC.
Anh Nguyễn Hải Minh tin rằng ngành địa chất sẽ ngày càng hiện đại, chuyên nghiệp, mở rộng nhiều cơ hội học thuật, nghiên cứu và nghề nghiệp. Đó là “sân chơi” để thu hút thêm nhiều bạn trẻ có năng lực, có đam mê, cùng nhau phát triển ngành, góp phần thiết thực vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
“Chúng tôi mong muốn ngành địa chất sẽ luôn là ngôi nhà chung của những con người đam mê khoa học, là nơi nuôi dưỡng khát vọng khám phá và cống hiến. Chúng tôi tin tưởng rằng, với sự dìu dắt của các thế hệ đi trước, lớp trẻ sẽ trưởng thành, tự tin hơn trên con đường sự nghiệp”, anh Minh chia sẻ.
Trong dịp kỷ niệm 80 năm thành lập ngành, anh Minh gửi lời tri ân sâu sắc đến các thế hệ địa chất lão thành, những nhà khoa học đã không ngừng cống hiến và truyền cảm hứng cho lớp trẻ hôm nay. Đó là những tấm gương về sự kiên trì, sáng tạo và tận tụy vì Tổ quốc.
“Chúng tôi sẽ tiếp bước con đường ấy, để ngành Địa chất Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, anh khẳng định.