Báo mạng Triplepundit.com viết: Hãy đi dạo trong một công viên ở Hong Kong vào Chủ nhật, bạn có thể bắt gặp nhiều người Philippines làm nghề giúp việc gia đình tụ họp để thưởng thức ngày nghỉ duy nhất trong tuần.
Ghé vào cửa hàng tạp hóa ở Dubai, Abu Dhabi, Doha hay Kuwait, những nhân viên ở đó cũng rất nhiều khả năng là người Philippines.
Nữ giúp việc người già ở Nhật đến từ Philippines (Ảnh: japantimes.co.jp)
Nếu bạn có thu nhập tốt ở thành phố New York, Mỹ, có con cái những vẫn muốn rảnh rang tận hưởng cuộc sống, một cô bảo mẫu người Philippines có thể giải quyết tất cả.
1/10 dân số, 1/10 GDP
Theo tờ báo này, ước tính có hơn 2,3 triệu người Philippines làm việc ở nước ngoài và đó chỉ là con số thống kê chính thức. Một bài báo trên tờ New York Times gần đây tính rằng số người đi lao động nước ngoài của Philippines chiếm 1/10 dân số gần 100 triệu, nghĩa là cứ 10 người dân Philippines có một người ra nước ngoài “kiếm ăn”.
Nhiều người lao động không giấy phép, không thị thực nhập cảnh và do vậy phải đối mặt với các nguy cơ làm việc trong điều kiện không đảm bảo hoặc thậm chí bị xâm phạm nhân quyền.
Phong trào xuất khẩu lao động ở Philippines bắt đầu bùng nổ từ những năm 70 của thế kỷ trước. Tổng thống Philippines lúc bấy giờ là Ferdinand Marcos coi việc công dân của mình đổ đến các khu vực như Trung Đông để kiếm việc làm là một phương cách để giải quyết tình trạng trì trệ của nền kinh tế trong nước. Đây cũng là biện pháp giải quyết sự vô công rồi nghề của các thanh niên trẻ thiếu việc làm gây bất ổn xã hội, đồng thời mang lại ngoại tệ cho đất nước.
Ngay cả khi Tổng thống Marcos phải chạy ra nước ngoài lưu vong sau khi bị các phong trào đòi dân chủ lật đổ, kinh tế quốc nội vẫn không khá khẩm hơn là bao nhiêu.
| Theo trang tradingeconomics.com, GDP danh nghĩa của Philippines trong năm 2015 đạt khoảng 292 tỷ USD với dân số 100 triệu người. 1/10 số này là tiền gửi về nước của lao động xuất khẩu. |
Vì vậy, xuất khẩu lao động với kinh tế Philippines vẫn đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Thời điểm hiện tại, Ngân hàng Thế giới ước tính ngoại tệ mà người đi xuất khẩu lao động đem về nước chiếm 10% GDP của Philippines. Tổng số người Philippines ra nước ngoài làm việc cứ tăng lên theo từng năm.
Tuy đóng góp lớn cho nền kinh tế quốc nội, các lao động Philippines đang có thêm nhiều lý do để lo ngại và cân nhắc việc chuyển tiền về nước. Nạn tham nhũng trong mọi ngành kinh tế-xã hội đã khiến người Philippines thuộc mọi lứa tuổi, chứng kiến nhiều vụ xử án các quan tham, trong đó có vụ xử cựu Tổng thống Joseph Estrada đầy khôi hài, thất vọng.
Đã có lúc, Tổng thống Philippines tại thời điểm đó là Gloria Arroyo đã phải lên tiếng trấn an lao động xuất khẩu nước này. “Họ là xương sống của lực lượng lao động toàn cầu”, bà này nói. “Họ là thứ hàng xuất khẩu tốt nhất của chúng ta”.
Các nhà lập pháp ở Manila nói họ đang cố gắng cải thiện tình hình ở Philippines để thu hút nguồn lực tài chính từ các đồng hương đang lao động ở nước ngoài, nhưng những nỗ lực của họ, theo nhận định của Triplepundit.com, chỉ có ý nghĩa “lòe dân” mà thôi.
Luôn chân luôn tay
Tập trung nhiều ở khu vực Trung Đông, công việc làm ăn của nhiều người Philippines đương nhiên bị ảnh hưởng do giá dầu giảm mạnh.
Theo đánh giá của các chuyên gia, công dân Philippines thực sự là xương sống nhân lực của ngành kinh tế dịch vụ ở Các tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE).
Các nhà hàng, cơ sở bán lẻ hàng hóa, từ cửa hàng McDonald’s, Nando’s tới H&M hay Marks & Spencer… đều có nhân viên người Philippines nói tiếng Anh. Đó cũng là lý do người nước ngoài ở Abu Dhabi không thấy cần thiết phải học tiếng Ả rập. Mặc dù dân bản địa được chính phủ đảm bảo về công ăn việc làm, nhưng kể cả khi họ cố gắng tìm việc, người nước ngoài cũng không thấy dân UAE trong ngành dịch vụ.
Một nữ giúp việc người Philippines ở Singapore (Ảnh: edengracemaids.com)
Nhiều người Philippines làm trong ngành này có trình độ đại học, nhưng đã chọn, hoặc cảm thấy buộc phải chọn làm trong các resort, khách sạn hoặc các trung tâm mua sắm lớn của UAE bởi họ không thể tìm được việc hoặc đủ sống khi làm việc ở quê nhà. Các công việc phổ biến khác của người Philippines ở nước ngoài là trong lĩnh vực y tế, các dịch vụ chuyên nghiệp. Những ai không có trình độ học vấn cao thì thường làm giúp việc nhà.
Công việc thường ngày của họ ở UAE có thể được mô tả ngắn gọn là “luôn chân luôn tay”. Báo chí địa phương cũng như điều tra do các tổ chức phi chính phủ nói nhiều lao động Philippines bị lạm dụng, đặc biệt những người giúp việc nhà.
Tuy nhiên, dù lao động vất vả, người Philippines ở nước ngoài vẫn không muốn về nước vì tình hình kinh tế quốc nội khiến cuộc sống rất chật vật. Đó là một thực tế đáng buồn đối với Philippines, từng là một trong những nước giàu nhất châu Á trong thập niên 50 của thế kỷ trước, nay là một trong những nước nghèo nhất lục địa này.
