SB62 bao gồm Hội nghị Ban bổ trợ khoa học Công nghệ lần thứ 62 (SBSTA62), Hội nghị Ban Bổ trợ thực hiện lần thứ 62 (SBI62). Các cuộc đàm phán tập trung vào nhiều nội dung chưa được thống nhất tại Hội nghị lần thứ 29 các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29).
Đoàn Việt Nam tham dự do ông Lê Ngọc Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm trưởng đoàn với đại diện tới từ các Bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Ngoại giao, Tài chính.
Ông Lê Ngọc Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm trưởng đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị. Ảnh: Chu Thanh Hương.
Căng thẳng trước giờ khai mạc
Hằng năm, các cuộc họp của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu diễn ra vào tháng 6 để chuẩn bị về mặt kỹ thuật và chính trị cho Hội nghị COP thường niên. Phiên khai mạc SB62 diễn ra hôm 16/6 (giờ địa phương) - muộn 2 ngày so với lịch trình đề ra. Nguyên nhân do các bên không thống nhất được chương trình nghị sự.
Trước đó, Nhóm các nước đang phát triển G77 và Trung Quốc đề xuất bổ sung 2 nội dung vào chương trình nghị sự SB62, bao gồm: Điều 9.1 của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu “Các Bên quốc gia phát triển phải cung cấp nguồn tài chính hỗ trợ các quốc gia đang phát triển cả về hoạt động thích ứng và giảm nhẹ, như là nghĩa vụ hiện tại cần tiếp tục của các nước này theo Công ước” và "Thúc đẩy hợp tác quốc tế và giải quyết các mối quan ngại với các biện pháp đơn phương hạn chế thương mại liên quan đến biến đổi khí hậu".
Ông Simon Stiell, Thư ký điều hành Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị SB62.Ảnh: Chu Hương.
Ban đầu, hai nội dung trên do Nhóm các nước đang phát triển có cùng quan điểm (LMDC) đề xuất, và sau đó có được sự ủng hộ của tất cả các nước đang phát triển, để trở thành đề xuất của Nhóm G77 và Trung Quốc. Tuy nhiên, không phải quốc gia nào cũng đồng tình.
Sau nhiều phiên đàm phán kín, nhóm các nước đang phát triển đồng ý rút đề xuất về "Thúc đẩy hợp tác quốc tế và giải quyết các mối quan ngại với các biện pháp đơn phương hạn chế thương mại liên quan đến biến đổi khí hậu". Nội dung này sẽ được thảo luận trong “Chương trình làm việc chuyển đổi công bằng”.
Đối với đề xuất bổ sung nội dung đàm phán về Điều 9.1 vào chương trình nghị sự SB62, Chủ tịch SBI và SBSTA sẽ tổ chức tham vấn để xem xét các yếu tố quan trọng liên quan đến việc thực hiện Điều 9.1. Kết quả sẽ được báo cáo tại SB63 để các Bên xem xét, nhằm xác định các bước tiếp theo - có thể bao gồm nội dung đàm phán độc lập trong chương trình nghị sự về vấn đề này.
Chỉ riêng việc có chấp nhận đưa 2 nội dung này hay không, các Bên tham gia Hội nghị SB62 đã trải qua 30 giờ đàm phán căng thẳng.
Phát biểu tại phiên khai mạc, ông Simon Stiell, Thư ký điều hành Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu nhấn mạnh: Nếu muốn Hội nghị COP30 vào cuối năm nay đưa thế giới tiến thêm một bước trong thực hiện mục tiêu của Thỏa thuận Paris - giữ cho nhiệt độ Trái đất tăng dưới 2 độ C vào cuối thế kỷ này và cố gắng giới hạn mức tăng chỉ ở 1,5 độ C - chúng ta cần đạt được tiến bộ cụ thể về tất cả các nội dung đàm phán trong chương trình nghị sự tại SB62.
Trọng tâm các cuộc đàm phán
Do thời gian đàm phán bị trì hoãn, việc thảo luận để thông qua các nội dung theo Chương trình nghị sự SB62 cũng bị kéo dài hơn. Ban tổ chức cho biết, Hội nghị SB62 sẽ tập trung đàm phán các nội dung chưa được thống nhất tại Hội nghị COP29, bao gồm:
(1) Đối thoại UAE về việc thực hiện các kết quả Đánh giá nỗ lực toàn cầu và Chương trình làm việc chuyển đổi công bằng, nhằm thúc đẩy hành động ứng phó biến đổi khí hậu hướng tới phát triển bền vững và giải quyết bất bình đẳng về giới và giữa các quốc gia; hỗ trợ chuyển đổi công bằng ở tất cả các lĩnh vực theo hướng minh bạch.
(2) Tiếp tục đàm phán về Chương trình làm Sharm el-Sheikh (MWP) về việc nâng cao tham vọng và thực hiện giảm phát thải khí nhà kính. Theo đó, để tạo điều kiện thuận lợi cho triển khai các hành động giảm phát thải, COP29 đã thảo luận việc thiết lập nền tảng số giúp tăng cường hợp tác giữa các chính phủ, nhà tài chính và các bên liên quan khác về việc phát triển các dự án đầu tư.
(3) Xây dựng bộ chỉ số cho Mục tiêu toàn cầu về thích ứng (GGA) - một cam kết quan trọng theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu. Dự kiến, SB62 sẽ thống nhất một loạt các chỉ số. Các chuyên gia hy vọng điều này sẽ giúp mở ra nhiều hỗ trợ tài chính hơn cho các nỗ lực nâng cao năng lực thích ứng, tăng cường khả năng phục hồi và giảm thiểu tình trạng dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu.
Mặt khác, Chương trình nghị sự SB62 sẽ bao gồm các cuộc thảo luận về những nội dung dự kiến được đưa ra tại COP 30 tại Belém (Brazil) vào cuối năm nay. Cụ thể, đó là lộ trình đạt Mục tiêu định lượng tổng thể về tài chính khí hậu (NCQG). COP 30 sẽ tiếp tục thảo luận dựa trên kết quả COP29 tại Baku (Azerbaijan) năm 2024, nhằm mở rộng quy mô tài chính khí hậu cho các nước đang phát triển thực hiện giảm phát thải và thích ứng biến đổi khí hậu.
Một nội dung nữa là xây dựng kế hoạch làm việc của Ủy ban Paris về tăng cường năng lực. Ủy ban có vai trò hỗ trợ tăng cường năng lực cho các nước đang phát triển để thực hiện Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và Kế hoạch thích ứng quốc gia (NAP). Trong đó bao gồm: năng lực để thiết kế các chiến lược đầu tư toàn diện, các dự án có tính khả thi, huy động sự tham gia của các Bên liên quan...
Bên cạnh đó, SB62 cũng sẽ thảo luận về Kế hoạch hành động về giới mới; Chương trình làm việc Sharm el Sheikh về hành động khí hậu về nông nghiệp và an ninh lương thực; Chủ đề về rừng - một trong những chủ đề quan trọng tại COP30 cùng với các chủ đề về năng lượng, thành phố, công nghệ và đổi mới.
