Giải pháp dựa vào thiên nhiên (NbS) đang ngày càng được nhiều quốc gia đưa vào chiến lược ứng phó biến đổi khí hậu và bảo tồn đa dạng sinh học. Tuy nhiên, nếu thiếu tiêu chuẩn rõ ràng, NbS có thể đối mặt với nguy cơ “greenwashing” (tẩy xanh) hoặc vi phạm quyền con người.
Giải pháp dựa vào thiên nhiên (NbS) đang ngày càng được nhiều quốc gia đưa vào chiến lược ứng phó biến đổi khí hậu và bảo tồn đa dạng sinh học. Ảnh: IISD.
Hiện nay, hai bộ hướng dẫn quan trọng nhất trong lĩnh vực này là Tiêu chuẩn toàn cầu của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) và Hướng dẫn tự nguyện của Công ước Đa dạng sinh học (CBD) về thích ứng và giảm rủi ro thiên tai dựa vào hệ sinh thái (EbA/Eco-DRR).
Theo báo cáo của Viện Quốc tế về Phát triển Bền vững (IISD) và Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ), hai bộ hướng dẫn này tương thích và bổ sung cho nhau. Tiêu chuẩn của IUCN cung cấp khung tổng quát với 8 tiêu chí và 28 chỉ số, hỗ trợ thiết kế, đánh giá và mở rộng NbS. Trong khi đó, hướng dẫn của CBD đi sâu vào chi tiết kỹ thuật cho EbA/Eco-DRR với hướng dẫn theo từng bước, bộ công cụ và ví dụ thực tế.
Kết hợp cả hai sẽ giúp các dự án NbS đạt hiệu quả cao hơn, bảo đảm có hệ thống giám sát - đánh giá rõ ràng, đồng thời lồng ghép đầy đủ yếu tố xã hội và môi trường.
Báo cáo khuyến nghị các quốc gia cần lựa chọn hướng dẫn phù hợp với bối cảnh trong nước; tránh trùng lặp tiêu chuẩn và tận dụng quá trình rà soát - cập nhật để đồng bộ hóa. Đồng thời, việc áp dụng định nghĩa NbS do Đại hội đồng Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEA) thông qua sẽ giúp tăng tính nhất quán toàn cầu, hạn chế rủi ro hiểu sai hoặc áp dụng sai lệch.
